เห็นแท่งสวย ๆ คูล ๆ นั้น คุณกำลังถือหรือคล้องระเบิดเวลาไว้ ไม่ว่าคุณจะเคยได้ยินมายังไง วันนี้เรามี 6 เรื่องเข้าใจผิด ที่มักจะถูกยกมาอ้างเพื่อให้บุหรี่ไฟฟ้าดูดี ทั้งที่มีผลกระทบมากกว่าที่คุณเคยได้ยินมาหลายเท่า
1. ที่เห็นควันขาว ๆ นั่นเป็น ไอน้ำ = ผิด
บุหรี่ไฟฟ้าทำงานโดยขดลวดทำให้เกิดความร้อน จนน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้าระเหยกลายเป็นไอ ซึ่งอยู่ในรูปไอระเหยน้ำมัน (ควันขาว ๆ นั่นแหละ)
ซึ่งในไอระเหยที่ว่านี้มีขนาดอนุภาคเล็กกว่า PM2.5 เสียอีก ซึ่งเต็มไปด้วยสารอันตรายจำนวนมาก หลัก ๆ ก็คือ
- VG หรือ Vegetable Glycerin น้ำมันที่เป็นตัวการทำให้ปอดอักเสบรุนแรง
- PG หรือ Propylene Glycol ที่ทำให้เกิดการระคายเคืองเมื่อสูดดม และเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดหอบหืด
- สารเคมีหลายชนิดพบได้ในน้ำมันเบนซิน น้ำยาล้างเล็บ ยาฆ่าแมลง น้ำยาล้างห้องน้ำ ฯลฯ
- สารในไอระเหยของบุหรี่ไฟฟ้าเป็นต้นเหตุของการเกิดโรคปอดข้าวโพดคั่ว (Popcorn lung) รวมถึงปอดเป็นฝ้าขาวอย่างรุนแรง หรือปอดอักเสบรุนแรง EVALI ซึ่งมีต้นเหตุโดยตรงมาจากบุหรี่ไฟฟ้า (resourcecenter-uat.thaihealth.or.th)
2. ปลอดภัยกว่าบุหรี่มวน = ผิด
- กลิ่นของน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ามาจากสารแต่งสี แต่งกลิ่น และสารอีกหลายอย่างที่เติมลงไป
- ซึ่งหลายตัวอยู่ในกลุ่มที่ อย. ของสหรัฐฯ ระบุว่าเป็นสารอันตราย เช่น เบนซิน ฟอร์มาลิน สไตรีน ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง ตามมาด้วยโลหะหนักที่คุณคิดไม่ถึงอย่างแคดเมียม โคบอลต์ สารหนู เป็นต้น
3. มีนิโคตินน้อยกว่าบุหรี่มวน = ผิด
- นิโคติน ไม่ว่าจะในบุหรี่มวน หรือบุหรี่ไฟฟ้า เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะทำให้หลอดเลือดหดตัว หลอดเลือดหัวใจตีบตัน หลอดเลือดสมองตีบ
- นิโคตินยังส่งผลต่อสมอง มีผลต่อระบบความจำ พัฒนาการของสมอง (โดยเฉพาะผู้สูบเด็ก) กระทบต่อระบบอารมณ์ และก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพจิต เช่น ภาวะซึมเศร้า และโรคจิตเภท
- ในบุหรี่มวนมีปริมาณนิโคติน 1 มิลลิกรัม แต่น้ำยาที่ใช้เติมบุหรี่ไฟฟ้าบางชนิด 1 ซีซี. มีปริมาณนิโคตินสูงถึง 180 มิลลิกรัม สูงกว่าบุหรี่มวนถึง 180 เท่า
