หมอไขคำตอบ คนเราหมดรักในข้ามคืนได้จริงไหม ชี้ไม่ใช่เรื่องปุบปับ แต่จะเห็นหรือไม่

 
          หมอสมอง ไขคำตอบว่าด้วยเรื่องการหมดรัก คนเราหมดรักได้ในพริบตา หรือจริง ๆ มันค่อย ๆ หายไป ย้ำความรักไม่ได้จางในข้ามคืน ไม่ใช่เรื่องปุบปับ แค่มองไม่เห็น 

 
             อจ.หมอสุรัตน์ ได้พูดถึงคำกล่าวของ Elie Wiesel ที่ว่า "สิ่งที่ตรงข้ามกับความรัก... ไม่ใช่ความเกลียด แต่คือความเฉยเมย" พร้อมตอบคำถามที่ว่า "วันนึง เรานึกอยากเลิกรักใครเฉย ๆ ได้หรือ ?"

             โดยระบุว่า "ได้สิ คนเราต่างรักตัวเองทั้งนั้นแหละ เพราะความรักที่ไม่ใช่สายเลือดเดียวกัน ต่างมีข้อแม้

             ตัวอย่างชั้นดี ของการจากไป ตัดความสัมพันธ์แบบไม่มีปี่มีขลุ่ย ทิ้งอีกฝ่ายไว้กับความสับสน คำถาม และหัวใจที่แตกสลาย ประโยคที่เจ็บปวดที่สุดอาจไม่ใช่คำด่า แต่เป็นเพียงคำว่า "ฉันไม่รักเธอแล้ว..." ซึ่งฟังดูง่าย... แต่เหมือนฟ้าผ่ากลางวันแสก ๆ

             คนเราหมดรักได้ในพริบตาจริงหรือ ? หรือจริง ๆ แล้ว ความรักมันค่อย ๆ ละลายหายไป เพียงแค่วันที่เรารู้ตัว....มันหมดพอดี

             ความรักไม่ได้หมดทันที แค่ความเบื่อหน่าย มันเหมือนไอติมละลาย การที่ความรักตัวเองมากกว่า คิดมากกว่ารู้สึก คงก่อตัวขึ้นเงียบ ๆ สะสม เหมือนภูเขาไฟรอวันปะทุ แล้ววันนึงก็ ...ตู้ม

หมอสมองเล่า ให้ฟังนะ

             แม้จะดูเหมือนว่าใครบางคน "เปลี่ยนไป" หรือ "เลิกรัก" อย่างกะทันหัน แต่งานวิจัยและการสแกนสมองชี้ว่า ความรักไม่หายไปในชั่วข้ามคืน…แต่มันค่อย ๆ จางลงอย่างเงียบ ๆ

             ดร.เฮเลน ฟิชเชอร์ (Helen Fisher) นักมานุษยวิทยาชีวภาพ และผู้เชี่ยวชาญด้านความรัก พบว่า ความรักเกี่ยวข้องกับระบบรางวัลในสมอง โดยเฉพาะบริเวณ Ventral Tegmental Area (VTA) ซึ่งเป็นบริเวณเดียวกับที่ถูกกระตุ้นโดยสารเสพติดอย่างโคเคน

             ตอนรักแรกเริ่ม สมองจะหลั่งสารแห่งความสุขออกมามากมาย เช่น โดพามีน ออกซิโทซิน และเซโรโทนิน ทำให้เรารู้สึก "ติด" ความรัก เหมือนยาเสพติด แต่เมื่อเวลาผ่านไป สมองก็เริ่ม "ปรับสมดุล" และความรู้สึกก็จะค่อย ๆ เบาลง

ความรักวูบวาบ ไฟไหม้ฟาง เมื่อใจเริ่มห่าง...สมองเริ่มปิด

             มีงานวิจัยใน Journal of Social and Personal Relationships (Sprecher, 1999) ที่พบว่า การเลิกรักมักเป็นกระบวนการสะสม ไม่ใช่เหตุการณ์จุดเดียว

             มันเริ่มจากความไม่พอใจเล็ก ๆ น้อย ๆ กลายเป็นความห่างเหินทางอารมณ์ จากนั้น... กลายเป็นการเลิกสื่อสาร และสุดท้ายคือ "หมดใจ" โดยไม่ต้องพูดอะไรมาก

             กระบวนการนี้เรียกว่า "การถอยห่างทางอารมณ์ (Emotional Distancing)" ซึ่งสมองทำเพื่อป้องกันความเจ็บปวด เหมือนกับว่า... ใจไม่ไหวแล้ว สมองเลยค่อย ๆ ดึงปลั๊กความรู้สึกออกทีละนิด

แล้วทำไมบางคนถึง "หมดรักแบบฉับพลัน" ?

