
คันผิวหนัง เกิดจากอะไรได้บ้าง

ก่อนอื่นมาเรียนรู้ถึงสาเหตุของอาการคันผิวหนังว่าเกิดได้จากอะไรบ้าง ซึ่งมีทั้งปัจจัยภายนอกและภายในร่างกาย เช่น
-
โรคผิวหนัง : เช่น ผิวแห้งจากสภาพอากาศ, ผิวแห้งเมื่ออายุมากขึ้น, ผื่นผิวหนังอักเสบ, ลมพิษ, ยุงกัด, แมลงกัดต่อย, ติดเชื้อรา เช่น กลาก เกลื้อน รวมถึงโรคสะเก็ดเงิน งูสวัด เป็นต้น
-
ปฏิกิริยาแพ้ : เช่น แพ้ยา แพ้อาหาร แพ้สารเคมี หรือบางคนก็แพ้ละอองเกสร แพ้ขนสัตว์ หรือสัมผัสสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง ทำให้มีอาการคันและผื่นภูมิแพ้ผิวหนังขึ้นตามลำตัว
-
โรคประจำตัวอื่น ๆ : มีอยู่หลายโรคที่ทำให้ผู้ป่วยมีอาการคันร่วมด้วย เช่น โรคพยาธิเข็มหมุด โรคไต โรคตับ โรคเบาหวาน โรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์ หรือโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
-
การรับประทานยา : ยาบางชนิดมีผลข้างเคียงทำให้เกิดอาการคันได้ เช่น ยาแก้ปวด ยาปฏิชีวนะ
-
ความผิดปกติทางอารมณ์ : เช่น มีอาการเครียด วิตกกังวล ซึมเศร้า โรคย้ำคิดย้ำทำ
-
การตั้งครรภ์ : เป็นช่วงที่ฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลง และผิวหนังบริเวณต่าง ๆ ของร่างกายจะยืดขยายออกเมื่อครรภ์มีขนาดใหญ่ขึ้น ทำให้ผิวแห้ง คัน เกิดความระคายเคืองมากขึ้น
หากมีอาการคันไม่มากก็สามารถใช้วิธีประคบเย็น ทาครีมบำรุงผิว หรือใช้ยาทาแก้คันหรือครีมทาแก้คัน เพื่อบรรเทาอาการเบื้องต้นได้
ยาทาแก้คันมีกี่แบบ
1. ยาทาแก้คันในกลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroids)
2. ยาทาแก้คันที่ไม่มีสเตียรอยด์ (Calcineurin Inhibitors)
3. ยาทาแก้คันแบบยับยั้งฮิสตามีน (Antihistamine)
4. ยาทาแก้คันในร่มผ้า
คันในร่มผ้า มักมีสาเหตุมาจากความอับชื้น ติดเชื้อรา การระคายเคือง หรือแพ้สารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด รักษาได้ด้วยยาต้านเชื้อรา เช่น โคลไตรมาโซล คีโตโคนาโซล ไมโคนาโซล ซึ่งมีทั้งรูปแบบยาทาเชื้อราและโลชั่น
5. ยาคาลาไมน์ (Calamine lotion)
6. ยาทาแก้คันที่ช่วยให้ผิวชุ่มชื้น (Moisturizing)
7. ยาทาแก้คันแบบเย็น
วิธีเลือกซื้อยาทาแก้คันผิวหนัง