- หากสูบบุหรี่ไฟฟ้า 1 พอต ร่างกายจะได้รับนิโคตินเท่ากับบุหรี่ 1 ซอง (20 มวน = นิโคติน 200 มิลลิกรัม) (https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=27707)
4. ช่วยเลิกบุหรี่มวนได้ = ผิด
- มีงานวิจัยระบุว่า นิโคตินเป็นสารที่ก่อให้เกิดการเสพติดสูงสุดมากกว่าเฮโรอีนด้วยซ้ำ
- มีข้อมูลว่า คนที่อยากเลิกบุหรี่แล้วหันไปสูบบุหรี่ไฟฟ้า กลับเลิกไม่ได้สักอย่าง ร้ายกว่านั้นคือติดทั้งสองอย่างไปเลย และอันตรายก็ยิ่งเพิ่มขึ้นมากกว่าสูบเพียงอย่างใดอย่างหนึ่งด้วยซ้ำ
5. อันตรายน้อยกว่าฝุ่น PM2.5 = ผิด
- ไอระเหย (ควัน) บุหรี่ไฟฟ้า มีขนาดเล็กกว่าฝุ่น PM2.5 ที่กลัวกันทั้งบ้านทั้งเมือง และนำพาสารอันตรายเข้าสู่เม็ดเลือดแดงได้เร็วถึง 20 วินาที
6. ไม่เป็นอันตรายกับคนรอบข้างรวมถึงสัตว์เลี้ยง = ผิด
- ไอระเหยของบุหรี่ไฟฟ้าจะทำอันตรายต่อคนรอบข้างเช่นกัน
- นอกจากนี้ไอระเหยของบุหรี่ไฟฟ้ามักลอยต่ำลงสู่พื้น ซึ่งโอกาสที่สัตว์เลี้ยงแสนรักอย่างน้องหมา น้องแมว ซึ่งมีปอดเล็กกว่าและหายใจเร็วกว่าคน จะรับเข้าไปก็เป็นไปได้ง่ายขึ้น
- มีข้อมูลว่า สัตว์เลี้ยงส่วนใหญ่ไม่ควรได้รับนิโคตินเกิน 9-12 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม (เทียบง่าย ๆ ไม่ถึง ¼ ของบุหรี่ไฟฟ้า 1 พอตด้วยซ้ำ)
- การสูบบุหรี่ไฟฟ้าในห้องปิดที่มีสัตว์เลี้ยงอยู่ด้วย จึงเท่ากับเป็นการหยิบยื่นความตายจากควันบุหรี่มือสอง (secondhand smoke) ให้พวกเขาโดยไม่รู้ตัว
- อีกกรณีก็คือ การสูบบุหรี่ไฟฟ้าในรถยนต์ทำให้ไส้กรองแอร์ตันเร็วขึ้น แล้วลองคิดดูว่าถ้าเป็นปอดคน ปอดสัตว์เลี้ยง จะเป็นอย่างไร
หากใครอ่าน 6 ข้อมูลนี้แล้วสนใจว่า
“บุหรี่ไฟฟ้าอันตรายกว่าที่คิดย่างไร ?” สามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าในทุกแง่มุมได้ที่นี่ คู่มือ “บุหรี่ไฟฟ้าภัยร้ายซ่อนลึก” คลิกที่นี่
หากต้องการคำแนะนำ ติดต่อ คลินิกฟ้าใส ที่สถานพยาบาลใกล้บ้าน หรือโทร. 1600 Quitline สายด่วนเลิกบุหรี่ บริการให้คำปรึกษาผ่านทางโทรศัพท์ เพื่อช่วยเลิกบุหรี่และบุหรี่ไฟฟ้า ทุกวัน ไม่เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์ ตลอด 24 ชั่วโมง
กดติดตามข้อมูลข่าวสาร แคมเปญที่น่าสนใจ และกิจกรรมดีๆ จาก สสส เพิ่มเติมได้ที่ :
Facebook : Social Marketing Thaihealth by สสส.
Line : @thaihealththailand
Tiktok: @thaihealth
Youtube: SocialMarketingTH
Website : Social Marketing การตลาดเพื่อสังคม
