ฟันคุด คืออะไร ทำความรู้จักไว้สักครั้งอาจได้ผ่า

ผ่าฟันคุด ดียังไง

          เห็นบอกว่าผ่าฟันคุดจะดีกว่า แล้วที่ว่าดีกว่านี่มันดียังไง เรามาดูเหตุผลกันค่ะว่า ทำไมทันตแพทย์ถึงอยากให้ผ่าฟันคุด ทั้ง ๆ ที่ยังไม่มีอาการเจ็บปวด

1. ช่วยป้องกันการอักเสบของเหงือกที่ปกคลุมฟัน

          หากมีเศษอาหารเข้าไปติดอยู่ใต้เหงือก แล้วไม่สามารถทำความสะอาดได้ เชื้อแบคทีเรียที่มาสะสมอยู่จะทำให้เหงือกอักเสบ ปวดและบวมเป็นหนอง ถ้าทิ้งไว้การอักเสบจะลุกลามไปใต้คาง หรือใต้ลิ้น ซึ่งจะทำให้เกิดการแพร่กระจายของเชื้อโรคไปยังส่วนอื่น ๆ ของร่างกายได้ง่าย บางรายถ้าเหงือกอักเสบมากและฟันคู่สบงอกยาวลงมากัดโดนเหงือก จะยิ่งทำให้อาการปวดฟันรุนแรงมาก

2. ช่วยป้องกันฟันผุ

          เนื่องจากซอกฟันระหว่างฟันคุดกับฟันกรามซี่ที่สองที่อยู่ชิดกัน เป็นส่วนที่ทำความสะอาดได้ยาก เศษอาหารจะติดค้างอยู่ซึ่งอาจทำให้เกิดฟันผุได้กับฟันทั้งสองซี่นี้

3. ช่วยป้องกันอาการปวดฟัน

          แรงดันจากฟันคุดที่พยายามดันขึ้นมาจะก่อให้เกิดอาการปวดฟันกรามซี่ที่ 3 หรือในบางคนอาจมีรากฟันคุดที่ยาวจนไปกดหรือเกี่ยวคลองประสาทและเส้นเลือดที่อยู่ในขากรรไกร ก่อให้เกิดอันตรายต่อเส้นประสาทและเส้นเลือดนั้นได้ ฉะนั้นจึงควรผ่าฟันคุดออกก่อนที่จะเกิดความทรมานดังกล่าว

4. ช่วยรักษารากฟันและกระดูกฟัน

          การผ่าฟันคุดออกตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยป้องกันการละลายตัวของกระดูกรอบรากฟัน รวมทั้งยังช่วยรักษารากฟันข้างเคียงที่ติดอยู่กับฟันคุดด้วย เพราะหากถอนฟันคุดล่าช้าเกินไป แรงดันของฟันคุดที่พยายามจะดันตัวเองขึ้นมาอาจส่งผลกระทบให้กระดูกรอบรากฟันและรากฟันในบริเวณนั้น ๆ และส่วนที่ใกล้เคียงถูกทำลายได้

5. ช่วยป้องกันการเกิดถุงน้ำหรือเนื้องอก

          ฟันคุดที่ทิ้งไว้นานไปเนื้อเยื่อที่หุ้มรอบฟันคุดอาจจะขยายใหญ่ขึ้นกลายเป็นถุงน้ำ แล้วโตขึ้นโดยไม่แสดงอาการเลย จนในที่สุดเกิดการทำลายฟันซี่ข้างเคียง และกระดูกรอบ ๆ บริเวณนั้น ซึ่งหากไม่เคยได้รับการตรวจฟัน ไม่เคยรู้ตำแหน่งฟันคุด ก็มักจะรู้ตัวอีกทีเมื่อเห็นใบหน้าเอียง หรือขากรรไกรข้างหนึ่งใหญ่กว่าอีกข้าง

