อาหาร 5 หมู่ : รู้แน่ แต่กินแค่ 2 หมู่ (สุขกายสบายใจ)
Slow Food เรื่อง : สง่า ดามาพงษ์
แค่อ่านชื่อเรื่องก็น่าเบื่อ "มาพูดมาเขียนอะไรกันนักกันหนาก็อีแค่อาหารหลัก 5 หมู่"....."พูดกันมา 50 ปี แล้ว"....."เรียนจนท่องจำได้ขึ้นใจ ตอบคุณครูได้ฉอด ๆ ตั้งแต่ ป.2 ป.3"....."นักโภชนาการคงไม่มีเรื่องจะพูด จะแนะนำ เอะอะก็ 5 หมู่ 5หมู่"....เซ็งจัด!
อย่าอย่าบ่นไปมากกว่านี้เลยครับ ใจเย็น ๆ ขอโอกาสนักโภชนาการอีกสักครั้งที่จะออกมาบอกความจริงที่น้อยคนจะรู้จริง ผมของอนุญาตถามท่านสัก 3 คำถาม แล้วลองตอบในใจ ต่อจากนั้นไปตรวจสอบคำตอบของท่าน จากสิ่งที่ผมจะร้อยเรียงออกมาเป็นความจริง ที่คุณจะปฏิเสธไม่ได้ ในที่สุดคุณจะถึงบางอ้อว่า “ฉันยังรู้อาหาร5หมู่ ไม่จริง”
คำถามที่ 1 ทำไมต้องแบ่งอาหารออกเป็น 5 หมู่ แบ่งเป็น 4 หรือ 6 ไม่ได้รึ ?
คำถามที่ 2 ถ้ากินไม่ครบ 5 หมู่ ตำรวจจะจับไหมเนี่ย! และจะเกิดอะไรในชีวิตฉัน ?
คำถามที่ 3 คุณแน่ใจไหม ในแต่ละมื้อ แต่ละวัน คุณกินอาหารครบ 5 หมู่ ?
อย่าเพิ่งเอ๋อ! ตอบไม่ได้หรือไม่แน่ใจ แสดงว่าคุณรู้จักอาหารหลัก 5 หมู่ยังไม่ดีพอ โดยเฉพาะคำถามข้อ 3 มีคนไทยไม่เกิน 10% ที่ใช้ความรู้ความสามารถเฉพาะตัวจนสามารถกินอาหารได้ครบ 5 หมู่ทุกมื้อ สะท้อนให้เห็นว่าคนไทยรู้ ท่องได้ จำได้ ถึงอาหารหลัก 5 หมู่ แต่ไม่สามารถนำไปปฏิบัติได้ในชีวิตจริง งั้นต่อว่าตัวเองได้เลย...
"รู้แบบนกแก้วนกขุนทอง"...
"ฮู้อยู่ แต่เฮ็ดบ่ได้ (รู้ต่ำทำไม่ได้)"...
