สัญญาณเตือนสุราเป็นพิษ อาการอย่างนี้เสี่ยงไปห้องดับจิต ต้องระวัง

          ดื่มเหล้าเมาหนักแค่ไหนถึงจะเสี่ยงภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษ อาการสุราเป็นพิษสังเกตยังไง สายปาร์ตี้หรือมีคนใกล้ตัวชอบดื่มเหล้า-เบียร์ควรรู้ไว้ ถ้าอยากดื่มอย่างปลอดภัย
          ภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษต่อร่างกาย หรือที่อธิบายง่าย ๆ ว่าดื่มเหล้าแล้วตาย อาการที่ส่อว่าสุราเป็นพิษมีสัญญาณเตือนที่เราพอจะสังเกตตัวเองและคนรอบข้างได้ไหม เราลองมาทำความรู้จักภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษ หรือสุราเป็นพิษว่าอาการบ่งชี้คืออะไร ดื่มเหล้าแค่ไหนถึงเสี่ยงตายได้ แล้วพอจะมีวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นสำหรับคนที่มีภาวะสุราเป็นพิษไหม ทั้งหมดนี้เรามีคำตอบมาให้ตามนี้ค่ะ

* สุราเป็นพิษ แอลกอฮอล์เป็นพิษ คืออะไร

          ภาวะสุราเป็นพิษหรือแอลกอฮอล์เป็นพิษ (Alcohol poisoning) หมายถึง การดื่มสุราหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากจนถึงระดับที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย ทั้งนี้ภาวะสุราเป็นพิษมักจะเกิดจากการดื่มสุราหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ปริมาณมากในช่วงเวลาสั้น ๆ เนื่องจากตับไม่สามารถจะขับแอลกอฮอล์ออกจากเลือดได้ทัน จนกระทั่งรบกวนระบบการทำงานต่าง ๆ ของร่างกาย และอาจถึงขั้นเกิดภาวะช็อกจากแอลกอฮอล์ได้

* ดื่มมากขนาดไหนถึงเสี่ยงตาย



          กล่าวคือ ตับจะสามารถขับเหล้าแดง/วิสกี้ 35% ปริมาณ 2 ฝาใหญ่ หรือเบียร์ 3.5% ปริมาณ 1 กระป๋องหรือขวดเล็ก หรือ ไวน์ 12% 1 แก้ว (100 cc.) หรือ เหล้าปั่น 2 ชอต ต่อ 1 ชั่วโมงเท่านั้น ซึ่งหากเราดื่มไม่เกิน 1 ดื่มมาตรฐาน ร่างกายก็จะสามารถขับแอลกอฮอล์ออกไปจากร่างกายได้ และอาการของเราก็อาจจะยังเป็นปกติ สามารถขับขี่ยานพาหนะได้ สติก็ยังปกติ หรือเรียกง่าย ๆ ว่ายังไม่มีอาการเมา

          อย่างไรก็ตาม ความไวหรือปฏิกิริยาของร่างกายที่มีต่อแอลกอฮอล์ของแต่ละคนก็จะไม่เท่ากัน โดยในเพศชาย จะรู้สึกเมาก็เมื่อดื่มมากกว่า 5 ดื่มมาตรฐาน ส่วนเพศหญิง จะเริ่มเมาก็ต่อเมื่อดื่มแอลกอฮอล์มากกว่า 4 มาตรฐาน แต่หากดื่มแอลกอฮอล์มากกว่า 12 มาตรฐาน ในระยะเวลาอันสั้น จะมีโอกาสสูงมากที่จะเกิดภาวะสุราเป็นพิษ เนื่องจากตับไม่สามารถกำจัดแอลกอฮอล์ออกจากร่างกายได้ทันนั่นเอง

          ทั้งนี้ 1 ดื่มมาตรฐาน อาจเทียบเท่าเบียร์สดครึ่งไพนต์ (ระดับความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ 3.6%) หรือเทียบกับสุรากลั่น 1 ชอต ปริมาณ 25 มล. (ระดับความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ 40%) ซึ่งเพื่อเป็นการป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป เราสังเกตง่าย ๆ จากภาพก็ได้ค่ะ


* สุราเป็นพิษ อาการเป็นยังไง

           เมื่อร่างกายเกิดภาวะแอลกอฮอล์เป็นพิษ ร่างกายจะเกิดอาการที่สังเกตได้ ดังนี้

          * จิตสับสน

          * พูดไม่ชัดหรือพูดไม่รู้เรื่องอย่างหนัก

          * อาเจียน

          * หายใจผิดปกติ เช่น หายใจช้าลง หรือหายใจเร็วขึ้น

          * หมดสติ ไม่รู้สึกตัว

          * รูม่านตาขยาย

          * การเคลื่อนไหวของดวงตาเร็วกว่าปกติ

          * ตัวเย็นผิดปกติ

          * ผิวหนังซีด หรือกลายเป็นสีม่วง

          * เกิดภาวะกึ่งโคม่า อาจพอรู้สึกตัวแต่ไม่สามารถตอบสนองได้

          * หยุดหายใจ

          * มีอาการชัก

          * หัวใจวายเฉียบพลัน

* สุราเป็นพิษ เจอคนเมาแบบนี้อยากให้ช่วยเขาสักนิด ด้วยวิธีนี้


          1. รีบโทร. แจ้งหน่วยกู้ชีพ 1669 หรือโทร. แจ้งตำรวจ 191 เพื่อขอความช่วยเหลือ

          2. พยายามปลุกผู้ป่วยให้ตื่น และพยายามพยุงให้อยู่ในท่านั่ง

          3. หากยังสามารถดื่มน้ำได้ ให้ผู้ป่วยดื่มน้ำเปล่าในทันที และห้ามให้ผู้ป่วยดื่มกาแฟ

          4. หากผู้ป่วยหมดสติ ให้จับผู้ป่วยนอนตะแคง หรืออยู่ในท่าพักฟื้น และคอยตรวจดูว่าผู้ป่วยยังคงหายใจอยู่หรือไม่

          5. พยายามทำให้ร่างกายของผู้ป่วยอบอุ่น

          6. อยู่กับผู้ป่วยและคอยสังเกตอาการจนกว่ารถพยาบาลจะมา    

          7. พยายามอย่าให้ผู้ป่วยหลับ

          8. ห้ามอาบน้ำให้ผู้ป่วย

* ดื่มเหล้าได้แค่ไหน ถึงปลอดภัย
          อย่างที่บอกว่าความไวต่อการรับแอลกอฮอล์ของแต่ละคนก็ไม่เท่ากัน แต่เพื่อความปลอดภัยในการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ก็ควรทำตามคำแนะนำ ดังนี้

          1. กินอาหารรองท้องก่อนดื่มแอลกอฮอล์ เพราะแอลกอฮอล์จะถูกดูดซึมได้เร็วมากเมื่อท้องว่าง พูดง่าย ๆ ว่าดื่มตอนท้องว่างก็จะเมาเร็วขึ้น

          2. ไม่ควรดื่มติดต่อกันเป็นเวลานาน ๆ

          3. หลีกเลี่ยงการดื่มแบบชอตต่อชอต หรือดื่มครั้งละมาก ๆ (Binge Drinking)

          4. เมื่อเริ่มมีอาการมึนหัว ให้ลดปริมาณการดื่มหรือหยุดดื่มทันที

          5. พยายามอย่าดื่มจนเมาหัวราน้ำ 

          6. ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์เกิน 14 มาตรฐานต่อสัปดาห์

          ตราบใดที่เรายังคุมสติอยู่ ไม่ปล่อยให้เหล้ากินเรา จนไม่รู้สึกตัว ไม่รู้ว่าทำอะไร อยู่ตรงไหน ยังไง เราก็จะปลอดภัยในระดับหนึ่ง แต่ทางที่ดีอย่าดื่มเหล้าเลยจะดีที่สุดนะคะ


ขอขอบคุณข้อมูลจาก
, , คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล, เฟซบุ๊ก นิตยสารชีวจิต, อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์, สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน