โปรตีนเกษตร หรือเนื้อสัตว์เทียม เป็นอาหารจากพืชที่ผ่านกระบวนการแปรรูปให้มีลักษณะคล้ายเนื้อสัตว์มากที่สุด ทั้งทำมาแบบเนื้อหมู เนื้อไก่ ลูกชิ้น ไส้กรอก เพื่อทดแทนการรับประทานเนื้อสัตว์ จึงมักจะเห็นโปรตีนเกษตรได้ในเมนูอาหารมังสวิรัติ อาหารเจ อาหารวีแกนต่าง ๆ และวันนี้เราจะพามาดูว่า โปรตีนเกษตร ประโยชน์ดียังไง แล้วถ้ากินโปรตีนเกษตรจะอ้วนไหม
โปรตีนเกษตร คืออะไร
กินแทนเนื้อสัตว์ได้ไหม
โปรตีนเกษตร คือ แหล่งโปรตีนจากพืช เช่น ถั่วเหลือง ถั่วลันเตา เห็ด ข้าว ธัญพืชต่าง ๆ โดยส่วนใหญ่จะทำมาจากแป้งถั่วเหลืองที่สกัดเอาไขมันออกไป (Defatted soy flour) จากนั้นนำมาผ่านกระบวนการอัดพองด้วยความดันและอุณหภูมิสูง จนได้โปรตีนเกษตรเนื้อแห้งในรูปทรงต่าง ๆ อย่างที่เห็นกัน
หากถามว่าโปรตีนเกษตรกินแทนเนื้อสัตว์ได้ไหม ตอบว่าได้ค่ะ เพราะค่าอัตราส่วนของประสิทธิภาพโปรตีน (Protein efficiency ratio) ของโปรตีนเกษตรใกล้เคียงกับเคซีน ซึ่งเป็นโปรตีนที่พบได้มากในนมวัว อีกทั้งโภชนาการของโปรตีนเกษตรก็ไม่ธรรมดา
โปรตีนเกษตร มีสารอาหารอะไรบ้าง
จากข้อมูลของสถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พบว่าโปรตีนเกษตรมีคุณค่าทางโภชนาการ ดังนี้
-
พลังงาน 366 กิโลแคลอรี (ต่อปริมาณ 100 กรัม)
-
โปรตีน 49.47%
-
คาร์โบไฮเดรต 37.20%
-
ไขมัน 0.26%
-
ไฟเบอร์ 1.10%
นอกจากนี้ยังมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกายครบถ้วน โดยเฉพาะไลซีน พร้อมทั้งวิตามินและแร่ธาตุต่าง ๆ เช่น โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส วิตามินบี แคลเซียม ธาตุเหล็ก และโซเดียม
โปรตีนเกษตร ประโยชน์ดียังไง
1. โปรตีนสูง
2. ไขมันต่ำ ไร้คอเลสเตอรอล
3. ไฟเบอร์สูง
4. มีสารอาหารหลากหลาย
5. ปรุงอาหารได้หลายเมนู
โปรตีนเกษตรมีรูปแบบให้เลือกหลากหลาย เช่น โปรตีนเกษตรแบบก้อน แบบชิ้น แบบไส้กรอก หรือแบบบด ซึ่งสามารถนำไปประกอบอาหารได้หลายเมนู เช่น ลาบ หมูกรอบ โปรตีนเกษตรตุ๋น หรือนำไปคั่วกลิ้งก็อร่อย
6. ดีต่อโลก
โปรตีนเกษตร อ้วนไหม
ข้อควรระวังในการกินโปรตีนเกษตร
แม้จะเป็นอาหารที่ถือว่าดีต่อสุขภาพ แต่โปรตีนเกษตรก็มีข้อควรระวัง ดังนี้
-
อาจมีสารก่อภูมิแพ้ ผู้ที่แพ้อาหารควรระวัง โดยเฉพาะคนที่แพ้ถั่วและแป้งสาลี
-
ไม่เหมาะกับผู้ป่วยโรคไต เพราะมีฟอสฟอรัสสูง
-
โปรตีนเกษตรที่ผ่านการแปรรูปส่วนใหญ่จะมีโซเดียมสูง ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง ดังนั้น ควรเลือกรับประทานโปรตีนเกษตรแบบโซเดียมต่ำแทน
-
โปรตีนเกษตรบางแหล่งผลิตจากถั่วเหลือง GMOs (Genetically Modified Organisms) หรือถั่วเหลืองที่ถูกดัดแปลงพันธุกรรม โดยเฉพาะถั่วเหลืองที่นำเข้ามาจากสหรัฐอเมริกาและอเมริกาใต้ ซึ่งการรับประทานอาหาร GMOs ต่อเนื่องเป็นเวลานานอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้ ดังนั้น ควรซื้อโปรตีนเกษตรที่ผ่านมาตรฐาน ได้รับเครื่องหมาย อย. และควรอ่านฉลากอย่างละเอียดทุกครั้ง