ใช่ว่าผักจะมีแต่รสขมหรือเหม็นเขียวเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ผักที่รสชาติอร่อย แถมยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพก็มีเช่นกัน อย่างคะน้าเม็กซิโก หรือผักไชยา ผักบ้าน ๆ ที่มีประโยชน์มหาศาลที่เราอยากให้รู้จักนี่ไง
คะน้าเม็กซิโก ลักษณะทางพฤกษศาสตร์เป็นยังไง
หลายคนอาจยังไม่รู้จักคะน้าเม็กซิโก หรือคะน้าเม็กซิกัน หรือที่เรียกกันว่าผักไชยา ที่เขาว่ากันว่าเป็นผักมีรสชาติคล้ายผงชูรส เหมาะกับคนที่ติดรสชาตินัว ๆ จนทำให้เสี่ยงต่อโรคไต อ๊ะ ! ผักจะมีรสชาติได้อย่างนั้นจริงหรือไม่ เราลองมาทำความรู้จัก คะน้าเม็กซิโก พร้อมอ่านสรรพคุณของคะน้าเม็กซิกันไปด้วยกันเลย
คะน้าเม็กซิโก แวร์ดูยูโก
คะน้าเม็กซิโก ภาษาอังกฤษคือ Tree spinach มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cnidoscolus chayamansa McVaugh เป็นพืชในวงศ์ EUPHORBIACEAE วงศ์เดียวกับมันสำปะหลัง ยางพารา ฝื่นต้น หนุมานนั่งแท่น สลัดได และสบู่ดำ ส่วนถิ่นกำเนิดของคะน้าเม็กซิโกคาดว่าเป็นผักท้องถิ่นในเขตร้อนของประเทศเม็กซิโก โดยน่าจะมีการแพร่กระจายสายพันธุ์อยู่ในกัวเตมาลา และอเมริกา แต่ปัจจุบันก็พบในประเทศไทยอยู่หลายพื้นที่ เพราะเป็นผักปลูกง่าย โตไว และยืนต้นนาน โดยในไทยเรียกคะน้าเม็กซิโกหลากหลายชื่อ ทั้งคะน้าเม็กซิโก คะน้าเม็กซิกัน ผักไชยา ผักชายา (Chaya ในภาษาสเปน) ต้นมะละกอกินใบ (เพราะใบคล้ายมะละกอมาก) หรือ ต้นผงชูรส เป็นต้น
คะน้าเม็กซิโก ภาษาอังกฤษคือ Tree spinach มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cnidoscolus chayamansa McVaugh เป็นพืชในวงศ์ EUPHORBIACEAE วงศ์เดียวกับมันสำปะหลัง ยางพารา ฝื่นต้น หนุมานนั่งแท่น สลัดได และสบู่ดำ ส่วนถิ่นกำเนิดของคะน้าเม็กซิโกคาดว่าเป็นผักท้องถิ่นในเขตร้อนของประเทศเม็กซิโก โดยน่าจะมีการแพร่กระจายสายพันธุ์อยู่ในกัวเตมาลา และอเมริกา แต่ปัจจุบันก็พบในประเทศไทยอยู่หลายพื้นที่ เพราะเป็นผักปลูกง่าย โตไว และยืนต้นนาน โดยในไทยเรียกคะน้าเม็กซิโกหลากหลายชื่อ ทั้งคะน้าเม็กซิโก คะน้าเม็กซิกัน ผักไชยา ผักชายา (Chaya ในภาษาสเปน) ต้นมะละกอกินใบ (เพราะใบคล้ายมะละกอมาก) หรือ ต้นผงชูรส เป็นต้น
คะน้าเม็กซิโก ลักษณะทางพฤกษศาสตร์เป็นยังไง
ลักษณะคะน้าเม็กซิโกไม่ได้เหมือนคะน้าไปซะทีเดียว แต่มีลักษณะเป็นไม้พุ่ม ลำต้นมีลักษณะอวบน้ำ ความสูงของลำต้นประมาณ 2-6 เมตร เปลือกของลำต้นเป็นสีน้ำตาล ข้างในมีน้ำยางสีขาว ๆ ส่วนใบมีลักษณะคล้ายใบเมเปิล โดยขอบใบจะแยกออกเป็น 3-4 แฉก ดอกของคะน้าเม็กซิกันเป็นสีขาว ลักษณะดอกจะออกเป็นช่ออยู่ปลายกิ่ง และในแต่ละช่อจะประกอบไปด้วยดอกย่อยจำนวนมาก
