หมอสุรัตน์ เผย เลือกแฟนไม่ดี toxic relationship ก็ทำให้เราเป็นอัลไซเมอร์ได้ ทางที่ดีควรเลิก เพราะตัวเราเลือกได้เสมอ
![toxic relationship ทำให้คนสมองเสื่อม]( "toxic relationship ทำให้คนสมองเสื่อม")
![toxic relationship ทำให้คนสมองเสื่อม]( "toxic relationship ทำให้คนสมองเสื่อม")
วันที่ 20 กันยายน 2568 เฟซบุ๊ก สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์ มีการเปิดเผยเรื่องราวที่หลายคนมีโอกาสประสบเจอ นั่นคือ toxic person เจอบุคคลที่อารมณ์เป็นพิษอยู่รอบตัว โดยเฉพาะคนเป็นแฟน เป็นสามีภรรยา ก็สามารถทำให้เราเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้ มีรายละเอียดทั้งหมดดังนี้
พบหญิงวัยทำงาน ลูก 1 คน ท่านหนึ่ง สามีเป็น toxic person อารมณ์เป็นพิษ เค้าเจอการแกว่งทางอารมณ์ คำพูดที่เป็นพิษ เข้าบ้านอยู่เฉย ๆ ก็ผิด เครียด จนเข้าชั้นซึมเศร้า แล้ววันหนึ่งสมองก็เลือกจะหลงลืม สุดท้ายบอกว่า ตรวจเลือดมีโปรตีน alzheimer สมองจะถดถอย คือ สิ่งที่ชีวิตเราต้องการ อาจจะเรียกว่า สมองเราต้องการ (เราสมองคือความคิด) คือความสุข หากไม่มีความสุข สมองเลือกที่จะลืม และเข้าสู่สถาวะถดถอยคือเลือกที่จะปิดสวิทช์ตัวเอง ด้วยการเสื่อม เป็นเรื่องที่น่าเศร้า
ย้อนไปถึงงานวิจัยถึงปัจจัยที่มีผลต่อสมองเสื่อม อาจารย์บอกกับที่ประชุมงานหนึ่งว่า "การมีความสัมพันธ์ที่ดี good relationship" คือปัจจัยทำให้สมองดี หรือ อีกนัยหนึ่ง หากมีสัมพันธ์ที่ไม่ดี สมองจะเลือก shut down ตัวเอง แล้วก็เหี่ยวเสื่อมในที่สุด ทิ้งท้ายไว้ว่า จะเลือกคบใคร อยู่กับใคร เลือกดี ๆ เลือกผิด คือปลิดชีวิดสมองตัวเอง
จิตใจมีผลต่อสมอง เรื่องนี้ได้มีการศึกษาปัจจัยของผู้ที่มีอายุอยู่ถึง 100 ปี ที่เราเรียกว่า centenarian
เมื่อเราพูดถึงคนที่อายุเกินร้อยปี หลายคนอาจคิดว่าความทรงจำเริ่มพร่า ร่างกายเหมือนไม้ผุ แต่มีคนบางกลุ่มที่ทลายแนวคิดนั้น พวกเขาเก็บรักษาความคิด ความจำ อารมณ์บวกไว้ได้จนวาระสุดท้าย และยังแข็งแรงทั้งกายใจ
นั่นทำให้งานวิจัย centenarian studies - การศึกษา "ผู้ที่มีชีวิตยืนยาวถึง 100 ปีขึ้นไป" - เป็นเหมือนแสงสว่างที่บอกว่า ความแก่ไม่จำเป็นต้องมากับความเสื่อมเสมอไป (inevitably).
Dutch 100-plus Study ติดตามผู้สูงอายุที่อยู่ในสถานะที่เรียกว่า cognitively healthy centenarians ผู้ที่รายงานตัวเองว่ายังมีสุขภาพสมองดี ร่วมกับการประเมินจากผู้อ้างอิง (proxy) ที่อยู่รายรอบ ซึ่งก็พบว่า ปัจจัยหนึ่งของคนที่สมองดีถึง 100 ปีนั้น คือปฎิสัมพันธ์ทางสังคมที่ดี การมีคน support ให้กำลังใจ รวมถึงครอบครัว
นี่เป็นสิ่งที่่ส่งผ่านทางความสัมพันธ์แบบที่เราก็คาดไม่ถึงที่การมีอารมรณ์ดี ไม่เจอ toxic relationship จะทำให้สมองอยากจำต่ำไป และในทางตรงกันข้าม หากสังคมไม่ดี สมองอยากเสื่อมของมันไปเอง และก็เป็น alzheimer ในที่สุด
แล้วคนที่ต้องอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่แย่ทำอย่างไร
แน่นอนว่า คนเรานอกจากเลือกเกิดไม่ได้แล้ว คนที่เราคบด้วย อาจเกิดอาการเปลี่ยนไปอีก หรือมันอาจจะเป็น toxic person อยู่แล้ว แต่ตอนคบกัน มันฉาบน้ำหวานทำให้เราหลงผิดก็ได้ เมื่อน้ำตาลเครือบถูกกระทบออก ตัวจริงจริงเกิด เราก็รับกรรม
เขาบอกว่า แม้ว่าเราเปลี่ยนสิ่งแวดล้อมหลักไม่ได้ แต่เราหาวิธีเปลี่ยนความคิด และหาสิ่งแวดล้อมทางเลือกได้ เช่น คิดบวก ปล่อยวาง หากคน support หรือ เปลี่ยนสิ่งแวดล้อมใหม่
สำหรับคนที่ ยังไม่เลือก แต่จริง ๆ เลือกได้
อาจารย์ก็พร่ำบอกว่า เราเลือกได้เสมอ ในสิ่งที่ยังไม่เลือกหากเจอ คน toxic เลือกได้ อย่าอยู่ใกล้ หรือห่างไป ไม่ว่าจะเป็นแฟน เพื่อน หรือเจ้านาย อย่าให้สมองเรามัน shut down แล้วเลือกที่จะลืมโดยการเสื่อมเป็น alzheimer เลยนะ