คราวนี้มาดูกันว่าเราควรพิจารณาเรื่องไหนบ้างก่อนซื้อครีมทาแก้ผื่นคันมาใช้
-
พิจารณาจากสาเหตุและลักษณะของผิวหนังที่มีอาการคัน เช่น
-
คันจากผิวแห้ง : ควรเลือกยาทาที่มีส่วนผสมของมอยส์เจอไรเซอร์ เช่น เซราไมด์ ยูเรีย กลีเซอรีน หรือปิโตรเลียมเจล เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวหนัง
-
คันจากแมลงกัดต่อย : ควรเลือกยาทาที่มีส่วนผสมของคาลาไมน์ เมนทอล การบูร หรือสมุนไพรที่ช่วยลดอาการคันและระคายเคือง
-
คันจากผื่นแพ้สัมผัส : ควรเลือกยาทาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ชนิดอ่อน เพื่อลดการอักเสบและอาการคัน หรือยาทาที่มีส่วนผสมจากธรรมชาติ
-
คันจากโรคผิวหนังอักเสบ : ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อเลือกยาทาแก้คันผิวหนังอักเสบที่เหมาะสมกับโรคและอาการ
-
-
พิจารณาส่วนผสมของตัวยาหรือตัวครีม ซึ่งมีฤทธิ์แตกต่างกัน เช่น
-
ครีมที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ : มีประสิทธิภาพในการลดการอักเสบและอาการคันได้ดี แต่หากใช้ติดต่อกันนาน ๆ อาจเกิดผลข้างเคียง จึงควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา
-
ครีมที่มีส่วนผสมของสมุนไพร : นิยมใช้สมุนไพรที่มีฤทธิ์ลดอาการคัน ส่วนใหญ่ไม่มีสเตียรอยด์ จึงค่อนข้างปลอดภัย
-
ครีมที่มีส่วนผสมของเมนทอล : ทาแล้วจะรู้สึกเย็นสบาย ช่วยลดอาการคัน
-
ครีมที่มีส่วนผสมของเซราไมด์ กลีเซอรีน : เหมาะกับคนที่มีผิวแห้งมาก ๆ เพราะส่วนผสมเหล่านี้จะช่วยให้ผิวหนังชุ่มชื้นขึ้น ใช้ได้ทั้งเด็กเล็กจนถึงผู้สูงอายุ
-
คาลาไมน์ : เป็นโลชั่นที่ช่วยลดอาการคันและระคายเคืองจากแมลงกัดต่อย หรือผื่นแพ้สัมผัส โดยทั่วไปมีความปลอดภัยสูง
-
-
เลือกจากรูปแบบของตัวยา ซึ่งมีทั้งแบบครีม เจล และยาน้ำโลชั่น
-
ครีมทาแก้คัน : เหมาะสำหรับผิวแห้ง เพราะเนื้อครีมจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวหนัง และเหมาะกับการใช้ทาผิวหนังบริเวณไม่กว้างมาก
-
เจลทาแก้คัน : เนื้อเจลซึมซาบเร็ว ไม่เหนียวเหนอะหนะ เหมาะกับคนที่มีผิวมัน หรือใช้ในบริเวณที่มีขนขึ้นเยอะ เช่น หนังศีรษะ
-
โลชั่นแก้คัน : มาในรูปของยาน้ำหรือโลชั่น เหมาะสำหรับทาผิวหนังบริเวณกว้าง ๆ เพราะเนื้อโลชั่นเหลว ทาได้ง่าย ใช้ได้ทุกสภาพผิว
-
-
หากเป็นคนที่ผิวแพ้ง่าย ผิวบอบบาง ควรเลือกยาทาที่ไม่มีส่วนผสมของน้ำหอม สารกันเสีย หรือแอลกอฮอล์ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการแพ้
-
กรณีต้องการใช้กับเด็กควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ระบุว่าใช้สำหรับเด็กได้
-
เลือกซื้อยาหรือครีมแก้คันในขนาดที่เหมาะสมกับการใช้งาน เพราะหากซื้อหลอดใหญ่หรือกระปุกใหญ่เกินไป อาจหมดอายุก่อนจะใช้หมด ซึ่งถ้าเผลอนำยาที่เสื่อมสภาพแล้วมาใช้อาจเป็นอันตรายต่อผิวได้
-
อ่านฉลาก ข้อควรระวัง และตรวจสอบส่วนผสมของยาทาแก้คัน เพื่อหลีกเลี่ยงสารหรือสมุนไพรที่ตัวเองมีอาการแพ้
-
ยาทาแก้คันหรือครีมแก้คันที่วางขายในท้องตลาดมีทั้งประเภทที่ขึ้นทะเบียนยาและขึ้นทะเบียนเป็นเครื่องสำอาง จึงควรตรวจสอบเลขทะเบียนตำรับยา หรือเลขที่จดแจ้งผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง ว่าได้รับการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
-
เลือกซื้อผลิตภัณฑ์จากแหล่งที่เชื่อถือได้ เช่น ร้านขายยา หรือบริษัทผู้จัดจำหน่ายโดยตรง
-
ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนซื้อยามาใช้ เพื่อป้องกันการใช้ยาที่ไม่เหมาะสมกับอาการที่เป็นอยู่
ยาทาแก้คันผิวหนัง ยี่ห้อไหนดี
1. ยาทาแก้คัน คาลาไมน์ พญายอ อภัยภูเบศร