คะน้าเม็กซิโก คุณค่าทางโภชนาการไม่ธรรมดา
คะน้าเม็กซิกันเป็นผักที่มีคุณค่าทางอาหารสูง โดยเป็นแหล่งที่ดีของโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุอีกหลายชนิดด้วยกัน โดยใบคะน้าเม็กซิโก 100 กรัม จะให้คุณค่าทางสารอาหาร ดังนี้
- น้ำ 85.3%
- คาร์โบไฮเดรต 4.2%
- โปรตีน 5.7%
- ไขมัน 0.4%
- ใยอาหาร 1.9%
- แคลเซียม 199.4 มิลลิกรัม
- โพแทสเซียม 217.2 มิลลิกรัม
- ฟอสฟอรัส 39 มิลลิกรัม
- เหล็ก 11.4 มิลลิกรัม
- วิตามินซี 164.7 มิลลิกรัม
- วิตามินเอ 0.085 มิลลิกรัม
นอกจากนี้ยังมีรายงานว่า คะน้าเม็กซิโกเป็นผักที่ให้คุณค่าทางอาหารสูงกว่าผักใบเขียวอื่น ๆ ประมาณ 2-3 เท่า เลยทีเดียวค่ะ
คะน้าเม็กซิกันเป็นผักที่มีคุณค่าทางอาหารสูง โดยเป็นแหล่งที่ดีของโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุอีกหลายชนิดด้วยกัน โดยใบคะน้าเม็กซิโก 100 กรัม จะให้คุณค่าทางสารอาหาร ดังนี้
- น้ำ 85.3%
- คาร์โบไฮเดรต 4.2%
- โปรตีน 5.7%
- ไขมัน 0.4%
- ใยอาหาร 1.9%
- แคลเซียม 199.4 มิลลิกรัม
- โพแทสเซียม 217.2 มิลลิกรัม
- ฟอสฟอรัส 39 มิลลิกรัม
- เหล็ก 11.4 มิลลิกรัม
- วิตามินซี 164.7 มิลลิกรัม
- วิตามินเอ 0.085 มิลลิกรัม
นอกจากนี้ยังมีรายงานว่า คะน้าเม็กซิโกเป็นผักที่ให้คุณค่าทางอาหารสูงกว่าผักใบเขียวอื่น ๆ ประมาณ 2-3 เท่า เลยทีเดียวค่ะ
คะน้าเม็กซิโก สรรพคุณโอ้โห...เด็ด !
นอกจากคะน้าเม็กซิโกจะมีสารอาหารค่อนข้างสูง และเป็นผักที่มีรสชาติดีแล้ว คะน้าเม็กซิกันหรือผักไชยายังมีประโยชน์ ดังนี้
- มีฤทธิ์ต้านจุลชีพหลายชนิด
- มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ
- มีสารต้านอนุมูลอิสระ
- มีส่วนช่วยปกป้องหลอดเลือดและหัวใจของหนูทดลอง
- มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดของหนูทดลอง
- ช่วยลดไขมันในเลือดของหนูทดลอง
- มีฤทธิ์ต้านจุลชีพหลายชนิด
- มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ
- มีสารต้านอนุมูลอิสระ
- มีส่วนช่วยปกป้องหลอดเลือดและหัวใจของหนูทดลอง
- มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดของหนูทดลอง
- ช่วยลดไขมันในเลือดของหนูทดลอง
- ในต่างประเทศ ใช้คะน้าเม็กซิโก เป็นยาระบาย ขับปัสสาวะ เพิ่มการไหลเวียนโลหิต ช่วยย่อยอาหาร
ข้อควรระวังในการกินคะน้าเม็กซิโก
