ความดันโลหิตสูง คือ โรคประจำตัวติดอันดับ 1 ใน 3 ที่เป็นปัจจัยให้ผู้ติดเชื้อโควิด 19 มีภาวะแทรกซ้อนรุนแรงและเสียชีวิตได้ โดยเพิ่มความเสี่ยงการเสียชีวิตสูงกว่าคนทั่วไป 2.15 เท่า ดังนั้น แพทย์จึงแนะนำให้ผู้ป่วยโรคนี้เข้ารับการฉีดวัคซีนโควิด 19 ด้วยเช่นกัน แต่บางคนก็อาจสงสัยว่า คนมีความดันสูงจะฉีดวัคซีนโควิดได้ทุกคนไหม หรือมีหลักเกณฑ์อะไรที่ควรปรึกษาแพทย์ก่อนหรือเปล่า แล้วต้องเตรียมตัวก่อนฉีดวัคซีนอย่างไรดี
ใครป่วยโรคนี้อยู่ หรือมีผู้สูงอายุในบ้านเป็นความดันโลหิตสูง มาอ่านทำความเข้าใจกันหน่อย
- ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่อยู่ในภาวะคงที่สามารถฉีดวัคซีนโควิดได้ทันที เพื่อลดโอกาสติดเชื้อ เนื่องจากเป็นกลุ่มเสี่ยงต่ออาการเจ็บป่วยรุนแรงและเสียชีวิตหากติดเชื้อโควิด 19 ขึ้นมา
- ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมีอาการยังไม่เสถียร หรือยังมีอาการที่เป็นอันตรายต่อชีวิต เช่น มีความดันโลหิตตัวบนมากกว่าหรือเท่ากับ 180 มิลลิเมตรปรอท หรือยังต้องเข้าพักรักษาในโรงพยาบาล ไม่ควรฉีดวัคซีน ต้องควบคุมอาการให้คงที่ก่อนจึงสามารถฉีดได้สำหรับการเตรียมตัวของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงไม่ได้แตกต่างจากการเตรียมตัวก่อนฉีดวัคซีนโควิดของบุคคลทั่วไปมากนัก โดยมีข้อแนะนำตามนี้ค่ะ
1. ควบคุมความดันโลหิตของตัวเองไม่ให้เกินเกณฑ์ หากมีความดันโลหิตสูงเกินกว่าปกติ ควรปรึกษาแพทย์
2. กินยาลดความดันโลหิตและยาประจำตัวอื่น ๆ ได้ตามปกติ ไม่ควรหยุดยาเองหรือปรับยาเพื่อฉีดวัคซีน เว้นแต่กรณีที่แพทย์แนะนำให้หยุดยาชั่วคราว เพื่อให้ผลลัพธ์ของวัคซีนแม่นยำขึ้น
3. กรณีกินยาต้านเกล็ดเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ระดับ INR (ค่าการแข็งตัวของเลือด) ไม่ควรเกิน 3 เท่า
4. ดื่มน้ำอย่างน้อย 3-5 แก้ว ในช่วง 12 ชั่วโมง ก่อนฉีดวัคซีน เพื่อช่วยให้หลอดเลือดขยาย การไหลเวียนโลหิตดีขึ้น
5. คืนก่อนฉีดวัคซีนควรนอนให้หลับ พักผ่อนให้เพียงพอ กินยาให้ครบ ถ้ากังวลมากอาจรับประทานยาคลายกังวลก่อนนอน
6. เช้าวันฉีดวัคซีนควรกินอาหารเช้า กินยา ดื่มน้ำให้เรียบร้อย สามารถดื่มกาแฟได้ตามปกติถ้าเป็นคนที่ดื่มกาแฟเป็นประจำอยู่แล้ว
7. ถ้ามีไข้ มีอาการเจ็บป่วยเฉียบพลัน เจ็บหน้าอก หอบเหนื่อย ควรเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปก่อน
8. สวมเสื้อผ้าที่สะดวกต่อการฉีดวัคซีนบริเวณต้นแขน
9. เตรียมบัตรประชาชนให้พร้อมก่อนออกจากบ้าน และเตรียมข้อมูลต่าง ๆ ทั้งประวัติการรักษา ชื่อยา การแพ้ยา เพื่อแจ้งให้แพทย์ที่จุดฉีดวัคซีนทราบ
10. สวมหน้ากากอนามัย และพกเจลแอลกอฮอล์ติดตัวไปด้วย
1. ปฏิบัติตามมาตรการป้องกันพื้นฐานอย่างเคร่งครัด สวมหน้ากากอนามัย รักษาระยะห่าง และล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์หลังสัมผัสพื้นผิวใด ๆ ทุกครั้ง
