ความเชื่อที่ผิด ๆ อาจส่งผลเสียกับร่างกายได้ มาไขข้อเท็จจริงกัน
ไข 5 ความเชื่อผิด ๆ กินแล้วผอม (สสส.)
เรื่องโดย : ชัชวรรณ ปัญญาพยัตจาติ Team Content www.thaihealth.or.th
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ต้องการจะลดน้ำหนัก น่าจะต้องเคยได้ยินคำแนะนำที่ว่า ลองกินอาหารประเภทไขมัน 0 เปอร์เซ็นต์ แบ่งมื้ออาหารย่อย ๆ กินผลไม้เยอะ ๆ หรือดื่มน้ำมะนาวผสมน้ำผึ้งทุกเช้าสิ ช่วยได้...
ฟังเหมือนใช่ ดูเหมือนเป็นไปได้ว่านี่แหละเคล็ดลับของการลดน้ำหนัก แต่ "ข้อเท็จจริง" ที่ว่าเชื่อถือได้แค่ไหน ประเด็นนี้ เลขานุการเครือข่ายคนไทยไร้พุง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโภชนวิทยาคลินิก รพ.รามาธิบดี นพ.ฆนัท ครุธกุล มีคำตอบ
"เราไม่ควรปักใจเชื่อว่าการเลือกกินอาหารประเภทใดประเภทหนึ่งจะทำให้น้ำหนักลด" คุณหมอให้คำแนะนำ พร้อมอธิบายเพิ่มเติมว่า เพราะอาหารแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ กลุ่มที่ให้พลังงาน และไม่ให้พลังงาน แม้เราจะกินผลิตภัณฑ์จำพวกไขมัน 0 เปอร์เซ็นต์ แต่ถ้าสิ่งนั้นมีคาร์โบไฮเดรตสูงเกินกว่าที่ร่างกายต้องการ ก็ทำให้อ้วนได้เหมือนกัน ยิ่งคิดว่าจะต้องไปจำกัดปริมาณอาหารบางอย่าง อาจทำให้ร่างกายเกิดอาการเบื่ออาหารโดยไม่รู้ตัว
"การไม่เลือกกินแป้งเลยก็อาจส่งผลเสียต่อร่างกายได้ เพราะกลายเป็นว่าร่างกายจะต้องนำไขมันมาเป็นแหล่งพลังงานทดแทนคาร์โบไฮเดรต เมื่อนำไขมันมาใช้ ร่างกายก็จะได้ คีโตเอซิโดซิส ซึ่งมีผลทำให้เกิดภาวะเลือดเป็นกรด ทำให้เบื่ออาหาร ฯลฯ จึงไม่ควรลดน้ำหนักโดยลดอาหารในกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ยกเว้นจะอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น" เลขานุการเครือข่ายคนไทยไร้พุง กล่าวด้วยความห่วงใย
ไขความเชื่อผิด ๆ โดย นพ.ฆนัท ครุธกุล
รับประทานแต่ผลไม้เป็นอาหารเย็น ช่วยลดน้ำหนัก ?โดยมากคนไทยจะกิน "มื้อเย็น" หนักที่สุด ฉะนั้นการลดปริมาณอาหารมื้อเย็นลง จัดว่ามีส่วนสำคัญที่ทำให้ "น้ำหนักลด" แต่หากในมื้ออาหารเช้าหรืออาหารเที่ยง ร่างกายได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ โดยเฉพาะปริมาณของวิตามิน เกลือแร่ หรือโปรตีน ซึ่งเป็นส่วนที่ร่างกายต้องใช้ การลดปริมาณของมื้อเย็นลงโดยที่มื้ออื่น ๆ กินในสัดส่วนที่ไม่ถูกต้อง ก็อาจส่งผลเสียตามมาได้ โดยหลายคนเข้าใจว่า กินผลไม้อย่างเดียว จะช่วยให้น้ำหนักลดนั้น จะต้องระวังการบริโภคเกินความต้องการ เนื่องจากในผลไม้ มีน้ำตาลที่ชื่อ "ฟรุกโตส" หากกินในปริมาณมากเกินไป ไม่เพียงแต่จะได้รับพลังงานเกิน ร่างกายยังจะสร้างไขมัน "ไตรกลีเซอไรด์" เพิ่มสูงขึ้นด้วย