ถ้าอยากทำได้ เรามาค้นหาคำตอบจาก 3 คำถามนี้กันดีไหม
เหตุไฉนจึงได้แบ่งอาหารเป็น 5 หมู่
ต้องยกย่องนักโภชนาการรุ่นเก๋าของไทย ที่ได้ค้นคิดการแบ่งอาหารออกเป็น 5 หมู่ ได้อย่างชาญฉลาด มีเหตุมีผล มีที่มาที่ไปได้อย่างลงตัว
ความจริงที่เราจะปฏิเสธไม่ได้คือ ร่างกายมนุษย์ต้องการ “สารอาหาร” ที่ได้จากการกิน “อาหาร” 5 อย่างคือ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน วิตามิน แร่ธาตุ และไขมัน ขาดไม่ได้แม้แต่วันเดียว ต้องได้รับครบทั้ง 5 อย่าง ทุกวันทุกมื้อขาดสารอาหารตัวใดตัวหนึ่งไม่ได้ หากขาดจะมีผลต่อการดำรงชีวิต
แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่า เรากินอาหารครบ 5 หมู่ ในแต่ละมื้อ นักโภชนาการไทยจึงได้แบ่งอาหารออกเป็น 5 กลุ่ม 5 พวก เพื่อให้ง่ายต่อการจำและนำไปปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง
โดยแบ่งกลุ่มตามอหารที่มีสารอาหารชนิดเดียวกันมาไว้ในกลุ่มหรือหมู่เดียวกัน จึงแบ่งได้เป็น 5 หมู่ดังนี้
หมู่ที่ 1 นม ไข่ เนื้อสัตว์ต่าง ๆ ถั่วเมล็ดแห้งและงา ให้สารอาหารโปรตีน ซึ่งจะช่วยให้ร่างกายเจริญเติบโต แข็งแรง และช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ
หมูที่ 2 ข้าว แป้ง เผือกมัน น้ำตาล ให้สารอาหารคาร์โบไฮเดรต ให้พลังงานแก่ร่างกาย
หมู่ที่ 3 พืชผักต่าง ๆ ให้สารอาหารวิตามินและแร่ธาตุ เพื่อเสริมสร้าง การทำงานของร่างกายให้เป็นปกติ
หมู่ที่ 4 ผลไม้ต่าง ๆ ให้สารอาหารวิตามินและแร่ธาตุ ให้ประโยชน์เช่นเดียวกับหมู่ที่ 3
หมู่ที่ 5 น้ำมันและไขมันจากพืชและสัตว์ให้สารอาหารไขมัน ซึ่งจะให้พลังงานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย
มีคนตั้งข้อสังเกตว่าทำไมประเทศไทยจึงแบ่งอาหารออกเป็น 5 หมู่ทั้งๆ ที่ประเทศอื่นส่วนมากแบ่งออกเป็น 4 หมู่ เพราะเขารวมเอาผักและผลไม้ไว้ในหมู่ 3 ด้วยเหตุผลเพราะมีวิตามินและแร่ธาตุเหมือนกัน แต่บ้านเรามีผัก ผลไม้ หลากหลายชนิดมาก ต้องการให้คนไทยกินให้หลากหลายประกอบกับผลไม้บ้านเราหลายชนิดมีรสหวานให้พลังงานสูง จึงแยกผลไม้ออกจากผัก.... เยี่ยมและฉลาดจริง!
ไม่มีอาหารหมู่ใดหมู่เดียวหรืออาหารชนิดใดชนิดหนึ่งกินแล้วจะให้สารอาหารครบ 5 อย่าง ดังนั้น จึงต้องกินให้ครบทั้ง 5 หมู่ เราไม่สามารถจะกินข้าวแทนเนื้อหมูหรือกินเนื้อหมูแทนตำลึงก็ไม่ได้ กินผักตำลึงแทนกล้วยน้ำว้าสุกก็ไม่ได้ และกินส้มแทนน้ำมันพืช กะทิก็ไม่ได้ จึงต้องกินข้าว ที่มีกับข้าวที่ประกอบด้วยผัก เนื้อสัตว์ และน้ำมัน แล้วจึงกินผลไม้ตาม
ถ้ากินไม่ครบ 5 หมู่ จะเกิดอะไรขึ้น