2. ชั่งน้ำหนัก วัดอุณหภูมิ วัดความดันโลหิตตามขั้นตอน ถ้าพบว่ามีความดันโลหิตสูง แพทย์จะให้นั่งพักสักครู่เพื่อให้ความดันลดลง จากนั้นจึงวัดใหม่
3. แจ้งข้อมูลสุขภาพกับพยาบาลหรือแพทย์โดยละเอียด เช่น
- ประวัติโรคประจำตัว
- หากเป็นโรคเรื้อรังแต่ขาดยา ขาดการรักษา ต้องแจ้งแพทย์ด้วย
- ยาหรือวิตามินที่กินเป็นประจำ
- ประวัติแพ้ยา แพ้อาหาร หรือแพ้สารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ
- อาการเจ็บป่วยที่เป็นอยู่ หากมีควรแจ้งให้แพทย์ทราบ
- ตั้งครรภ์หรือสงสัยว่าตั้งครรภ์
- ผู้เป็นโรคเลือดออกง่าย ต้องแจ้งแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน
- กรณีกินยาต้านเกล็ดเลือด หรือยาละลายลิ่มเลือด ประเภทวาร์ฟาริน ต้องแจ้งแพทย์ให้ทราบ เพราะอาจมีเลือดออกในกล้ามเนื้อตรงจุดที่ฉีดยา หรือช้ำเลือด ซึ่งจะต้องกดแผลฉีดยาไว้นานกว่าปกติ
4. ขณะรอฉีดวัคซีนควรทำใจให้สบาย หายใจเข้า-ออกลึก ๆ หรือผ่อนคลายตัวเองด้วยการทำกิจกรรมต่าง ๆ
5. เลือกฉีดวัคซีนแขนข้างที่ไม่ถนัด ไม่ต้องมองตอนถูกฉีด อย่าเกร็ง และลดการใช้แขนข้างนั้นหลังฉีดวัคซีน
6. หลังฉีดวัคซีนให้ผ่อนคลาย รอดูอาการในบริเวณที่ฉีดประมาณ 30 นาที ทั้งนี้ การฉีดวัคซีนโควิด 19 อาจทำให้ผู้ป่วยบางรายมีระดับความดันโลหิตสูงขึ้นชั่วคราวได้ แต่หากมีอาการผิดปกติ เช่น แขน-ขาชา ปากเบี้ยว มีไข้ขึ้นสูงมาก หน้ามืด มีผื่นขึ้น หายใจไม่ออก ให้แจ้งแพทย์ทันที
7. เมื่อนั่งพักครบ 30 นาทีแล้ว แพทย์จะสอบถามอาการ ให้คำแนะนำ พร้อมกับตรวจสอบวัน-เวลานัดหมายการฉีดวัคซีนครั้งต่อไป และรับเอกสารคำแนะนำต่าง ๆ
8. หลังฉีดวัคซีนเรียบร้อยแล้ว ภายใน 2-4 ชั่วโมง ไม่ควรทำกิจกรรมอะไร เพื่อให้วัคซีนได้ทำงานอย่างเต็มที่
9. หลังฉีดวัคซีนสามารถกินอาหาร ดื่มน้ำ กินยารักษาโรคประจำตัวได้ตามปกติ
10. เมื่อกลับถึงบ้าน ให้สังเกตอาการของตัวเอง ถ้ามีไข้สูงมาก มีผื่นลมพิษทั่วตัว ความดันโลหิตลดลง หอบเหนื่อย หายใจติดขัด มีอาการชา ให้รีบไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลที่รักษาประจำ
- วัคซีนโควิดฉีดดีไหม คนมีโรคประจำตัวแบบไหน ใครฉีดได้-ไม่ได้
- ฉีดวัคซีนโควิด กับ วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ต้องห่างกันแค่ไหนดี แนะวิธีวางแผนก่อนฉีด
- ก่อนฉีดวัคซีนโควิดต้องเตรียมตัวอย่างไร ห้ามกินอะไรบ้าง
- เช็กให้พร้อม ! ต้องทำอะไรบ้างในวันนัดฉีดวัคซีนโควิด 19
- เช็กอาการหลังฉีดวัคซีนโควิด แบบไหนหายเองได้ หรืออันตรายต้องรีบหาหมอ !
- 12 วิธีดูแลตัวเองหลังฉีดวัคซีนโควิด 19 ควรปฏิบัติตัวอย่างไร ห้ามกินอะไรบ้าง
ขอบคุณข้อมูลจาก
กองโรคไม่ติดต่อ (1), (2), (3)
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
เฟซบุ๊ก นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า อายุรแพทย์ระบบประสาท
เฟซบุ๊ก ไทยคู่ฟ้า