          ซึ่งถ้าพบและรีบทำการผ่าตัดออกได้เร็วก็จะช่วยลดการสูญเสียอวัยวะขากรรไกร ทั้งยังสามารถรักษารูปหน้าให้เหมือนเดิมได้ แต่ถ้าถุงน้ำหรือเนื้องอกมีขนาดใหญ่มาก ๆ ก็อาจต้องตัดขากรรไกรบางส่วนออกไป ทำให้เสียรูปหน้าบริเวณนั้นได้

6. เพื่อป้องกันกระดูกขากรรไกรหัก

          เนื่องจากการที่มีฟันคุดฝังอยู่ จะทำให้กระดูกขากรรไกรบริเวณนั้นบางกว่าตำแหน่งอื่น เกิดเป็นจุดอ่อน เมื่อได้รับอุบัติเหตุ หรือแรงกระทบกระแทก กระดูกขากรรไกรบริเวณนั้นอาจจะหักได้ง่าย

7. ช่วยลดอาการปวดฟันในผู้ที่ต้องใส่ฟันเทียม

          ผู้ที่ต้องใส่ฟันเทียมหากไม่ถอนฟันคุดออกก่อน ฟันเทียมด้านท้ายอาจไปกดกระดูกรอบฟัน ส่งผลให้กระดูกส่วนนั้นถูกทำลาย และมีอาการปวดบริเวณด้านท้ายฟันเทียมทุกครั้งที่ต้องใส่ฟันเทียม

8. วัตถุประสงค์อื่น ๆ

        เช่น ในการจัดฟัน ต้องถอนฟันกรามซี่ที่สามออกเสียก่อนเพื่อให้ง่ายต่อการเคลื่อนฟันซี่อื่น ๆ เป็นต้น

การเตรียมตัวก่อนผ่าฟันคุด
      
          - พักผ่อนให้เพียงพอ ก่อนวันผ่าฟันคุดควรนอนให้เต็มอิ่ม

          - รับประทานอาหารให้พออิ่มท้อง อย่ารับประทานน้อยหรือมากจนเกินไป

          - งดดื่มเครื่องดื่มมึนเมาและงดสูบบุหรี่

          - ควรแปรงฟันและทำความสะอาดช่องปากให้พร้อมก่อนเข้ารับการผ่าฟันคุด

          - ควรทำจิตใจให้ผ่อนคลาย ปล่อยตัวตามสบาย ไม่เกร็ง เพราะการเกร็งอาจทำให้เกิดอาการขากรรไกรค้างได้

          - หากมีโรคประจำตัวควรแจ้งทันตแพทย์ให้ทราบก่อนเข้ารับการผ่าฟันคุด

ผ่าฟันคุดที่ไหนดี

          ผ่าฟันคุด ราคาในแต่ละสถานบริการก็จะมีความแตกต่างกันไป โดยเราสามารถเลือกสถานพยาบาลได้ตามสะดวก ซึ่งค่าผ่าฟันคุดตามโรงพยาบาลรัฐจะเริ่มต้นที่ประมาณ 800 บาทต่อซี่ ส่วนสถานพยาบาลเอกชนราคาผ่าฟันคุดก็จะสูงกว่า โดยมีราคาเริ่มต้นอยู่ที่ 1,000-5,000 ต่อซี่

          อย่างไรก็ดี ราคาผ่าฟันคุดก็ขึ้นอยู่กับความยากง่ายในการผ่าฟันคุดในแต่ละเคสด้วยนะคะ ทว่าสำหรับคนที่มีสิทธิประกันสังคมก็สามารถใช้สิทธิเบิกค่าผ่าฟันคุดกับประกันสังคมได้ โดยมีรายละเอียดดังบทความด้านล่างเลย

          - ประกันสังคม ทำฟันอะไรได้บ้าง สิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ที่ผู้ประกันตนควรรู้ !