ภาพจาก : สมุนไพรอภัยภูเบศร
คาลาไมน์พญายอ จากโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร มาในรูปแบบของยาแผนโบราณที่นำสารสกัดพญายอมาผสมกับตัวยาอื่น ๆ ซึ่งเป็นที่รู้กันดีว่า พญายอ เป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์แก้ผดผื่นคัน ตุ่มคัน ช่วยลดอาการคันที่เกิดจากการอักเสบของผิวหนัง หรืออาการแพ้จากแมลงสัตว์กัดต่อย
-
วิธีใช้ : ทาบาง ๆ บริเวณที่มีอาการ วันละ 3-5 ครั้ง
-
ราคาปกติ : ขนาด 60 มิลลิลิตร ราคา 40 บาท
2. ยาทาแก้คัน ไนน์ เฮิร์บ กรีน บาล์ม ฟอร์ รีลีฟ อิชชิ่ง (NINE HERBS GREEN BALM FOR RELIEVE ITCHING)

ภาพจาก : nineherbsgreenbalm
ยาแก้คันในเซเว่นฯ ที่หลายรีวิวต่างพูดถึง เป็นครีมแก้คันหลอดเขียวที่ใช้สมุนไพรเป็นส่วนประกอบถึง 9 ชนิด อาทิ เหง้าขมิ้นชันแห้ง, เหงือกปลาหมอแห้ง, ใบเทียนกิ่งแห้ง, ใบทองพันชั่งแห้ง, ใบชุมเห็ดเทศแห้ง, ใบพญายอแห้ง ฯลฯ ซึ่งมีส่วนช่วยบรรเทาอาการผดผื่นคันและโรคผิวหนังต่าง ๆ เนื้อครีมเป็นแบบเจลซึมไว ใช้แล้วรู้สึกเย็น หอมกลิ่นสมุนไพร จะทาผิวหน้าหรือข้อพับก็ได้ เพราะไม่มีสเตียรอยด์ ไม่มีสารกันเสีย ไม่มีน้ำหอม เด็กอายุ 3 ขวบขึ้นไปก็ใช้ได้
-
วิธีใช้ : ทาบริเวณที่มีอาการวันละ 2-3 ครั้ง
-
ราคาปกติ : ขนาด 25 กรัม ราคา 189 บาท
3. ยาทาแก้พิศม์ หมอหวาน (Mowaan)

ภาพจาก : mowaan
ยาทาแก้คันชนิดน้ำที่บรรจุมาในแพ็กเกจจิ้งแบบมินิมอล ขวดเล็ก พกพาสะดวก เป็นน้ำมันสมุนไพรที่ปรุงจากเสลดพังพอนสกัดเข้มข้น และยังมีส่วนผสมของเกล็ดสะระแหน่ พิมเสน จึงได้ยาทาฤทธิ์เย็นที่มีสรรพคุณแก้คัน ผดผื่นคัน แมลงสัตว์กัดต่อย ตุ่มเม็ดคัน แดง อักเสบ แก้พิษร้อนจากความร้อน ลมพิษ หรือพิษจากการแพ้
-
วิธีใช้ : ทาบนผิวหนังที่มีอาการคันตามต้องการ
-
ราคาปกติ : ขนาด 15 กรัม ราคา 135 บาท
4. ยาทาแก้คัน อีเซอร์ร่า พลัส ครีม (Ezerra Plus Cream)

ภาพจาก : ezerrathailand
ครีมบรรเทาอาการผิวแห้งคัน ผิวผดติดเชื้อ โรคภูมิแพ้ผิวหนัง ที่ทางแบรนด์บอกว่าช่วยลดอาการอักเสบและคันได้ภายใน 5 นาที ด้วยสารสกัดจากธรรมชาติ 100% สูตรเฉพาะของอีเซอร์ร่า ที่พัฒนาเพื่อผิวบอบบางแพ้ง่ายโดยเฉพาะ พร้อมช่วยเก็บกักความชุ่มชื้นให้ผิว ลดโอกาสผิวติดเชื้อ หลอดนี้อ่อนโยนต่อเด็กทารก เนื่องจากไม่มีสารสเตียรอยด์ ไม่แต่งสี ไม่มีน้ำหอม ไม่มีพาราเบน
-
วิธีใช้ : ทาผิวหน้าและผิวกายได้บ่อยครั้งตามต้องการ เพื่อบำรุงและดูแลผิว
-
ราคาปกติ : ขนาด 25 กรัม ราคา 890 บาท
5. ยาทาแก้คัน เนฟทรอล (Nevtral Natural Soothing Cream)

