เมื่อเข้าสู่วัยทอง ควรเลือกกินอาหารแบบไหน เพื่อให้อยู่กับวัยทองได้อย่างสบายทั้งกายและใจ แล้วมีอาหารอะไรที่ควรเลี่ยงบ้าง
วัยทองสำหรับผู้หญิง หรือก็คือ วัยหมดประจำเดือน เป็นภาวะที่ร่างกายเกิดความเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมน โดยมีการหลั่งฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง ส่งผลกับชีวิตความเป็นอยู่ จากเดิมที่เคยคล่องแคล่ว สบายดี ก็อาจมีอาการร้อนวูบวาบ เหงื่อแตก เวียนหัวบ่อย อารมณ์แปรปรวนง่ายขึ้น ผิวแห้ง ช่องคลอดแห้ง มีความเสี่ยงโรคกระดูกพรุนเพิ่มขึ้น เป็นต้น แล้วแบบนี้ ผู้หญิงที่เข้าสู่วัยทองควรดูแลตัวเองยังไง โดยเฉพาะเรื่องวัยทองกับอาหาร ควรกินอะไร หรือมีอาหารอะไรที่ควรเลี่ยงบ้าง ลองมาดู
1. ถั่วเหลือง
ถั่วเหลืองเป็นอาหารที่มีความสำคัญกับผู้หญิงค่อนข้างมาก เพราะไอโซฟลาโวนในถั่วเหลืองเป็นส่วนประกอบและมีโครงสร้างคล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจน จึงช่วยลดอาการร้อนวูบวาบของสตรีวัยหมดประจำเดือนที่มีสาเหตุมาจากภาวะเอสโตรเจนในร่างกายลดน้อยลงได้ โดยจะเลือกดื่มน้ำเต้าหู้ เต้าหู้ นมถั่วเหลือง หรือผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง แบบไหนก็แล้วแต่ความชอบได้เลย
- ประโยชน์ของถั่วเหลือง สรรพคุณเด่น จัดเต็มทุกเมล็ด
2. งาดำ
จัดเป็นธัญพืชที่มีไฟโตรเอสโตรเจนค่อนข้างสูง และในงาดำก็อุดมไปด้วยแคลเซียมด้วย เรียกได้ว่าเป็นอาหารที่คอยเติมเต็มจุดที่ขาดไปของร่างกายสาววัยทองได้ค่อนข้างดีเลย
- 11 ประโยชน์ของงาดำ คุณค่าล้นเมล็ด
3. เมล็ดฟักทอง
- ประโยชน์ของถั่วเหลือง สรรพคุณเด่น จัดเต็มทุกเมล็ด
2. งาดำ
จัดเป็นธัญพืชที่มีไฟโตรเอสโตรเจนค่อนข้างสูง และในงาดำก็อุดมไปด้วยแคลเซียมด้วย เรียกได้ว่าเป็นอาหารที่คอยเติมเต็มจุดที่ขาดไปของร่างกายสาววัยทองได้ค่อนข้างดีเลย
- 11 ประโยชน์ของงาดำ คุณค่าล้นเมล็ด
3. เมล็ดฟักทอง
ธัญพืชเคี้ยวเพลินอย่างเมล็ดฟักทองก็อุดมไปด้วยไฟโตเอสโตรเจน จัดเป็นอาหารช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนร่างกาย นอกจากนี้เมล็ดฟักทองยังมีกรดไขมันดี ช่วยบำรุงผิวพรรณให้นุ่ม ชุ่มชื้น ลดอาการแห้งตึงได้อีกต่างหาก
- ฟักทอง อาหารลดความอ้วน ช่วยผิวเด้ง เต็มไปด้วยประโยชน์
4. น้ำมะพร้าว
นอกจากถั่วเหลืองแล้ว น้ำมะพร้าวก็เป็นผลไม้ที่มีเอสโตรเจนสูง และยังมีสรรพคุณช่วยบำรุงผิวพรรณ ชะลอริ้วรอย บำรุงกระดูก ได้ด้วย
- 12 ประโยชน์ของมะพร้าวอ่อน ผลไม้คลายร้อน ของดีจากธรรมชาติ
5. ผักตระกูลกะหล่ำ
- ฟักทอง อาหารลดความอ้วน ช่วยผิวเด้ง เต็มไปด้วยประโยชน์
4. น้ำมะพร้าว
นอกจากถั่วเหลืองแล้ว น้ำมะพร้าวก็เป็นผลไม้ที่มีเอสโตรเจนสูง และยังมีสรรพคุณช่วยบำรุงผิวพรรณ ชะลอริ้วรอย บำรุงกระดูก ได้ด้วย
- 12 ประโยชน์ของมะพร้าวอ่อน ผลไม้คลายร้อน ของดีจากธรรมชาติ
5. ผักตระกูลกะหล่ำ
อย่างกะหล่ำปลี กะหล่ำดอก บรอกโคลี ซึ่งมีไฟโตเอสโตรเจนสูง จะช่วยลดอาการไม่สบายตัวของผู้หญิงวัยทอง เพราะมีฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจน อีกทั้งมีงานวิจัยบอกด้วยว่า สารนี้อาจช่วยลดความเสี่ยงมะเร็งเต้านม และป้องกันโรคกระดูกพรุนได้
6. ผลไม้เอสโตรเจนสูง
ผลไม้หลายชนิดก็มีเอสโตรเจนหรือฮอร์โมนเพศหญิงอยู่ด้วยนะ เช่น ส้ม อะโวคาโด หรือตระกูลเบอร์รี และนอกจากนี้ ผลไม้ยังอุดมไปด้วยแร่ธาตุ วิตามิน รวมไปถึงกากใยอาหาร ช่วยในการขับถ่ายอีกด้วย
6. ผลไม้เอสโตรเจนสูง
ผลไม้หลายชนิดก็มีเอสโตรเจนหรือฮอร์โมนเพศหญิงอยู่ด้วยนะ เช่น ส้ม อะโวคาโด หรือตระกูลเบอร์รี และนอกจากนี้ ผลไม้ยังอุดมไปด้วยแร่ธาตุ วิตามิน รวมไปถึงกากใยอาหาร ช่วยในการขับถ่ายอีกด้วย
อาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนอย่างข้าวไม่ขัดสี ข้าวสาลี รวมไปถึงธัญพืชชนิดต่าง ๆ ก็อุดมไปด้วยไอโซฟลาโวน ที่จะช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนเพศในผู้หญิงวัยทองได้อีกทางหนึ่ง
8. นมหรือโยเกิร์ตไขมันต่ำ
8. นมหรือโยเกิร์ตไขมันต่ำ
เพราะร่างกายของผู้หญิงอายุ 40 ปีขึ้นไป ควรได้รับแคลเซียมให้มากขึ้น เพื่อป้องกันภาวะมวลกระดูกลดลงจากการขาดฮอร์โมนเพศ ดังนั้นจึงควรดื่มนมไขมันต่ำ หรือโยเกิร์ตไขมันต่ำเพื่อเติมแคลเซียมให้ร่างกาย
- 10 โยเกิร์ตรสธรรมชาติไขมันต่ำ น้ำตาลน้อย อร่อยได้ไม่เกิน 100 แคล !
9. ปลาเล็ก ปลาน้อย
ปลาเล็กปลาน้อย กุ้งฝอย ก็เป็นอาหารที่อุดมไปด้วยแคลเซียม หรือหากไม่ชอบกินปลา ไม่ค่อยถนัดดื่มนม จะลองหาแคลเซียมจากอาหารชนิดอื่น ๆ ตามนี้ก็ได้นะ
- 10 โยเกิร์ตรสธรรมชาติไขมันต่ำ น้ำตาลน้อย อร่อยได้ไม่เกิน 100 แคล !
9. ปลาเล็ก ปลาน้อย
ปลาเล็กปลาน้อย กุ้งฝอย ก็เป็นอาหารที่อุดมไปด้วยแคลเซียม หรือหากไม่ชอบกินปลา ไม่ค่อยถนัดดื่มนม จะลองหาแคลเซียมจากอาหารชนิดอื่น ๆ ตามนี้ก็ได้นะ
จริง ๆ แล้วก็ควรกินปลาทุกชนิดให้มากกว่าเนื้อสัตว์อย่างหมู เนื้อ กุ้ง ปลาหมึก เพราะปลาให้โปรตีนสูง แต่มีไขมันต่ำ และถ้ากินปลาทะเล ก็จะได้กรดไขมันโอเมก้า 3 ซึ่งเป็นกรดไขมันที่จำเป็นต่อร่างกาย ช่วยในเรื่องผิวพรรณแห้งที่มักจะเกิดกับคนวัยทองด้วย
11. ผักแคลเซียมสูง
อย่าคิดว่าแคลเซียมจะอยู่ในเนื้อสัตว์เท่านั้น เพราะผักหลายชนิดก็อุดมไปด้วยสารอาหารอย่างแคลเซียมเช่นกัน ที่สำคัญกินผักก็ยังได้สารอาหารสำคัญชนิดอื่น ๆ ด้วยล่ะ
- 12 ผักแคลเซียมสูง ทางเลือกเสริมกระดูกแข็งแรง
นอกจากนี้ยังควรเลือกรับประทานผักและสมุนไพรที่ช่วยลดความดันโลหิต รวมทั้งผักที่ช่วยลดน้ำตาลในเลือด เพราะวัยนี้มีโอกาสเป็นโรคความดันโลหิต และโรคเบาหวานได้ง่าย
- สมุนไพรลดความดันโลหิตสูง พืชผักมหัศจรรย์ใกล้ตัว
- 13 ผักพื้นบ้านลดน้ำตาลในเลือด กินสบายไม่ทำลายตับ
12. ถั่วเปลือกแข็ง
11. ผักแคลเซียมสูง
อย่าคิดว่าแคลเซียมจะอยู่ในเนื้อสัตว์เท่านั้น เพราะผักหลายชนิดก็อุดมไปด้วยสารอาหารอย่างแคลเซียมเช่นกัน ที่สำคัญกินผักก็ยังได้สารอาหารสำคัญชนิดอื่น ๆ ด้วยล่ะ
- 12 ผักแคลเซียมสูง ทางเลือกเสริมกระดูกแข็งแรง
นอกจากนี้ยังควรเลือกรับประทานผักและสมุนไพรที่ช่วยลดความดันโลหิต รวมทั้งผักที่ช่วยลดน้ำตาลในเลือด เพราะวัยนี้มีโอกาสเป็นโรคความดันโลหิต และโรคเบาหวานได้ง่าย
- สมุนไพรลดความดันโลหิตสูง พืชผักมหัศจรรย์ใกล้ตัว
- 13 ผักพื้นบ้านลดน้ำตาลในเลือด กินสบายไม่ทำลายตับ
12. ถั่วเปลือกแข็ง
นอกจากรับประทานถั่วเหลืองแล้ว สาววัยทองก็ควรกินถั่วเปลือกแข็งที่มีไขมันดี อย่างอัลมอนด์ พิสตาชิโอ ฯลฯ เพื่อเสริมไขมันให้ร่างกาย จะช่วยลดอาการผิวแห้ง ระคายเคืองง่าย หรืออาจจะรับประทานน้ำมันปลา น้ำมันอีฟนิ่งพรีมโรส เป็นอาหารเสริมก็ได้เช่นกัน
13. กล้วย
เพราะฮอร์โมนที่แปรปรวนทำให้ผู้หญิงวัยทองรู้สึกหงุดหงิดง่ายมาก ๆ บางคนอาจมีอาการซึมเศร้าตามมา จึงแนะนำให้รับประทานกล้วยหอม หรือกล้วยน้ำว้า ซึ่งมีสารทริปโตแฟน ที่ร่างกายจะเปลี่ยนเป็นสารเซโรโทนินช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย หายกังวล มีความสุขขึ้น และยังช่วยเรื่องการทำงานของระบบประสาท ป้องกันตะคริว แถมยังแก้ปัญหานอนไม่หลับได้อีก
- กล้วยน้ำว้า สรรพคุณไม่ธรรมดา เป็นผลไม้มีฤทธิ์เป็นยาที่ควรกินให้ได้ทุกวัน
- 8 ประโยชน์ของกล้วยหอม ลองแล้วจะรัก ช่วยลดน้ำหนักก็ได้ !
13. กล้วย
เพราะฮอร์โมนที่แปรปรวนทำให้ผู้หญิงวัยทองรู้สึกหงุดหงิดง่ายมาก ๆ บางคนอาจมีอาการซึมเศร้าตามมา จึงแนะนำให้รับประทานกล้วยหอม หรือกล้วยน้ำว้า ซึ่งมีสารทริปโตแฟน ที่ร่างกายจะเปลี่ยนเป็นสารเซโรโทนินช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย หายกังวล มีความสุขขึ้น และยังช่วยเรื่องการทำงานของระบบประสาท ป้องกันตะคริว แถมยังแก้ปัญหานอนไม่หลับได้อีก
- กล้วยน้ำว้า สรรพคุณไม่ธรรมดา เป็นผลไม้มีฤทธิ์เป็นยาที่ควรกินให้ได้ทุกวัน
- 8 ประโยชน์ของกล้วยหอม ลองแล้วจะรัก ช่วยลดน้ำหนักก็ได้ !
