ลิ้นเป็นฝ้าขาว ริ้วข้างลิ้น ขจัดให้เกลี้ยง

ลิ้นเป็นฝ้าขาว แค่อ้าปากก็เห็นชัดเจน ทำให้ดูไม่งาม แต่อาการนี้เกิดจากอะไร อันตรายหรือไม่ แล้วจะต้องรักษาอย่างไรให้หายขาดดี สงสัยอย่างนี้ต้องรีบไปดู

ฝ้าขาวที่ลิ้น หรือมีลักษณะคล้ายริ้วสีขาว ๆ เป็นอาการที่เมื่อใครเป็นแล้วก็มักจะตกอกตกใจกันไปมากมายว่านี่เป็นสัญญาณของโรคภัยไข้เจ็บอะไรหรือเปล่า บางคนถึงกับกังวลจนต้องไปพาหมอฟัน กลัวว่าจะเกิดการติดเชื้ออันตราย แต่จริง ๆ แล้ว การที่ลิ้นเป็นฝ้านั้นเกิดจากอะไร แล้วเป็นอันตรายต่อสุขภาพช่องปากไหม เรามาดูกัน

ลิ้นเป็นฝ้า คืออะไร

ลิ้นเป็นฝ้า มีอีกชื่อเรียกหนึ่งว่า "ลิ้นเป็นขน" ซึ่งพบได้ทุกเพศทุกวัย โดยลิ้นเป็นฝ้าเกิดจากการหลุดลอกของเซลล์ที่ตายแล้ว ผสมกับเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา หรือการอักเสบของตุ่มรับรสจากปัจจัยต่าง ๆ ที่ก่อตัวสะสมหนาขึ้นจนทำให้เห็นเป็นฝ้าขาว ซึ่งปัจจัยดังกล่าวก็ได้แก่ อาหาร เครื่องดื่ม ยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก ยา ลูกอม เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน บุหรี่ หรือแม้แต่เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และไม่ได้มีเพียงแค่ฝ้าขาวเท่านั้น ปัจจัยเหล่านี้ยังอาจทำให้ลิ้นเป็นฝ้าสีดำ น้ำตาล เหลือง เขียว ส้ม หรือชมพู ตามสีของอาหารหรือสารที่รับผ่านช่องปากไป

อย่างไรก็ตาม ลิ้นเป็นฝ้าขาวคือสีที่พบได้บ่อยที่สุด ซึ่งอาการของลิ้นเป็นฝ้าไม่ส่งผลอันตรายใด ๆ ต่อร่างกาย กล่าวคือไม่มีโรคที่เกิดจากฝ้าที่ลิ้น เพียงแต่การที่ลิ้นเป็นฝ้าอาจจะเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดกลิ่นปาก หรืออาจบ่งชี้ภาวะผิดปกติบางอย่างของร่างกายได้ เช่น

- ภาวะพักผ่อนไม่เพียงพอ โดยเฉพาะหากนอนดึกติดกันหลายคืน

- อาหารไม่ย่อย

- โรคของถุงน้ำดี

- โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร

          - เชื้อราในปาก มักพบได้บ่อยในวัยทารกหรือผู้สูงอายุ

          - โรคไลเคนพลานัสในช่องปาก (Oral Lichen Planus) ที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน

          - โรคซิฟิลิส

          - โรคเอดส์ หรือการติดเชื้อ HIV

          - มะเร็งช่องปาก

          - มะเร็งลิ้น

          ทั้งนี้หากอาการลิ้นเป็นฝ้าขาวเป็นนานเกิน 2 สัปดาห์ ทำยังไงก็ไม่หาย หรือมีอาการแผลในปาก ลิ้นบวมแดง เจ็บบริเวณลิ้นร่วมด้วย ควรจะไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยสาเหตุที่แน่ชัดอีกครั้ง

วิธีรักษาลิ้นเป็นฝ้าขาว

โดยปกติแล้วอาการนี้ก็สามารถหายได้เองตามธรรมชาติ แต่ถ้าหากต้องการให้หายเร็วขึ้นก็สามารถรักษาได้ด้วยวิธีเหล่านี้

