แพริโดเลีย (Pareidolia) เห็นเมฆ-สิ่งของเป็นหน้าคน อาการนี้ไม่ได้หลอน แต่มีของซ่อนอยู่ !

          แพริโดเลีย อาการที่เห็นก้อนเมฆหรือสิ่งของที่ไม่มีชีวิตเป็นใบหน้าคน หรือรูปร่างต่าง ๆ  จริง ๆ แล้วอาการนี้เกิดจากอะไรกันแน่
 

          แพริโดเลีย (Pareidolia) คือ ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติของจิตใจ ที่ส่งผลต่อไปยังสมอง ทำให้เราเห็นท้องฟ้าหรือสิ่งของไร้ชีวิตเหมือนมีใบหน้ายิ้้มแย้ม หรือกลายเป็นรูปร่างต่าง ๆ ซ้อนทับ และบางทีอาจได้ยินเสียงแว่วได้ด้วย ซึ่งศาสตราจารย์คัง ลี อาจารย์ประจำคณะจิตวิทยา มหาวิทยาลัยโทรอนโต ได้อธิบายผลการศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้ว่า ปรากฏการณ์แพริโดเลียเกิดขึ้นจากทักษะการจดจำใบหน้าที่มนุษย์มีติดตัวมาตั้งแต่กำเนิด โดยความสามารถในการระบุใบหน้านี้ยังช่วยให้มนุษย์สามารถระบุใบหน้าได้ แม้จะมีรายละเอียดเพียงเล็กน้อย หรืออยู่ในระยะห่างพอให้เห็นได้เลือนรางอีกด้วย

          ฉะนั้นเราจึงมีแนวโน้มที่จะเห็นสิ่งของ ธรรมชาติ หรือสิ่งไร้ชีวิตมีลักษณะคล้ายใบหน้าคน สัตว์ หรืออะไรก็ตามที่อยู่ในความทรงจำอันคุ้นเคย ซึ่งภาพที่เห็นเหล่านี้ก็มาจากการปรุงแต่งของสมองบวกกับจินตนาการส่วนตัวของแต่ละบุคคลนั่นเอง


          โดยหากจะอธิบายตามหลักการแพทย์ลึกไปอีกนิด ผลการวิจัยจาก University of Toronto, Beijing Jiaotong University, Xidian University และสถาบัน Automation Chinese Academy of Sciences ก็ค้นพบว่า ปรากฏการณ์แพริโดเลีย (Pareidolia) จะเกิดที่บริเวณสมองส่วนหน้า และสมองส่วนการมองเห็น (Visual Cortex) โดยสมองส่วนหน้าจะส่งข้อมูลไปยังประสาทส่วนหลังของสมองส่วนการมองเห็น จากนั้นสมองส่วนการมองเห็นจะทบทวนความทรงจำ และพยายามตีความสิ่งเร้า (สิ่งที่มองเห็น ณ ขณะนั้น) ออกมาเป็นภาพที่ใกล้เคียงความคุ้นเคยมากที่สุด


          ทั้งนี้จิตแพทย์ยังได้กล่าวไว้ว่า ในบางคนอาจมีประสบการณ์เห็นก้อนเมฆหรือของต่าง ๆ เป็นรูปหน้าคนหรือรูปร่างแปลก ๆ ค่อนข้างบ่อยกว่าคนอื่น ซึ่งก็ไม่ได้หมายความว่าคนเหล่านี้จะมีความผิดปกติทางสมองหรือจิตใจแต่อย่างใด ทว่าอาจเป็นเพราะสมองของพวกเขามีความสามารถในการเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ ที่พิเศษกว่าคนอื่นก็เท่านั้น ซึ่งดูแล้วเหมือนจะเป็นข้อดีของการทำงานของสมองอยู่ไม่น้อยนะคะ

          และนอกจากภาพที่เห็นแล้ว บางคนอาจได้ยินเสียงแว่ว ๆ ด้วยในบางครั้ง ซึ่งปรากฏการณ์นี้นักจิตวิทยาก็ได้อธิบายว่า อาจเป็นเพราะสมองเรียกคืนความทรงจำจากเสียงดนตรีหรือเสียงที่เราได้ยินซ้ำ ๆ จนสมองเก็บเสียงนั้นไว้ในส่วนลึกของความทรงจำ ทำให้เสียงนั้นพร้อมจะรีเพลย์อีกครั้งเมื่อเจอเสียงกระตุ้นเร้าอื่น ๆ

          อย่างไรก็ตาม การมองเห็นก้อนเมฆหรือสิ่งของต่าง ๆ เป็นรูปร่างแปลก ๆ ยังอาจเกิดจากการโน้มน้าวด้วยนะคะ เช่น ตอนแรกก็ไม่ได้คิดว่าสิ่งของเหมือนรูปอะไร ทว่าพอมีคนมาไกด์ว่าเหมือนรูปนั้นรูปนี้ก็เห็นคล้อยตามทันที เป็นต้น


ขอบคุณข้อมูลจาก
Dailymail