1. กระเทียม

ถ้าพูดถึงสมุนไพรที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ กระเทียมต้องอยู่อันดับต้น ๆ เลยล่ะค่ะ และในตำรับยาไทย ก็มีข้อมูลสรรพคุณกระเทียมว่าช่วยรักษาปอด แก้ปอดพิการ บำบัดโรคในอก รักษาวัณโรค แก้หวัดคัดจมูก แก้ไข้ ขับเสมหะ และยังมีสารต้านอนุมูลอิสระสูงมาก โดยเฉพาะสารอัลลิซิน (Allicin) ที่ช่วยลดความเสี่ยงโรคมะเร็งได้เกือบทุกชนิด
2. ขิง

ขิงเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณเด่นคือต้านการอักเสบในร่างกาย มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง และยังดีต่อระบบทางเดินหายใจ ทั้งยังช่วยขับเสมหะในคนที่มีเสมหะบ่อย ๆ ได้ ที่สำคัญน้ำขิงยังหาดื่มง่าย แถมอร่อยด้วย
3. ขมิ้นชัน

ขมิ้นชันเป็นสมุนไพรที่มีสารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญ คือ เคอร์คิวมิน (Curcumin) และมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ทั้งยังมีข้อมูลงานวิจัยที่บอกว่า ขมิ้นชันช่วยรักษาระบบทางเดินหายใจที่ผิดปกติ หืด ไอ และลดการอักเสบในปอดได้ด้วย ขณะที่งานวิจัยในหลอดทดลองพบว่า ขมิ้นชันช่วยปรับภูมิคุ้มกันไม่ให้ทำลายปอดจนเกิดความเสียหายในผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่
4. พริก

ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ ไม่ว่าจะหอบหืด ภูมิแพ้ ไซนัส หลอดลมอักเสบ หรืออยากจะขับเสมหะออกจากปอด ลองกินพริกได้เลยค่ะ เพราะความเผ็ดร้อนของพริกจะช่วยกำจัดสิ่งกีดขวางในระบบทางเดินหายใจ ถือเป็นสมุนไพรอีกตัวที่ดีต่อปอดไม่น้อยเลย
5. มะขามป้อม

สรรพคุณของมะขามป้อมก็ดีต่อปอดไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าสมุนไพรบำรุงปอดชนิดอื่น เพราะช่วยแก้หวัด แก้ไอ ละลายเสมหะ บรรเทาอาการโรคหอบหืด โรคหลอดลมอักเสบ โดยมะขามป้อมอุดมไปด้วยวิตามินซี และมีสารกลุ่มแทนนิน ที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระ และช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน
6. หญ้าดอกขาว

หญ้าดอกขาวขึ้นชื่อว่าเป็นสมุนไพรล้างปอด โดยมีงานวิจัยพบว่า หญ้าดอกขาวสามารถลดปริมาณก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ที่คั่งค้างในปอดของคนที่สูบบุหรี่ และลดการอักเสบของปอดจากการสัมผัสนิโคตินในหนูทดลองได้
นอกจากนี้งานวิจัยอีกหลายชิ้นก็ยังพบสรรพคุณหญ้าดอกขาวว่ามีสารกลุ่มฟลาโวนอยด์ และเทอร์พีนอยด์ ซึ่งมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูง และลดการอักเสบ อีกทั้งยังมีฤทธิ์ยับยั้งการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งปอด และในตำรับยาสมุนไพรพื้นบ้านยังนำหญ้าดอกขาวมาบรรเทาอาการไอ แก้หอบหืด และรักษาโรคหลอดลมอักเสบอีกด้วย อ้อ ! และหญ้าดอกขาวยังเป็นสมุนไพรช่วยเลิกบุหรี่ด้วยนะคะ
หญ้าดอกขาว สมุนไพรลดความอยากอาหาร ตัวช่วยของคนอยากเลิกบุหรี่
7. หนุมานประสานกาย

8. รางจืด

จุดเด่นของรางจืดคือสรรพคุณล้างพิษ ซึ่งนอกจากจะช่วยล้างพิษในร่างกาย หรือเป็นสมุนไพรช่วยเลิกยาเสพติดหรืออาการติดเหล้า ในตำรับยาไทยยังใช้รางจืดเป็นสมุนไพรขับของเสียในร่างกาย และถูกนำมาใช้เป็นยาสมุนไพรรักษาผู้ป่วยโรคหอบหืด เพราะเชื่อกันว่า สาเหตุของโรคหอบหืดเกิดจากการสะสมของเสียในร่างกายนั่นเอง
9. ใบหม่อน

ใบหม่อนเป็นสมุนไพรที่ใช้แก้ไข้หวัด แก้ไอ โดยมีสรรพคุณขับลมร้อนที่ปอดและตับ ช่วยระบายน้ำที่คั่งในปอดได้ บรรเทาอาการหอบหืด ลดอาการแน่นหน้าอก ลดบวม หรือบรรเทาอาการเลือดกำเดาไหล ขากเป็นเลือดได้
10. ใบหูเสือ

11. ดอกปีบ

ดอกปีบมีฤทธิ์ขยายหลอดลม แก้หืด แก้ริดสีดวงจมูก ขับน้ำดี บำรุงกำลัง บำรุงเลือด ส่วนรากดอกปีบนำมาปรุงยารักษาวัณโรค ขับเสมหะ บำรุงปอด แก้อาการหอบเหนื่อย โดยจากการศึกษาพบว่า ในดอกปีบ มีสารฮิสปิดูลิน (hispidulin) ซึ่งเป็นสารชนิดระเหยได้ และสารชนิดนี้ก็มีฤทธิ์ขยายหลอดลม ดังนั้นจึงมีการนำดอกปีบแห้งมวนด้วยใบบัวหลวง หรือใบตองนวล แล้วใช้สูบแก้หอบ
12. ชะเอมเทศ

จริง ๆ แล้วการหาซื้อสมุนไพรบำรุงสุขภาพในปัจจุบันก็ไม่ใช่เรื่องยาก ซึ่งก็ต้องขอบคุณวิทยาการที่ทันสมัยในยุคนี้ด้วย ที่ทำให้เราเข้าถึงสมุนไพรชนิดต่าง ๆ ได้ง่ายขึ้น ว่าแล้วก็ไปหาสมุนไพรบำรุงปอดกันเลย
ขอบคุณข้อมูลจาก
โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
โรงพยาบาลศิครินทร์
เฟซบุ๊กสมุนไพรอภัยภูเบศร
ลมวิเศษ
สำนักงานพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารสุขภาพ
สำนักโรคเอดส์ วัณโรค และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์