กินขนุนอ้วนไหม ใครอยากรู้ว่าประโยชน์ของขนุนมีอะไรบ้าง ช่วยลดความดันโลหิตได้ไหม มาหาคำตอบกัน
ขนุน ผลไม้ในหลากหลายชื่อ
เริ่มจากขนุนในชื่อภาษาอังกฤษที่เขาเรียกกันว่า แจ๊คฟรุต (Jackfruit) หรือในภาษาเหนือที่เรียกขนุนว่า บะหนุน ส่วนขนุนในภาษาอีสานก็เอิ้นกันว่า บักมี่ สำหรับชื่อทางวิทยาศาสตร์ของขนุนมีอยู่ว่า Artocarpus heterophyllus Lam.
ขนุนเป็นไม้ต้นขนาดใหญ่ สูงราว 15-30 เมตร เป็นต้นไม้มียางสีขาวคล้ายน้ำนม เมื่อตัดผลจะมีน้ำยางไหลออกมาเช่นกัน ตัวใบเป็นใบเดี่ยว ขนุนจะออกดอกปีละ 2 ครั้ง คือ ช่วงเดือนธันวาคม-มกราคม และช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม ซึ่งส่วนดอกนี่แหละที่จะเจริญเติบโตเป็นผลขนุนทรงกลมค่อนไปทางวงรี และผลจะมีหนามเล็ก ๆ โดยรอบ ส่วนข้างในผลจะมีเนื้อให้เราได้รับประทาน พร้อมทั้งประโยชน์ที่หาได้จากผลขนุนอีกอื้อเลย
ประโยชน์ของขนุนที่คาดไม่ถึง
ขนุนเป็นผลไม้พื้นบ้านของไทยที่อุดมไปด้วยประโยชน์ในหลาย ๆ ส่วน ไม่ว่าจะราก ใบ ผล หรือแม้กระทั่งเมล็ด นอกจากขนุนจะมีรสหวาน กรอบ อร่อย มีกลิ่นหอมแล้ว ขนุนยังอุดมไปด้วยคุณค่าทางสารอาหารที่เต็มเปี่ยม ดังนี้
- อุดมไปด้วยวิตามินซี วิตามินเอ ไทอามีน ไนอาซิน แคลเซียม โพแทสเซียม เหล็ก สังกะสี โซเดียม และกรดโฟลิก
- เป็นหนึ่งในผลไม้น้อยชนิดที่มีวิตามินบีรวมอยู่ในตัวเอง
- มีส่วนประกอบของไฟโตนิวเทรียนต์ เช่น สารที่ช่วยลดความดันโลหิตและต้านการอักเสบ
- อุดมไปด้วยสารพฤกษเคมี (Phytonutrients) และสารประกอบฟีนอล (Phenolics)
- มีเกลือแร่ ไฟเบอร์ โปรตีน สูง
- มีไขมันและคอเลสเตอรอลน้อย
นอกจากนี้ขนุนยังมีอีกหลายประโยชน์เจ๋ง ๆ ดูได้จากบรรทัดข้างล่างนี้เลย
ลดความดันโลหิต
ขนุนเป็นผลไม้ที่มีโพแทสเซียมค่อนข้างสูง จึงมีสรรพคุณช่วยลดความดันโลหิต ซึ่งแปลว่าเมื่อความดันโลหิตอยู่ในจุดที่สมดุล อาการโรคหัวใจ หลอดเลือดอุดตัน หรือปัญหาที่เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือด ก็จะลดลงด้วยยังไงล่ะ แต่โพแทสเซียมสูงอย่างนี้ไม่เหมาะกับคนที่เป็นโรคไตนะคะ
บำรุงสายตาและผิวพรรณ
วิตามินเอที่มีอยู่ในขนุนคือพระเอกของประโยชน์ข้อนี้เองค่ะ โดยเจ้าวิตามินเอในขนุนจะช่วยบำรุงสายตาให้มองเห็นชัดเจน ลดความเสี่ยงโรคต้อกระจก และโรคจอประสาทตาเสื่อม ส่วนสรรพคุณด้านบำรุงผิวเพราะมีสารต้านความเสื่อมของผิวพรรณ ช่วยปกป้องผิวจากแสงแดดและริ้วรอยอีกด้วย