ตอบแบบกำปั้นทุบดิน "ก็ได้สารอาหารไม่ครบ 5 อย่างซิ!" ถามต่อ "แล้วเป็นไงล่ะ?" เมื่อร่างกายได้รับสารอาหารไม่ครบ 5 อย่าง จะเกิดการผิดปกติในการทำงานของอวัยวะส่วนต่างๆ ในร่างกาย เช่น เมื่อไม่กินผักผลไม้ ร่างกายก็จะขาดวิตามินและแร่ธาตุ ร่างกายก็จะอ่อนแอ ภูมิต้านทานต่ำ เจ็บป่วยบ่อย หรือ ถ้าไม่กินข้าว-แป้ง ร่างกายก็จะไม่มีพลังงานทำให้เพลีย เหนื่อย ไม่มีแรง และถ้าไม่กินไขมันหรือน้ำมันพืช ร่างกายก็จะไม่สามารถนำวิติมนเอ ดี อี เค ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ได้เพราะวิตามิน ดังกล่าวละลายได้เฉพาะในไขมัน ถ้ากินไม่ครบ 5 หมู่ ติดต่อกันเป็นระยะเวลายาวนาน ร่างกายจะแสดงอาการออกมาด้วยการอ่อนเพลีย ไม่แข็งแรง เจ็บป่วยบ่อย เป็นโรคขาดสารอาหาร ในที่สุดจะเสียชีวิตได้ ประจักษ์แล้วใช่ไหมครับว่า เราจะต้องกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ทุกวัน ถ้าเป็นทุกมื้อได้จะวิเศษ
รู้ได้อย่างไรว่าเรากินครบ
อาหารหลัก 5 หมู่ รู้แล้วต้องปฏิบัติให้ได้ ส่วนมากเราไม่นำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง เรียนมาแล้วก็ท่องจำ นำไปตอบคำถามเวลาสอบแล้วก็จบ ต่อนี้ไปเราควรใส่ใจกินครบ 5 หมู่ทุกมื้อ ทำได้ไม่ยากหากพยายาม
แค่กินก๋วยเตี๋ยว 1 ชาม แล้วกินส้มอีก 1 ลูก ก็ครบ 5 หมู่แล้ว...เอ๊ะ! ครบได้อย่างไร... หากสงสัยลองวิเคราะห์ดูในก๋วยเตี๋ยวมีเส้นก๋วยเตี๋ยวทำจากแป้งให้สารอาหารคาร์โบไฮเดรต 1 หมู่แล้ว ในก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นหรือหมูสับให้โปรตีน 2 หมู่แล้ว แถมมีผัก เช่น ถั่วงอก ให้วิตามินแร่ธาตุได้ 3 หมู่ ส่วนหมู่ที่ 4 คือไขมัน จากกระเทียมเจียว ขาดแต่ผลไม้ ไม่มีในก๋วยเตี๋ยวก็กินส้มตามก็ครบ 5 หมู่พอดี
แต่ถ้ากินข้าวผัดกระเพราไก่ไข่ดาว และกินมะละกอ 6 ชิ้น ก็ครบ เหมือนกัน ไม่เชื่อลองวิเคราะห์ดู หากกินข้าวเหนียว หมูปิ้ง หรือข้าวเหนียว ไก่ย่าง จะได้แค่ 3 หมู่ ขาดผัก ผลไม้ หรือแม้กระทั่งตื่นเช้ามาไม่มีเวลากินข้าว กินแต่กาแฟกับปลาท่องโก๋ก็จะได้แค่ 2 หมู่ ที่พบมากที่สุดในยุคนี้คือ กินบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปฉีกซองมาเติมน้ำร้อนซดกันจนหมดชาม อิ่ม เรอเอิ๊ก!...ขอโทษครับ คุณได้อาหารแค่หมู่เดียว คือ แป้ง ให้คาร์โบไฮเดรตเดี่ยวๆ แต่ถ้าคุณเติมไข่ ผัก ลงไปในบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป แล้วกินผลไม้ตาม อิ่มเหมือนกัน แต่อิ่มแบบมีคุณภาพครบ 5 หมู่
อาหารหลัก 5 หมู่ ไม่ได้มีไว้ให้ท่องจำและแค่รับรู้ แต่ต้องนำไปเป็นพฤติกรรมการกินอาหารของคนฉลาดกิน
อาหารหลัก 5 หมู่ คู่คนไทยปฏิบัติได้ ร่างกายแข็งแรง
เคล็ดลับสุขภาพ สุขภาพใกล้ตัว โรคและการป้องกัน คลิกเลย
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
หนังสือสุขกายสบายใจ ฉบับ 03 พฤษภาคม 2554