ย้ำกันอีกทีว่าผักไชยาหรือคะน้าเม็กซิโกมีสารอาหารมากกว่าผักใบเขียวถึง 2-3 เท่า ดังนั้นก็จัดว่าคะน้าเม็กซิโกเป็นผักที่น่ารับประทานเพื่อสุขภาพไม่น้อย แต่ทั้งนี้ไม่ควรกินผักไชยาหรือคะน้าเม็กซิกันแบบดิบ ๆ สด ๆ เพราะในใบสดมีสารกลูโคไซด์ซึ่งจะปลดปล่อยสารพิษจำพวกไซยาไนด์ออกมา ทว่าสารนี้จะถูกทำลายได้ง่าย ๆ ด้วยการทำให้ผักสุกก่อนรับประทาน ฉะนั้นก็ควรกินคะน้าเม็กซิโกแบบปรุงสุก
ข้อควรระวังในการกินคะน้าเม็กซิโก
ย้ำกันอีกทีว่าผักไชยาหรือคะน้าเม็กซิโกมีสารอาหารมากกว่าผักใบเขียวถึง 2-3 เท่า ดังนั้นก็จัดว่าคะน้าเม็กซิโกเป็นผักที่น่ารับประทานเพื่อสุขภาพไม่น้อย แต่ทั้งนี้ไม่ควรกินผักไชยาหรือคะน้าเม็กซิกันแบบดิบ ๆ สด ๆ เพราะในใบสดมีสารกลูโคไซด์ซึ่งจะปลดปล่อยสารพิษจำพวกไซยาไนด์ออกมา ทว่าสารนี้จะถูกทำลายได้ง่าย ๆ ด้วยการทำให้ผักสุกก่อนรับประทาน ฉะนั้นก็ควรกินคะน้าเม็กซิโกแบบปรุงสุก
โดยใบอ่อนควรปรุงสุกด้วยความร้อนนาน 5 นาทีขึ้นไป ส่วนใบแก่ควรปรุงสุกด้วยความร้อนนาน 10-15 นาที ซึ่งถ้าหากนำใบคะน้าเม็กซิโกไปต้มเพื่อทำให้สุก ในน้ำต้มคะน้าเม็กซิโกก็จะมีสารอาหารอยู่มาก สามารถนำน้ำเหล่านั้นมาทำเป็นน้ำซุป หรือดื่มเป็นชาไชยาก็ได้
นอกจากนี้ ยังมีคำแนะนำว่า ไม่ควรใช้ภาชนะอะลูมิเนียมในการต้มคะน้าเม็กซิโก เพราะอาจทำให้น้ำต้มเป็นพิษและก่อให้เกิดอาการท้องร่วงได้
นอกจากนี้ ยังมีคำแนะนำว่า ไม่ควรใช้ภาชนะอะลูมิเนียมในการต้มคะน้าเม็กซิโก เพราะอาจทำให้น้ำต้มเป็นพิษและก่อให้เกิดอาการท้องร่วงได้
คะน้าเม็กซิโก ทําอาหารอะไรกินดี
รสชาติคะน้าเม็กซิโกจะคล้าย ๆ ผักคะน้า แต่มีรสชาติหวานกว่า กรอบกว่า และไม่เหม็นเขียว ซึ่งเมนูคะน้าเม็กซิโกก็มีหลากหลายพอตัว ตามนี้เลย
- คะน้าเม็กซิโกลวกจิ้มน้ำพริก
- คะน้าเม็กซิโกผัดน้ำมันหอย
- คะน้าเม็กซิโกไฟแดง
- ผักไชยาดอง
นอกจากนี้ยังสามารถนำคะน้าเม็กซิโกมาปรุงอาหารได้เหมือนผักคะน้าเลยล่ะ ยังไงก็ลองไปหาคะน้าเม็กซิโกมารับประทานกันนะคะ
ขอบคุณข้อมูลจาก
ไทยพีบีเอส
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
สำนักข้อมูลสมุนไพร มหาวิทยาลัยมหิดล
mexconnect.com
รสชาติคะน้าเม็กซิโกจะคล้าย ๆ ผักคะน้า แต่มีรสชาติหวานกว่า กรอบกว่า และไม่เหม็นเขียว ซึ่งเมนูคะน้าเม็กซิโกก็มีหลากหลายพอตัว ตามนี้เลย
- คะน้าเม็กซิโกลวกจิ้มน้ำพริก
- คะน้าเม็กซิโกผัดน้ำมันหอย
- คะน้าเม็กซิโกไฟแดง
- ผักไชยาดอง
นอกจากนี้ยังสามารถนำคะน้าเม็กซิโกมาปรุงอาหารได้เหมือนผักคะน้าเลยล่ะ ยังไงก็ลองไปหาคะน้าเม็กซิโกมารับประทานกันนะคะ
ขอบคุณข้อมูลจาก
ไทยพีบีเอส
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
สำนักข้อมูลสมุนไพร มหาวิทยาลัยมหิดล
mexconnect.com
pdf.usaid.gov