ทฤษฎีเกี่ยวกับสาเหตุที่เราฝันมีคำอธิบายอยู่หลายแนวทาง เช่น ความฝันเกิดจากจิตใต้สำนึก และยังเป็นกระบวนการทบทวนเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาในชีวิตของเราในแต่ละวัน ทำให้เราเก็บสิ่งที่เจอไปฝีนเป็นตุเป็นตะ เช่น ฝันเห็นคนแปลกหน้าที่เคยเดินสวนกันเมื่อตอนบ่าย เป็นต้น
ส่วนอีกทฤษฎีหนึ่งก็บอกว่า สมองมีการทำงานตลอดเวลา แม้จะเป็นช่วงที่เรารู้สึกว่าหลับลึก หลับสนิทดีก็ตาม ดังนั้นเวลาหิวน้ำ หรือปวดปัสสาวะ สมองจึงสั่งให้ร่างกายสะดุ้งตื่น หรือบางคนอาจเก็บเอาความรู้สึกนี้ไปฝันว่าเดินอยู่ท่ามกลางพื้นที่แห้งแล้ง เดินหลงในทะเลทราย หรือบางคนอาจฝันว่าได้เข้าห้องน้ำจนปัสสาวะรดที่นอน
สอดคล้องกับทฤษฎีที่บอกว่า คนเราสามารถฝันได้แม้จะอยู่ในช่วงการนอนหลับแบบ REM ซึ่งเป็นช่วงที่เริ่มหลับลึก และหากความฝันเกิดในช่วงนี้ มักจะมีความเครียด ความกังวล ความรู้สึกที่เรารู้สึก ณ ขณะหลับ หรือมีการเชื่อมโยงความคิดและความรู้สึกได้ดีกว่าในช่วงอื่น ๆ ด้วยเหตุนี้ความฝันที่เกิดขึ้นจึงดูเสมือนจริงและทำให้เราจดจำความฝันเหล่านั้นได้แม้ตอนตื่นนอน ทว่าความจำนี้ก็อาจเกิดขึ้นเพียงช่วงเวลาสั้น ๆ หลังตื่นนอนเท่านั้น แต่เมื่อลุกไปทำกิจวัตรประจำวันและใช้ชีวิตตามปกติเราก็อาจจำความฝันนั้นไม่ได้แล้ว
อะไรที่น่าจำก็ไม่จำ เชื่อว่าหลายคนเคยนึกแบบนี้เวลาฝันดีแล้วดันจำไม่ได้ ซึ่งการที่เราจำความฝันไม่ได้ก็เป็นเรื่องปกติเลยค่ะ เพราะตามหลักวิทยาศาสตร์แล้ว ความสามารถในการจดจำความฝันของแต่ละคนไม่เท่ากัน โดยพบว่าเพศหญิงจะจำความฝันได้ดีกว่าเพศชาย และคนที่มีนิสัยช่างฝัน ช่างจินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ค่อนข้างดี จะสามารถจดจำความฝันได้มากกว่าคนอื่น
เช่นเดียวกับคนที่มีความเครียด ความวิตกกังวลมาก ๆ หรือได้รับความกระทบกระเทือนทางจิตใจ ก็มีแนวโน้มที่จะฝันติดตา (Vivid Dream) หรือฝันร้าย และมักจดจำเรื่องราวในฝันได้ดีกว่าคนที่มีสภาพจิตใจปกติ
นอกจากนี้หากคุณภาพการนอนหลับไม่ดี เช่น พักผ่อนน้อย นอนไม่ค่อยหลับ แม้จะฝันมากมายตลอดทั้งคืน แต่เมื่อตื่นมาสมองที่ได้รับการพักผ่อนไม่ค่อยเต็มที่ก็จะจำเนื้อหาความฝันได้น้อย หรืออาจจะจำไม่ได้เลย แต่อย่างไรก็ตาม ถึงแม้เราจะจำความฝันได้ ทว่าก็จะจำได้ในช่วง 5-10 นาที หลังตื่นนอนเท่านั้น พอได้ยินเสียงนาฬิกาปลุก เสียงแจ้งเตือนโทรศัพท์ หรือลุกไปอาบน้ำ แต่งตัว ก็จะลืมสิ่งที่ฝันไปจนหมด
อาจจะทำสมาธิก่อนเข้านอนสัก 15-20 นาที เพื่อให้มีสติก่อนนอนหลับ และทำให้จำความฝันได้ดีขึ้น
3. นอนให้หลับสนิท
การดื่มน้ำก่อนเข้านอนจะทำให้เราปวดปัสสาวะและตื่นมาเข้าห้องน้ำตอนเช้ามืด ซึ่งเวลานี้เรามักจะอยู่ในระยะการนอนหลับแบบ REM หรือช่วงที่เริ่มหลับลึก ซึ่งมนุษย์จะจำความฝันได้ดีกว่าช่วงการนอนหลับอื่น ๆ
บทความที่เกี่ยวข้องกับความฝัน
- 9 ฝันร้ายทำนายได้ ลึก ๆ ในจิตใจ มีความผิดปกติอะไรซ่อนอยู่
- ฝันว่าแก้ผ้าล่อนจ้อนในที่สาธารณะ ทำนายฝันกันจะจะ ลึก ๆ คุณคิดอะไรอยู่ ?
- ฝันเห็นคนแปลกหน้า คนไม่รู้จัก ทำนายอะไรในใจได้บ้าง
- ฝันว่าตกจากที่สูงแล้วสะดุ้งตื่น อาการนอนกระตุกแบบนี้อันตรายไหม ?
- เจ็บป่วยเป็นอะไร ความฝันบอกได้นะ
- 10 เรื่องจริงเกี่ยวกับความฝัน ที่คุณอาจไม่เคยรู้ !
- ทำนายฝัน เลขเด็ดจากฝัน