การแบ่งอาหารเป็นมื้อย่อย ช่วยให้ผอม ?การที่เราหิวส่วนหนึ่งเป็นเพราะน้ำตาลในเลือดต่ำลง จึงไปกระตุ้นให้ร่างกายเกิดความหิว ฉะนั้น การแบ่งอาหารเป็นมื้อย่อยก็มีส่วนช่วยทำให้ไม่ค่อยรู้สึกหิว และกินอาหารในมื้อหลัก ๆ ได้น้อยลง แต่ในปัจจุบันพบว่า การแบ่งกินอาหารมื้อย่อย ๆ คือการกินเพิ่มโดยไม่หิว มื้อใหญ่ไม่ได้ลดปริมาณอาหารลง ในบางครั้งการแบ่งกินมื้อย่อย ๆ จึงอาจส่งผลเสียให้บางคนมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นได้ ยกเว้นคนที่มีวินัยในการกินที่พยายามควบคุมปริมาณอาหารไม่ให้ได้รับเกินกว่าที่ร่างกายต้องการ
น้ำมะนาวผสมน้ำผึ้ง ลดพุง ?ปกติการกินประเภทนี้ ช่วยให้ระบาย เพราะน้ำผึ้งมีความเข้มข้นสูง เมื่อดื่มเข้าไปจะทำให้น้ำในลำไส้ถูกดูดซึมเข้าในลำไส้ดีขึ้น จึงทำให้ขับถ่ายง่ายขึ้น เมื่อขับถ่ายดี เลยเข้าใจไปว่าน้ำหนักน่าจะลดลง ซึ่งจริง ๆ แล้ว ไม่ได้ทำให้น้ำหนักลดลง ส่วนสรรพคุณของมะนาวนั้น ยังไม่มีข้อมูลว่ามีส่วนช่วยในการลดน้ำหนักได้
กินโปรตีนถั่วเหลืองดีกว่าโปรตีนจากเนื้อสัตว์ ?พบว่าโปรตีนจากเนื้อสัตว์หรือโปรตีนจากถั่วเหลืองไม่ได้มีความแตกต่างกันมากนัก แม้โปรตีนจากถั่วเหลืองจะเป็นโปรตีนคุณภาพดี แต่ก็ยังสู้ไข่หรือโปรตีนที่เป็นเนื้อดีไม่ติดมันไม่ได้ ซึ่งการกินโปรตีนจากเนื้อสัตว์จะได้สัดส่วนของไขมันมากกว่า หากกินให้ปริมาณมากก็อาจส่งผลให้มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น
สารให้ความหวานแทนน้ำตาล และการกินนับแคลอรี่ไม่ทำให้อ้วน ?สารให้ความหวานแบ่งออกเป็นหลายกลุ่ม มีกลุ่มที่ให้พลังงาน แต่น้อยกว่าปกติ บางกลุ่มไม่ให้พลังงาน ตรงนี้ต้องระวัง ถ้าเป็นคนที่ติดหวาน ขอแนะนำให้ลดปริมาณของน้ำตาลลง ตรงนี้จะได้ผลกับสุขภาพดีกว่า ส่วนการกินนับแคลอรี่ เป็นวิธีมาตรฐานอย่างหนึ่งในการลดน้ำหนัก แต่หากคุมอาหารได้ไม่มาก การออกกำลังกายจะช่วยเพิ่มการเผาผลาญแคลอรีมากขึ้น ก็ช่วยให้น้ำหนักลดลงได้
ทีนี้ถ้าต้องการลดน้ำหนักให้ได้ผลยั่งยืน ควรทำอย่างไร นพ.ฆนัท แนะว่า การลดน้ำหนักไม่สามารถทำได้โดยการควบคุมอาหารหรือออกกำลังกายอย่างเดียว สิ่งสำคัญคือการผสมผสาน ซึ่งทางเครือข่ายคนไทยไร้พุง ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์ กรมอนามัย และสสส. แนะวิธีการลดน้ำหนักโดยให้ยึดหลัก 3 อ. คือปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ลดอาหารที่มีพลังงานสูง เพิ่มการออกกำลังกาย และปรับเปลี่ยนอารมณ์ให้อารมณ์แจ่มใส
ถ้าทำได้ น้ำหนักก็จะลดลงถาวร โดยที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้น...
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