ผ่าฟันคุด เจ็บไหม

          เป็นคำถามอันดับต้น ๆ ที่เกิดขึ้นในใจของคนที่ยังไม่เคยผ่าฟันคุด แต่ดันได้ยินประสบการณ์ของคนที่ผ่าฟันคุดว่าเจ็บอย่างนั้น ปวดอย่างนี้ ทั้งที่จริง ๆ แล้วการผ่าฟันคุดไม่ได้น่ากลัวและไม่เจ็บอย่างที่คิดเลยค่ะ

          โดยขั้นตอนการผ่าฟันคุด ทันตแพทย์จะฉีดยาชาเพื่อระงับความรู้สึก หลังจากนั้นก็จะเปิดเหงือกให้เห็นฟัน และใช้เครื่องกรอตัดฟันออกมา จากนั้นก็จะล้างทำความสะอาดแผลผ่าตัดก่อนจะทำการเย็บปิดแผล เท่านี้ก็เรียบร้อยและสามารถกลับบ้านได้ทันที 

ผ่าฟันคุด หน้าจะบวมนานกี่วันถึงหาย

          หลังจากผ่าฟันคุด อาการที่พบบ่อยคือจะมีอาการปวดและบวมบริเวณแก้มด้านที่ทำการผ่าตัด  อีกอาการคืออ้าปากได้น้อยลง แต่หากทานยาแก้ปวดและยาปฏิชีวนะที่ได้รับไป อาการหน้าบวมและอาการปวดก็จะบรรเทาลงได้ภายใน 1-2 วัน แต่ถ้าหลังผ่าตัด 2-3 วันแล้วอาการปวดบวมยังไม่หาย ควรรีบกลับไปพบทันตแพทย์เพื่อหาทางแก้ไข

วิธีดูแลตัวเองหลังผ่าฟันคุด

          1. ทันตแพทย์จะแนะนำให้กัดผ้าก๊อซให้แน่นเป็นเวลา 2 ชั่วโมง หลังการผ่าตัดหรือถอนฟันเป็นอย่างต่ำ

          2. หากเลือดไม่หยุดไหล ควรประคบแก้มด้วยน้ำแข็งในบริเวณที่ทำการผ่าตัดหรือถอนฟัน

          3. วันแรกห้ามใช้น้ำหรือน้ำยาใด ๆ บ้วนปาก วันที่สองสามารถใช้น้ำยาบ้วนปากหรือน้ำเกลืออุ่น ๆ ได้ โดยบ้วนเบา ๆ โดยเฉพาะหลังอาหาร

          4. แปรงฟันทำความสะอาดช่องปากตามปกติ แต่ระมัดระวังอย่าให้โดนแผลบริเวณที่ผ่าตัดหรือถอนฟัน

          5. รับประทานอาหารอ่อน ๆ สัก 3-5 วัน หลังการผ่าตัด

          6. รับประทานยาตามแพทย์สั่ง
         
          7. ห้ามใช้นิ้วหรือไม้จิ้มฟันกดหรือแคะแผล ห้ามดูดแผลเล่น

          8. งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ อาหารรสจัด

          9. หากมีอาการบวมผิดปกติควรกลับมาพบทันตแพทย์โดยเร็ว

          10. หลังจากผ่าตัด 7 วัน แพทย์จะทำการนัดเพื่อตัดไหมเย็บแผล

        การผ่าตัดฟันคุดไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิดเลยนะคะ แต่การปล่อยฟันคุดไว้อย่างนั้น ไม่ยอมผ่าออก อาจส่งผลกระทบถึงสุขภาพช่องปากได้หลายต่อหลายอย่าง ฉะนั้นลองไปเอกซเรย์หาตำแหน่งของฟันคุด แล้วนัดทันตแพทย์เตรียมตัวผ่าฟันคุดก่อนที่จะเกิดผลเสียในภายหลังคงดีกว่า


***หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2560

ขอบคุณข้อมูลจาก
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
โรงพยาบาลยันฮี
โรงพยาบาลเปาโล
dentalthai