เมื่อฉีดวัคซีนโควิด 19 เรียบร้อยแล้ว ควรปฏิบัติตามนี้
1. สังเกตอาการประมาณ 30 นาที ในบริเวณที่เจ้าหน้าที่จัดไว้ให้ หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นให้รีบแจ้งเจ้าหน้าที่
2. เมื่อกลับถึงบ้านให้สังเกตอาการของตัวเองและบันทึกความผิดปกติทุกอย่างที่พบหลังฉีดวัคซีนลงในแอปพลิเคชันหมอพร้อม โดยอาการที่อาจพบได้ คือ
- อาการไม่พึงประสงค์ทั่วไป เช่น มีไข้ต่ำ ๆ ครั่นเนื้อครั่นตัว ปวดเจ็บบริเวณที่ฉีด ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย แต่อาการเหล่านี้ไม่อันตราย จะดีขึ้นเองภายใน 1-2 วัน
- ผลข้างเคียงรุนแรงจากการแพ้วัคซีน พบได้น้อย 1 ใน 100,000 โดส เช่น มีไข้สูง ใจสั่น หายใจไม่ออก มีผื่นขึ้นคล้ายลมพิษ มีอาการบวม กล้ามเนื้ออ่อนแรง ใบหน้าเบี้ยว ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ซึ่งถ้ามีอาการเช่นนี้ให้รีบไปพบแพทย์ทันที
เช็กอาการหลังฉีดวัคซีนโควิด แบบไหนหายเองได้ หรืออันตรายต้องรีบหาหมอ !
อาการหลังฉีดวัคซีนไฟเซอร์ (Pfizer) แบบไหนไม่รุนแรง-แบบไหนต้องระวังใน 30 วัน
3. ถ้ามีไข้ หรือปวดเมื่อยมากจนทนไม่ไหว สามารถกินยาพาราเซตามอลขนาด 500 มิลลิกรัม 1 เม็ด หากไม่หายสามารถกินซ้ำได้อีกครั้ง แต่ควรห่างออกไป 6 ชั่วโมง หลังจากเม็ดแรก แต่ถ้ามีไข้สูงมาก ให้รีบกลับไปพบแพทย์ หรือโทร. 1669
4. งดใช้แขนข้างที่ฉีด ไม่เกร็ง ไม่บีบนวดบริเวณที่ฉีดวัคซีน ห้ามยกของหนัก หรือออกกำลังกายหนัก ๆ อย่างน้อย 2 วัน หลังฉีดวัคซีน
สำหรับเด็กและวัยรุ่นอายุ 12-17 ปี ที่ฉีดวัคซีนไฟเซอร์ โดยเฉพาะเด็กผู้ชาย ให้งดออกกำลังกายและทำกิจกรรมอย่างหนัก เป็นเวลา 1 สัปดาห์ หลังฉีดวัคซีน เพื่อไม่ให้หัวใจทำงานหนักเพิ่มขึ้น และเพื่อไม่ให้มีอาการเหนื่อยจากการทำกิจกรรม ซึ่งอาจแยกไม่ได้ว่าเป็นผลจากการฉีดวัคซีนหรือไม่
5. งดดื่มสุรา เบียร์ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ภายใน 24 ชั่วโมง หลังฉีดวัคซีนโควิด เนื่องจากอาจส่งผลต่อภูมิคุ้มกันของร่างกาย
6. ควรงดสูบบุหรี่ หลังฉีดวัคซีน 24 ชั่วโมง หรือถ้าเป็นไปได้แนะนำให้เลิกบุหรี่ไปเลยจะดีที่สุด เพราะมีงานวิจัยพบว่า คนสูบบุหรี่ที่ฉีดวัคซีนแล้ว จะมีภูมิคุ้มกันเชื้อไวรัสโควิด 19 ขึ้นต่ำกว่าคนที่ไม่สูบบุหรี่ถึง 40%
7. ดื่มน้ำเปล่าเยอะ ๆ เพื่อให้หลอดเลือดขยาย ช่วยให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น การขับถ่ายของเสียต่าง ๆ ในร่างกายก็จะดีขึ้น อีกทั้งยังช่วยชดเชยน้ำที่ร่างกายสูญเสียไปจากอาการไข้ หรือคลื่นไส้อาเจียน
8. นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่ควรนอนดึก เพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