ภาพจาก : nevtralshop
ครีมทาแก้ผื่นคัน ลมพิษ ผื่นภูมิแพ้ และแมลงสัตว์กัดต่อย จากเนฟทรอล แบรนด์นี้สกัดสารจากรางจืดด้วยเทคโนโลยีเฉพาะที่วิจัยร่วมกับสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติและมหาวิทยาลัยมหิดล เพื่อให้ได้สารสำคัญที่มีปริมาณตรงกับงานวิจัยในการลดการอักเสบ แก้แพ้ แก้คัน ได้เทียบเท่ายาสเตียรอยด์ แต่คงไว้ซึ่งความอ่อนโยน ออกฤทธิ์เย็น ไม่แสบผิว เพราะไม่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ ไม่มีแอลกอฮอล์ ไม่มีน้ำหอม ไม่มีพาราเบน และสารกันเสียอื่น ๆ ผ่านการรับรองความปลอดภัยจากศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ เด็กทารกใช้ได้อย่างไม่ต้องกังวล
-
วิธีใช้ : ทาบริเวณที่เกิดอาการทั้งผิวหน้าและผิวกายได้บ่อยเท่าที่ต้องการ
-
ราคาปกติ : ขนาด 15 กรัม ราคา 250 บาท
6. ยาทาแก้คัน บีแพนเธน เซนซิเดิร์ม ครีม (Bepanthen Sensiderm Cream)

ภาพจาก : bepanthen
บีแพนเธน เซนซิเดิร์ม ครีม ครีมทาแก้คันแบรนด์ดังนำเข้าจากประเทศเยอรมนี หลอดนี้มีส่วนประกอบของเซราไมด์ 3, โปรวิตามินบี 5 ที่ช่วยเสริมสร้างกระบวนการฟื้นฟูผิวตามธรรมชาติ และกลีเซอรีนที่ช่วยเก็บกักน้ำในผิว ใช้สำหรับทาผิวที่มีอาการคันและแดง ผิวอักเสบที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ ผิวแห้ง ผื่นแพ้ ผื่นคันต่าง ๆ พร้อมเติมความชุ่มชื้นให้ผิวไปพร้อมกัน ใช้ได้ทุกวัย ตั้งแต่เด็กทารกอายุ 1 เดือนขึ้นไป หรือสตรีมีครรภ์และให้นมบุตร เพราะเป็นสูตรอ่อนโยนที่ปราศจากสเตียรอยด์ น้ำหอม สี สารกันเสีย และยาฆ่าเชื้อ
-
วิธีใช้ : ใช้ทาบริเวณผิวที่มีอาการผื่นคันและผิวแดงวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น แต่ไม่ควรใช้ในบริเวณที่มีแผลเปิด
-
ราคาปกติ : ขนาด 20 กรัม ราคา 440 บาท, ขนาด 50 กรัม ราคา 840 บาท
7. ยาทาแก้คัน SKINPLANTS Defenza Cream

ภาพจาก : SKINPLANTS Official Shop
ครีมทาแก้คันอีกหนึ่งแบรนด์ที่ใช้ส่วนผสมจากธรรมชาติ ด้วยสารสกัดพืชสมุนไพรและผลไม้ออร์แกนิกจากประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และใช้นวัตกรรมเฉพาะทำให้ได้เนื้อครีมจากธรรมชาติสูงสุดถึง 99.7% ปราศจากสเตียรอยด์และสารเคมีอันตราย จึงอ่อนโยน เหมาะกับทุกสภาพผิว สามารถใช้ทาแก้คัน ลดผดผื่น บวมแดง เซ็บเดิร์ม แก้บวมจากยุงกัด หรือทาผิวที่ติดสารสเตียรอยด์ได้ด้วยสรรพคุณช่วยซ่อมแซมผิวหนังและลดการอักเสบ พร้อมเติมความชุ่มชื้นไปในตัว
-
วิธีใช้ : ใช้ทาตามบริเวณที่ต้องการ และใช้เป็นประจำบ่อยครั้งตามต้องการ
-
ราคาปกติ : ขนาด 12 กรัม ราคา 295 บาท
วิธีใช้ยาทาแก้คันที่ถูกต้อง