             เพราะบางครั้ง มีสิ่งที่เรียกว่า "ตัวกระตุ้น (Trigger Event)" เช่น การโกหก การนอกใจ หรือคำพูดรุนแรง ซึ่งไม่ใช่ต้นเหตุของการหมดรักโดยตรง แต่เป็นเหมือน "ฟางเส้นสุดท้าย" ที่ทำให้สมองสั่ง "พอเถอะ"

             งานวิจัยใน Psychological Bulletin (2021) พบว่า คนเรามัก "ตัดสินใจเลิก" หลังจากที่สะสมความขัดแย้งในใจมานาน แล้วเจอเหตุการณ์ที่ทำให้ความอดทนหมดลง

             สำหรับบางคน...การเดินออกไปไวคือการป้องกันตัว โดยเฉพาะในคนที่มีประสบการณ์เจ็บปวดในอดีต หรือมี รูปแบบความผูกพันแบบหลีกเลี่ยง (Avoidant Attachment)

             พวกเขาจะตัดใจเร็ว เพื่อไม่ให้ตัวเองเจ็บไม่ใช่เพราะไม่รู้สึก แต่เพราะสมองเรียนรู้มาแล้วว่า "ถ้าอยู่ต่อ = เจ็บ" รักตัวเอง มากกว่าคนอื่นว่างั้น ความเจ็บมีหลายแบบ อาจไม่ต้องการผูกพันแล้ว เพราะมีเหตุการณ์ที่สะสม จนเครียดแก่ตัวเอง

             นักจิตวิทยาคลินิก Dr. Lindsay Gibson อธิบายว่า คนที่มีประสบการณ์การถูกทอดทิ้ง อาจมีแนวโน้มปิดอารมณ์ ทันทีที่รู้สึกว่าความสัมพันธ์ไม่ปลอดภัย การเดินหนีอย่างรวดเร็ว จึงไม่ใช่เพราะหมดรักทันที แต่เป็นกลไกเอาตัวรอด ที่สมองเรียนรู้มา

สิ่งที่มักถูกมองข้าม : สัญญาณเตือนที่เราไม่ฟัง

             นักจิตวิทยาพบว่า สิ่งที่ทำให้ความรักยืนยาวไม่ใช่แค่ความโรแมนติก แต่คือ การตอบสนองต่อคำขอทางอารมณ์เล็ก ๆ น้อย ๆ หรือที่เรียกว่า "Emotional Bids" ตัวอย่างเช่น การขอให้ช่วยฟัง การชวนคุย การขอคำแนะนำ ถ้าอีกฝ่ายรับรู้และตอบกลับ บ่อย ๆ จะยิ่งสร้างความผูกพัน แต่ถ้าถูกมองข้ามซ้ำ ๆ ความรักก็จะค่อย ๆ เหี่ยวเฉาเหมือนดอกไม้ขาดน้ำ

             อันนี้ เห็นข่าว feed มา เลิกรักแบบ งง ๆ มันไม่มีงงหรอก เลิกรักไม่ใช่เรื่องปุบปับ... แต่เรามองไม่เห็นมาก่อน หรือ บางคนเห็น แต่แอบปิดตาข้างนึง แถลงข่าวอีกอย่าง ก็ ว่ากันไป หรือ ไม่ก็ deny ความสัมพันธ์ อันย่ำแย่ของตัวเอง

             หลายครั้งที่เราถามว่า "เขาทำไมหมดรักเร็วขนาดนี้ ?" แต่จริง ๆ แล้วคำถามอาจควรเป็น "เราเคยสังเกตไหม ว่าความรักมันเริ่มเงียบตั้งแต่เมื่อไหร่ ?" เพราะความรักไม่ได้หายไปในพริบตา แต่มันค่อย ๆ ตาย...ในความเงียบ ในคำพูดที่ไม่เคยพูด ในความรู้สึกที่ไม่เคยแบ่งปัน

             ลองดูนะ ว่าเสียงของความรัก เงียบลงไหม (แน่นอน พวกแบบเลิกรัก เพราะ อีกฝ่ายมีคนอื่นก็มี พวกนี้ สมอง แค่อยาก แพร่พันธุ์)"