9. หลังฉีดวัคซีนโควิด 3 วัน อาการข้างเคียงจะพบได้น้อยมาก ๆ แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังควรสังเกตอาการให้ครบ 30 วัน นับจากวันที่ฉีดวัคซีน
10. แม้จะฉีดวัคซีนแล้ว แต่ยังต้องสวมหน้ากากอนามัย ล้างมือบ่อย ๆ เว้นระยะห่าง และไม่ไปยังพื้นที่สุ่มเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เพราะยังมีโอกาสติดเชื้อได้อยู่นะคะ เพียงแต่วัคซีนจะช่วยลดความรุนแรงของอาการ และลดอัตราการเสียชีวิตลงไปได้เยอะ
11. ดูแลสุขภาพให้แข็งแรงดี เพื่อเตรียมตัวรับวัคซีนโควิดเข็มที่ 2 โดยเว้นระยะห่างตามคำแนะนำของวัคซีนแต่ละยี่ห้อ ดังนี้
* วัคซีนซิโนแวค ฉีดเข็มที่ 2 ห่างจากเข็มที่ 1 ประมาณ 21 วัน (2-4 สัปดาห์)
* วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า ฉีดเข็มที่ 2 ห่างจากเข็มที่ 1 ประมาณ 8-12 สัปดาห์
* สูตรวัคซีนไขว้ ซิโนแวคเข็มที่ 1 หลังจากนั้นอีก 3 สัปดาห์ ฉีดวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า เป็นเข็มที่ 2
* วัคซีนซิโนฟาร์ม ฉีดเข็มที่ 2 ห่างจากเข็มที่ 1 ประมาณ 3-4 สัปดาห์
* วัคซีนไฟเซอร์ ฉีดเข็มที่ 2 ห่างจากเข็มที่ 1 ประมาณ 3 สัปดาห์
12. หากจะฉีดวัคซีนป้องกันโรคอื่น ๆ ให้เว้นระยะห่างจากการฉีดวัคซีนโควิด 19 ประมาณ 2-4 สัปดาห์ เป็นต้นไป
ฉีดวัคซีนโควิด 19 ไปแล้วก็ยังต้องดูแลตัวเองให้ดี ไม่ว่าจะด้านสุขภาพโดยรวม กระตุ้นภูมิคุ้มกันให้มากกว่าเดิม รวมไปถึงการ Save ตัวเองจากโควิด 19 ก็ยังต้องทำกันต่อไปนะคะ
บทความที่เกี่ยวข้องกับวัคซีนโควิด 19
- ก่อนฉีดวัคซีนโควิดต้องเตรียมตัวอย่างไร ห้ามกินอะไรบ้าง
- เช็กลิสต์ ! วันฉีดวัคซีนโควิด ต้องทำอะไรบ้าง
- วัคซีนโควิด 19 ฉีดดีไหม ? ฟังจากปากแพทย์ใหญ่ กับเหตุผลที่ควร(รีบ)ไปฉีดวัคซีน
- วัคซีนโควิดฉีดดีไหม คนมีโรคประจำตัวแบบไหน ใครฉีดได้-ไม่ได้
- วัคซีนโควิด 19 ก่อนฉีดต้องรู้อะไรบ้าง พร้อมเปรียบเทียบวัคซีนแต่ละยี่ห้อ
- เปิดราคาวัคซีนโควิด 19 แต่ละยี่ห้อ ราคาต่อโดสเท่าไร - ต้องฉีดกี่โดส
- ข้อมูลต้องรู้ วัคซีนโมเดอร์นา ผลข้างเคียงมีอะไรบ้าง ใครควรฉีด-ไม่ควรฉีด ไปเช็ก
- แพ้วัคซีน อาการเป็นยังไง สัญญาณไหนต้องเอะใจ รีบไปหาหมอ
- เป็นไข้ เป็นหวัด ฉีดวัคซีนได้ไหม อันตรายหรือเปล่า
* หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 4 ตุลาคม 2564
ขอบคุณข้อมูลจาก
เฟซบุ๊กกรมอนามัย, โรงพยาบาลพระราม 9, โรงพยาบาลนครธน, ไทยโพสต์, ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย และสมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย
