กินเนื้อขาว ลดโอกาสเป็นมะเร็งตับ

กินเนื้อขาว ลดโอกาสเป็นมะเร็งตับ (หมอชาวบ้าน)
โดย นพ.สมเกียรติ แสงวัฒนาโรจน์ สาขาวิชาโรคหัวใจและหลอดเลือด ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

          มะเร็งตับเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยที่สุดประเภทหนึ่ง โดยเฉพาะในชาวเอเชียตะวันออก (จีนและญี่ปุ่น) ในปี 2551 กระทรวงสาธารณสุขไทย รายงานว่ามะเร็งตับเป็นสาเหตุของการตายและเจ็บป่วยเรื้อรังจากสาเหตุการตายก่อนวัยอันควรเป็นอันดับ 1 และเป็นมะเร็งที่พบบ่อยอันดับ 1 ในชายไทยและอันดับ 5 ในหญิงไทย

          ปัจจัยเสี่ยงหลักในการเพิ่มโอกาสเป็นมะเร็งตับ ได้แก่ การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบี หรือชนิดซี โรคตับแข็ง และสารอะฟลาท็อกซิน (aflatoxin) ที่ปนเปื้อนในอาหาร นอกจากนี้ การดื่มสุรา ความอ้วน สูบบุหรี่ และเบาหวาน เกี่ยวข้องกับการเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อมะเร็งตับด้วย ในคนไทย (โดยเฉพาะชายไทย) ซึ่งดื่มสุรา เครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเป็นอันดับ 5 ของโลก และคนไทยเราเป็นพาหะไวรัสตับอักเสบมากถึงกว่า 6 ล้านคน รวมทั้งภาวะอ้วน เบาหวานที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้การเกิดมะเร็งตับในคนไทย เป็นปัญหาสำคัญในบ้านเรา

          การศึกษาที่ผ่านมา ทำให้เราได้เรียนรู้ว่าการกินอาหารบางประเภท โดยเฉพาะเนื้อแดง เนื้อหมู หรือเนื้อสัตว์ที่ใหญ่กว่าหมู และเนื้อปรุงแต่ง เช่น ไส้กรอก เบคอน แฮม ซาลามิ เพิ่มโอกาสเกิดโรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งปอด มะเร็งเต้านม ส่วนการกินเนื้อขาว (เช่น ปลา ไก่) ไม่เพิ่มโอกาสเกิดโรคมะเร็งหลายชนิด

          คำถามที่ตามมาคือ แล้วสำหรับโรคมะเร็งตับ การกินเนื้อสัตว์ประเภทต่าง ๆ จะเพิ่มหรือลดโอกาสเป็นมะเร็งตับด้วยหรือไม่



          เพื่อตอบคำถามดังกล่าว นักวิจัยจากโรงพยาบาลมะเร็งในประเทศจีนแห่งหนึ่งจึงได้ทบทวนและรวบรวมองค์ความรู้จากฐานข้อมูลทั่วโลก 3 ฐานข้อมูลใหญ่จนถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 ทั้งการศึกษาในชาวเอเชีย ยุโรป และอเมริกัน พบว่า การกินเนื้อแดงและเนื้อปรุงแต่ง ไม่ได้เพิ่มโอกาสเป็นมะเร็งตับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

          อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะไม่สามารถสรุปได้ว่า การกินเนื้อแดง เนื้อปรุงแต่ง จะเพิ่มโอกาสเป็นมะเร็งตับ แต่ก็อย่ากินมากเกินไป (คือ ไม่ต้องกินเนื้อแดง เนื้อปรุงแต่งทุกมื้อ เลี่ยงได้เลี่ยง หรือกินให้น้อย) แต่การกินเนื้อขาวกลับลดโอกาสเป็นมะเร็งตับ เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้กิน

          การศึกษานี้พบว่า การกินเนื้อสัตว์ปีก (เนื้อขาว เช่น เป็ด ไก่) ลดโอกาสเป็นมะเร็งตับร้อยละ 31 การกินเนื้อปลา ลดโอกาสเป็นมะเร็งตับร้อยละ 22 อย่างไรก็ตามก็ไม่ใช่แนะนำให้กินแต่เป็ด ไก่ ปลามาก ๆ ทุกมื้อทุกวัน เพื่อป้องกันมะเร็งตับ เพราะการกินเนื้อสัตว์รวมทั้งปลามากเกินไป ก็อาจเพิ่มโอกาสได้รับสารตกค้างในเนื้อสัตว์ เช่น สารไดออกซิน ปรอทในปลาทะเล สารตกค้างในเนื้อไก่ เป็นต้น

          ดังนั้นคำแนะนำในการกินเนื้อสัตว์เพื่อป้องกันมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งตับ น่าจะเป็นการลดการกินเนื้อแดง เนื้อปรุงแต่งไม่เกินวันละ 50 ถึง 100 กรัม (หนักประมาณเหรียญ 5 บาท 6 ถึง 12 เหรียญ) และกินปลาขนาดกลางประมาณ 2 ถึง 3 ตัวต่อสัปดาห์ กินเนื้อไก่ (ไม่ติดหนัง ติดมัน) วันละ 1 ถึง 2 มื้อ ไม่จำเป็นต้องกินเนื้อขาวทุกมื้อ กินโปรตีนจากพืชแทน เช่น ถั่วเห็ด สาหร่าย เต้าหู้ เป็นต้น

          นอกจากนี้ การงดสูบบุหรี่เลิกดื่มสุรา การลดความอ้วน การไม่กินยาหรืออาหารที่มีพิษต่อตับการดูแลสุขภาพให้แข็งแรง ออกแรง ตากแดด ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ (เจริญอานาปานสติสมาธิ) เป็นประจำ ก็ช่วยให้ภูมิคุ้มต้านทานต่อไวรัสดีขึ้นก็จะลดโอกาสเสี่ยงจากการเป็นโรคมะเร็งตับ

          วันนี้ คุณ "รักษ์ตับ" แล้วหรือยัง?






ขอขอบคุณข้อมูลจาก

ข้อมูลจาก Systematic review with meta-analysis : meat consumption and the risk of hepatocellular caroinoma. Luo J. Aliment PharmacolTher. 2014;39:913-22.