1. แปรงลิ้น

วิธีที่ง่ายที่สุดในการกำจัดฝ้าขาวที่ลิ้นคือการแปรงลิ้นเป็นประจำ ซึ่งสามารถใช้แปรงฟันแปรงลิ้น หรือใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดลิ้นทุกครั้งที่แปรงฟันก็ได้ นอกจากฝ้าที่ลิ้นจะหายแล้ว ยังได้กำจัดกลิ่นปากไปในตัว เพราะเชื้อโรคบนลิ้นนี่แหละค่ะตัวต้นเหตุของกลิ่นปากเลย

2. ดูแลสุขภาพช่องปากให้ดี

สาเหตุอย่างหนึ่งของการที่ลิ้นเป็นฝ้าก็เกิดได้จากสุขภาพช่องปากที่ไม่ดี ดังนั้นถ้าเราหมั่นรักษาความสะอาดช่องปาก พบทันตแพทย์ทุก ๆ 6 เดือน เพื่อขูดหินปูน ตรวจฟัน โอกาสที่เชื้อเบคทีเรียหรือเชื้อราที่ก่อปัญหาสุขภาพช่องปากก็จะหมดไป พร้อมกับพาฝ้าที่ลิ้นห่างหายไปจากเราด้วย

3. ปรับเปลี่ยนวิถีการใช้ชีวิต

นี่เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดเลยล่ะค่ะ เพราะถึงแม้เราจะสามารถรักษาฝ้าขาวที่ลิ้นให้หมดไปได้ แต่ถ้าหากเรายังบริโภคสิ่งเดิม ๆ ในอนาคตลิ้นก็จะกลับมามีฝ้าขาวสะสมอีกแน่นอน ดังนั้นไม่ว่าจะเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ชา กาแฟ รวมไปถึงพฤติกรรมสูบบุหรี่ ก็ควรลด ละ เลิก เพื่อลิ้นที่สะอาดเกลี้ยงเกลา และเพื่อสุขภาพที่ดีของตัวเอง

4. หมั่นสังเกตสุขภาพตัวเอง

อย่างที่บอกว่าฝ้าที่ลิ้นอาจเป็นตัวบ่งชี้ปัญหาสุขภาพได้ ดังนั้นหากพบความผิดปกติใด ๆ ก็ตามในร่างกาย แม้แต่ลิ้นที่เป็นฝ้าขาวนานแล้วไม่ยอมหาย ก็ต้องพาตัวเองไปพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพสักหน่อยแล้วล่ะ

วิธีป้องกันฝ้าขาวที่ลิ้น

เราสามารถป้องกันไม่ให้เกิดอาการลิ้นเป็นฝ้าได้ง่าย ๆ ดังนี้

* งดสูบบุหรี่

* หลีกเลี่ยงดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

* หลีกเลี่ยงชาและกาแฟ

* ลดของหวาน อาหารที่มียีสต์ เช่น ขนมปัง เบเกอรีต่าง ๆ รวมไปถึงอาหารหมัก ดอง

* รักษาสุขภาพช่องปากให้ดี

* ตรวจสุขภาพประจำปี

เห็นไหมล่ะว่าไม่ใช่เรื่องยากเลยที่จะขจัดเจ้าฝ้าขาว ๆ ที่อยู่บนลิ้นให้หมดไป แถมแต่ละวิธีก็ยังดีต่อสุขภาพอีกด้วย แต่หากใครพบความผิดปกติอื่น ๆ ที่เกิดร่วมกับลิ้นเป็นฝ้าขาว ก็ลองปรึกษาแพทย์ดูนะคะ

*หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 5 พฤศจิกายน 2563

ขอบคุณข้อมูลจาก

มูลนิธิหมอชาวบ้าน

มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่

ลิ้นเป็นฝ้าขาว เห็นแล้วอี๋ แบบนี้ต้องขจัดให้เกลี้ยง