อาหารที่ควรเลี่ยง
1. ผลไม้รสหวานจัด
เช่น ทุเรียน ลำไย ขนุน รวมทั้งอาหารที่มีน้ำตาลสูง อาจทำให้ร่างกายได้รับปริมาณน้ำตาลมากเกินไป ส่งผลให้น้ำหนักขึ้นได้ง่าย ๆ
2. เนื้อสัตว์ติดมัน
2. เนื้อสัตว์ติดมัน
อาหารไขมันสูงอย่างเนื้อสัตว์ติดมันเป็นอาหารที่คนทุกเพศทุกวัยไม่ควรกินในปริมาณมาก โดยเฉพาะเมื่อมีอายุมากขึ้น การทำงานของระบบต่าง ๆ เช่น ระบบเผาผลาญ ด้อยประสิทธิภาพลง ก็ยิ่งควรลดและเลี่ยงเพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว
3. อาหารรสเค็ม อาหารแปรรูป
3. อาหารรสเค็ม อาหารแปรรูป
อาหารประเภทนี้จะมีโซเดียมค่อนข้างสูง และการที่ร่างกายได้รับโซเดียมมากเกินไป อาจทำให้เสี่ยงต่อภาวะความดันโลหิตสูงได้ นำมาซึ่งโรคภัยต่าง ๆ อีกเพียบ
4. อาหารไขมันสูง
อาหารทอด อาหารฟาสต์ฟู้ด อาหารมัน ๆ ทุกชนิด รวมทั้งอาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูง อาหารที่มีไขมันทรานส์ เช่น เบเกอรี่ เนยเทียม ควรหลีกเลี่ยงให้ได้มากที่สุด เพราะในการที่ฮอร์โมนเอสโตรเจนของเราลดลง จะส่งผลต่อระบบเผาผลาญไขมัน ทำให้อ้วนง่ายขึ้น มีไขมันสะสมในร่างกายได้ง่ายกว่าตอนสาว ๆ ดังนั้นถ้าเลิกกินอาหารมัน ๆ ได้ จะดีต่อสุขภาพมากเลยนะ
5. เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
4. อาหารไขมันสูง
อาหารทอด อาหารฟาสต์ฟู้ด อาหารมัน ๆ ทุกชนิด รวมทั้งอาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูง อาหารที่มีไขมันทรานส์ เช่น เบเกอรี่ เนยเทียม ควรหลีกเลี่ยงให้ได้มากที่สุด เพราะในการที่ฮอร์โมนเอสโตรเจนของเราลดลง จะส่งผลต่อระบบเผาผลาญไขมัน ทำให้อ้วนง่ายขึ้น มีไขมันสะสมในร่างกายได้ง่ายกว่าตอนสาว ๆ ดังนั้นถ้าเลิกกินอาหารมัน ๆ ได้ จะดีต่อสุขภาพมากเลยนะ
5. เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
คาเฟอีนมีส่วนทำให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมจากอาหารได้น้อยลง ส่งผลให้เสี่ยงต่อภาวะกระดูกเสื่อมได้ง่ายขึ้น ดังนั้นไม่ว่าจะกาแฟ ชา น้ำอัดลม หรืออาหารที่มีคาเฟอีนชนิดอื่น ๆ และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ด้วยเช่นกัน ควรเลี่ยงไว้เป็นดี
- 6 อาหารที่มีคาเฟอีน ไม่ใช่แค่ชา กาแฟ เท่านั้น !
ตัวอย่างเมนูอาหารเพื่อสุขภาพวัยทอง
1. ต้มโคล้ง
ต้มโคล้งเป็นเมนูเพื่อสุขภาพที่อัดแน่นไปด้วยสมุนไพร และปลาที่มีกรดไขมันดี แคลอรีต่ำ
- ต้มโคล้งปลาทู เมนูแซ่บแบบไทย ๆ ซดร้อน ๆ หอมสมุนไพร
- 6 อาหารที่มีคาเฟอีน ไม่ใช่แค่ชา กาแฟ เท่านั้น !