นอกจากนี้ขนุนยังมีสรรพคุณทางยาอีกมาก อย่างที่เกริ่นไปในช่วงแรกว่าขนุนมีประโยชน์แทบทุกส่วน ดังนั้นมาลองดูกันเลยว่าขนุนจะมีทีเด็ดจากตรงไหนอีกบ้าง
สรรพคุณทางยาของขนุน
- ใบ มีรสฝาด ใช้บดโรยแผลมีหนองเรื้อรัง
- ราก บำรุงโลหิต แก้กามโรค ขับพยาธิ ระงับประสาท แก้โรคลมชัก
- ยาง มีรสฝาด แก้แผลอักเสบบวม แผลมีหนองเรื้อรัง แก้ต่อมน้ำเหลืองอักเสบ
- เนื้อหุ้มเมล็ดสุก บำรุงกำลัง บำรุงการทำงานของหัวใจ เป็นยาระบายอ่อน ๆ อีกทั้งยังนำไปหมักเหล้าได้
- เนื้อในเมล็ด (จากเมล็ดขนุนต้ม) มีรสมัน บำรุงน้ำนม บำรุงกำลัง
- เนื้อขนุนสุก เป็นยาระบายอ่อน ๆ
จากสรรพคุณทางยาดังกล่าวอาจตอบโจทย์คำถามสุดฮิตดังต่อไปนี้ได้ด้วย
กินขนุนอ้วนไหม ?
ไม่ว่าผลไม้ชนิดไหน หากกินในปริมาณมากเกินไปก็สามารถทำให้อ้วนได้ทั้งนั้นนะคะ อย่างขนุนก็มีปริมาณน้ำตาลอยู่พอสมควร โดยขนุน 2 ยวง จะมีน้ำตาลประมาณ 13 กรัม ให้พลังงาน 49 กิโลแคลอรี ดังนั้นจึงไม่ควรรับประทานมากเกินไป
อาจเป็นเพราะขนุนมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อน ๆ จึงอาจทำให้รู้สึกปวดท้องได้
กินขนุนกับเหล้า จะเป็นอันตรายไหม ?
ขนุนจัดเป็นผลไม้ที่มีฤทธิ์ร้อน ดังนั้นจึงไม่ควรกินกับเหล้าซึ่งก็มีฤทธิ์กระตุ้นความร้อนในร่างกายได้เหมือนกัน โดยเฉพาะกับผู้ที่มีโรคความดันโลหิตสูง ต้องห้ามกินขนุนแกล้มกับเหล้าเด็ดขาด เนื่องจากเมื่ออุณหภูมิภายในร่างกายพุ่งสูง ความดันโลหิตก็จะพุ่งตามจนอาจตกอยู่ในสภาวะช็อกและหมดสติได้
กินขนุนแล้วท้องอืด เกิดจากอะไร ?
ในกรณีนี้อาจเพราะกินขนุนมากจนเกินไป เพราะอย่าลืมว่าขนุนมีคาร์โบไฮเดรตอยู่ไม่น้อยนะคะ ฉะนั้นค่อย ๆ กินขนุนในปริมาณที่พอดีพออิ่มน่าจะดีกว่า
กินขนุนตอนท้องว่าง จะเป็นอะไรไหม ?
ถ้าไม่มีอาการท้องเสียหรือท้องร่วงมาก่อนหน้านี้ การกินขนุนตอนท้องว่างถือว่าไม่เป็นปัญหาใด ๆ แถมยังจะดีในกรณีที่คุณท้องผูกหรืออยากลดน้ำหนักอีกต่างหาก เพราะขนุนมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อน ๆ ช่วยให้ขับถ่ายสะดวกขึ้น
ไม่ใช่น้อย ๆ เลยจริง ๆ กับประโยชน์และสรรพคุณทางยาของขนุน รู้อย่างนี้แล้วใครยังไม่เคยลิ้มลองขนุนเพราะเหม็นกลิ่นฉุน ๆ คงต้องคิดดูใหม่อีกทีแล้วล่ะเนอะ
* หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 11 มีนาคม 2565
ขอบคุณข้อมูลจาก
โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ
Lifehack