การใช้ยาทาแก้คันหรือครีมแก้คันอย่างถูกวิธีจะช่วยบรรเทาอาการคันได้อย่างมีประสิทธิภาพ และลดความเสี่ยงของการเกิดผลข้างเคียง โดยควรใช้ยาแก้คันตามขั้นตอนนี้
-
อ่านฉลากยาอย่างละเอียดก่อนใช้ เพื่อตรวจสอบวิธีใช้และข้อควรระวัง
-
ล้างมือด้วยสบู่และน้ำให้สะอาดก่อนและหลังทายา เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค
-
ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่มีอาการคันด้วยน้ำสะอาดและใช้ผ้าซับให้แห้ง
-
หากใช้ยาทาครั้งแรกควรทดสอบการแพ้ โดยทายาในบริเวณเล็ก ๆ ของผิวหนังก่อนแล้วทิ้งไว้สักพัก ถ้าไม่มีอาการแพ้จึงใช้ยาได้
-
ทายาในปริมาณเล็กน้อย โดยทาบาง ๆ ให้ทั่วบริเวณที่มีอาการคัน
-
หลีกเลี่ยงการทายาบริเวณใกล้ดวงตา ปาก หรือบริเวณที่ผิวหนังบอบบาง
-
ปิดฝาให้สนิทหลังใช้งาน
-
ล้างมือให้สะอาดหลังทายา เพื่อป้องกันการสัมผัสยาเข้าสู่ดวงตาหรือปาก
-
ใช้ยาตามคำแนะนำบนฉลากยาหรือตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร ซึ่งโดยทั่วไปจะแนะนำให้ทายาวันละ 2-3 ครั้ง
ข้อควรระวังในการใช้ยาทาแก้คัน
การใช้ยาทาแก้คันอย่างถูกต้องและปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ โดยมีข้อควรระวังดังนี้
-
ก่อนใช้ยาทาแก้คันควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อให้ทราบถึงสาเหตุของอาการคัน และเลือกใช้ยาที่เหมาะสม อย่าลืมแจ้งประวัติการแพ้ยาหรือโรคประจำตัวให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบ
-
ยาทาแก้คันเป็นยาใช้ภายนอกเท่านั้น ห้ามรับประทาน
-
เด็กเล็ก สตรีมีครรภ์ สตรีให้นมบุตร ควรระมัดระวังในการใช้ยาแก้คัน หรือปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยา
-
เก็บรักษายาหรือครีมแก้คันในที่แห้งและเย็น หลีกเลี่ยงแสงแดดและความร้อน
-
ตรวจสอบวันหมดอายุก่อนใช้ยาทุกครั้ง
-
หลีกเลี่ยงการทายาในบริเวณใกล้ตา ปาก หรือเยื่อบุต่าง ๆ
-
หลีกเลี่ยงการทายาในบริเวณที่มีแผลเปิดหรือผิวหนังที่ถูกทำลาย
-
ทายาในปริมาณที่เหมาะสมตามคำแนะนำ ไม่ควรทามากเกินไป
-
ใช้ยาตามระยะเวลาที่กำหนด ไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานเกินไป เมื่ออาการคันดีขึ้นควรหยุดใช้ยา
-
หากใช้ยาทาสเตียรอยด์ควรใช้ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ และไม่ควรใช้ยาสเตียรอยด์ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะอาจทำให้ผิวหนังบางลงหรือเกิดผลข้างเคียงอื่น ๆ
-
หากมีอาการระคายเคือง แสบผิว มีตุ่มขึ้น ผื่นขึ้น หรือมีอาการผิดปกติอื่น ๆ หลังใช้ยา ให้หยุดใช้ยาทันทีและปรึกษาแพทย์
-
หากใช้ยาทาแก้ผื่นคันแล้วอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการคันเรื้อรังนานเกิน 6 สัปดาห์ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
-
อาการคันที่เกิดขึ้นร่วมกับโรคเรื้อรังมักเป็นผลมาจากโรคที่เป็นอยู่ ดังนั้น ต้องรักษาโรคที่เป็นต้นเหตุ อาการคันจึงหายไปได้
บทความที่เกี่ยวข้องกับอาการคัน
- ยาทาเชื้อรา ยารักษาเชื้อรา มีแบบไหนบ้าง เลือกซื้ออย่างไร ยี่ห้อไหนดี ปี 2025
- วิธีแก้รอยยุงกัด บรรเทาอาการคัน-จุดแดงให้หายไว ใช้ยาหม่องช่วยได้ไหม
- คันตามขอบกางเกงใน-เสื้อใน รักษาให้หาย แก้ให้ตรงจุด
- คลิป 4 สมุนไพรรักษาผื่นคัน พร้อมแก้โรคสะเก็ดเงินด้วยของใกล้ตัว
- โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง คัน ผิวแพ้ง่าย ดูแลอย่างไรไม่ให้ผื่นเห่อ
- 15 สมุนไพรแก้ผดผื่นคันหน้าร้อน หายได้ด้วยของดีใกล้ตัว