ตัวอย่างเมนูอาหารเพื่อสุขภาพวัยทอง
1. ต้มโคล้ง
ต้มโคล้งเป็นเมนูเพื่อสุขภาพที่อัดแน่นไปด้วยสมุนไพร และปลาที่มีกรดไขมันดี แคลอรีต่ำ
- ต้มโคล้งปลาทู เมนูแซ่บแบบไทย ๆ ซดร้อน ๆ หอมสมุนไพร
2. น้ำพริกกะปิ
เมนูคู่สำรับที่อุดมไปด้วยแคลเซียมจากกะปิ ยิ่งมีปลาทูด้วยก็จะดีต่อสุขภาพแบบยกกำลังสอง และยังจะมีผักแกล้มอีกหลายชนิด เรียกได้ว่าเฮลธ์ตี้สุด ๆ
- 8 เมนูน้ำพริกกะปิ หลากสูตรอร่อยในถ้วยเดียว
3. บรอกโคลีผัดกุ้ง
เมนูคู่สำรับที่อุดมไปด้วยแคลเซียมจากกะปิ ยิ่งมีปลาทูด้วยก็จะดีต่อสุขภาพแบบยกกำลังสอง และยังจะมีผักแกล้มอีกหลายชนิด เรียกได้ว่าเฮลธ์ตี้สุด ๆ
- 8 เมนูน้ำพริกกะปิ หลากสูตรอร่อยในถ้วยเดียว
3. บรอกโคลีผัดกุ้ง
บรอกโคลีมีทั้งไฟโตเอสโตรเจน และยังมีแคลเซียมพ่วงมาด้วย ที่สำคัญเมนูนี้ก็อร่อย แถมยังทำง่ายด้วย
- เมนูจากบรอกโคลี สูตรเฮลธ์ตี้อร่อยถูกใจ
4. ลาบเต้าหู้
จับเต้าหู้มาทำเมนูแซ่บ ๆ อร่อยไม่จำเจ และแน่นอนว่าเมนูนี้ก็แคลต่ำด้วยจ้า
- ลาบเต้าหู้ เมนูไม่อ้วน ทำง่าย ไม่จำเจ
5. ยำถั่วพูกุ้งสด
ถั่วพูเป็นผักใบเขียวที่อุดมไปด้วยไฟเบอร์และคุณประโยชน์มากมาย และในส่วนประกอบของเมนูนี้อย่างพริกเผา กุ้งแห้ง ไข่ต้ม ก็ล้วนให้สารอาหารที่จำเป็นอย่างแคลเซียม วิตามินดี และฟอสฟอรัสด้วย
- ยำถั่วพูกุ้งสด อร่อยแซ่บ รสกลมกล่อม
อาการวัยทองเป็นสิ่งที่เราหลีกเลี่ยงได้ยาก ดังนั้นอย่าไปกังวลมากนัก แค่เราดูแลสุขภาพให้ดี ทั้งด้านอาหารและการออกกำลังกาย ก็จะช่วยให้เราเผชิญกับภาวะนี้ได้อย่างเบาใจแล้ว
- 18 อาการทางกายของผู้หญิงวัยทอง พร้อมวิธีทำให้สตรองเหมือนเคย
- เมนูจากบรอกโคลี สูตรเฮลธ์ตี้อร่อยถูกใจ
4. ลาบเต้าหู้
จับเต้าหู้มาทำเมนูแซ่บ ๆ อร่อยไม่จำเจ และแน่นอนว่าเมนูนี้ก็แคลต่ำด้วยจ้า
- ลาบเต้าหู้ เมนูไม่อ้วน ทำง่าย ไม่จำเจ
5. ยำถั่วพูกุ้งสด
ถั่วพูเป็นผักใบเขียวที่อุดมไปด้วยไฟเบอร์และคุณประโยชน์มากมาย และในส่วนประกอบของเมนูนี้อย่างพริกเผา กุ้งแห้ง ไข่ต้ม ก็ล้วนให้สารอาหารที่จำเป็นอย่างแคลเซียม วิตามินดี และฟอสฟอรัสด้วย
- ยำถั่วพูกุ้งสด อร่อยแซ่บ รสกลมกล่อม
อาการวัยทองเป็นสิ่งที่เราหลีกเลี่ยงได้ยาก ดังนั้นอย่าไปกังวลมากนัก แค่เราดูแลสุขภาพให้ดี ทั้งด้านอาหารและการออกกำลังกาย ก็จะช่วยให้เราเผชิญกับภาวะนี้ได้อย่างเบาใจแล้ว
- 18 อาการทางกายของผู้หญิงวัยทอง พร้อมวิธีทำให้สตรองเหมือนเคย
* หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 23 มิถุนายน 2563
ขอบคุณข้อมูลจาก
Thai PBS
Thai PBS
กองโภชนาการ กรมอนามัย
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
โรงพยาบาลสุขุมวิท
โรงพยาบาลศิริราช
Thai PBS
Thai PBS
กองโภชนาการ กรมอนามัย
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
โรงพยาบาลสุขุมวิท
โรงพยาบาลศิริราช