ไอเรื้อรังแต่ไม่มีไข้ ไอแห้ง ๆ มานานเกือบ 100 วัน ทำยังไงจะรักษาอาการไอร้อยวันได้ ต้องหาสาเหตุของอาการไอกันก่อนค่ะ
อาการไอเป็นกลไกหนึ่งของร่างกาย
ที่ใช้รับมือกับเชื้อแปลกปลอมที่เข้าสู่ร่างกาย ด้วยการพยายามไอเอาเชื้อโรค
เชื้อไวรัส ฝุ่นละออง ควัน หรือสิ่งแปลกปลอมอื่น ๆ ออกมา
เพื่อรักษาร่างกายให้หายใจได้สะดวกขึ้น
แต่ทั้งนี้หากมีอาการไอเรื้อรังเป็นเวลานาน
ทางการแพทย์จะจำแนกสาเหตุของอาการไอเรื้อรังออกเป็น 2 สาเหตุด้วยกัน ดังนี้
1. อาการไอจากการติดเชื้อ
โดยอาการไอที่บ่งบอกว่ามีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ นอกเหนือจากอาการไอเรื้อรังแล้ว อาจจะมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ ไอแบบมีเสมหะ เบื่ออาหาร ผอมลง น้ำหนักลด เป็นต้น
2. อาการไอจากอาการแพ้
เมื่อร่างกายเจอสิ่งเร้าอย่างฝุ่น ควัน หรือแม้แต่อากาศที่ชื้นและอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน ในบางคนอาจเกิดอาการภูมิแพ้และแสดงอาการไอถี่ ๆ ร่วมกับคัดจมูก มีน้ำมูก มีเสมหะขึ้นมาได้ แต่ข้อสังเกตอาการไอจากภูมิแพ้จะไอแบบไม่มีไข้ร่วมด้วย
ไอ 100 วัน เกิดจากอะไร
สำหรับอาการไอ 100 วัน ทางการแพทย์ได้สันนิษฐานเบื้องต้นไว้ว่า อาการไอร้อยวันเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียชนิด Hemophilus pertussis หรือชื่อไทยคือ เชื้อไอกรน ซึ่งจะก่อให้เกิดอาการหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน โดยอาจมีต้นสายปลายเหตุมาจากการติดเชื้อบริเวณทางเดินหายใจส่วนต้น ก่อให้เกิดโรคหวัด เจ็บคอ ไอ หรือเสียงแหบมาก่อน กระทั่งเชื้อลามมาก่อให้เกิดอาการอักเสบในหลอดลมดังกล่าว
ไอ 100 วัน อาการเป็นอย่างไร
อาการสำคัญของโรคไอ 100 วัน สามารถแบ่งออกได้ 3 ระยะ ดังนี้
1. ระยะต้น
ผู้ป่วยจะอาการน้ำมูกไหล แน่นจมูก ร่วมกับอาการไอเล็กน้อยคล้ายเป็นหวัด ระยะนี้อาการจะเป็นอยู่นานประมาณ 1-2 สัปดาห์
2. ระยะรุนแรง
ผู้ป่วยจะมีอาการไอรุนแรงติดกันเป็นชุดยาว ๆ ไม่มีจังหวะพัก โดยอาการไอจะถี่ตั้งแต่ 5 ครั้งขึ้นไป กระทั่งไอจนจบชุดผู้ป่วยจะพยายามหายใจเข้าอย่างแรง หรือในบางรายอาการไอเป็นมากถึงขั้นไอจนอาเจียนออกมา หรือในรายที่เป็นรุนแรง อาการไอแบบติด ๆ กัน อาจส่งผลให้เส้นเลือดฝอยในตาขาวแตก กลายเป็นจุดแดง ๆ กระจายอยู่ในตาขาว ใบหน้า และลำตัวท่อนบน โดยอาการไอระยะนี้จะเป็นนานประมาณ 10 วัน-2 สัปดาห์ หรือบางรายเป็นนาน 2-6 สัปดาห์ก็มี
3. ระยะฟื้นตัว
อาการไอจะค่อย ๆ ทุเลาและหายไปในเวลา 6-10 สัปดาห์ หรือยังคงมีอาการไอเบา ๆ ไอแห้ง ๆ อยู่เป็นเวลานานหลายสัปดาห์ แต่หากมีอาการแทรกซ้อนในระบบทางเดินหายใจ เช่น หลอดลมอักเสบ หรือปอดอักเสบ อาการไอจะเป็นต่อไปอีก 1-2 เดือน
- ไอนานเกิน 2 สัปดาห์ สาเหตุมาจากหลายโรค
ไอ 100 วัน รักษาได้ไหม
โดยปกติแล้วอาการไอที่เกิดจากการติดเชื้อที่ไม่รุนแรงมาก ไม่มีโรคแทรกซ้อนอย่างเชื้อลามไปก่อให้เกิดอาการอักเสบในระบบทางเดินหายใจ เคสนี้อาการไอจะค่อย ๆ ทุเลาไปเองภายใน 2-6 สัปดาห์ เนื่องจากร่างกายเรามีกลไกการรักษาตัวเองด้วยการขับเอาเชื้อโรคออกมากับการไอและเสมหะ
ทว่าวิธีรักษาโรคไอ 100 วันก็สามารถรับประทานยาปฎิชีวนะ ซึ่งจะช่วยบรรเทาความรุนแรงของโรคได้ โดยเฉพาะหากได้รับการรักษาตั้งแต่ระยะต้น ๆ แต่หากอาการไอเป็นมาสักระยะแล้ว การรักษาโรคไอร้อยวันด้วยยาปฏิชีวนะอาจไม่ช่วยบรรเทาอาการไอสักเท่าไร ซึ่งในเคสนี้แพทย์อาจรักษาอาการไอ 100 วันด้วยยา Erythromycin, Azithromycin หรือยา Clarithromycin โดยยาเหล่านี้สามารถใช้รักษาและป้องกันในผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยโรคไอ 100 วันหรือไอกรนได้ด้วยนะคะ
โรคไอ 100 วัน ป้องกันได้
โรคไอ 100 วันสามารถป้องกันด้วยการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรน ซึ่งวัคซีนนี้จะให้ประสิทธิภาพได้ดีหากฉีดในเด็กตั้งแต่ 2 เดือนขึ้นไป และต้องฉีดกระตุ้นอีกครั้งเมื่ออายุ 4-6 ขวบ ทั้งนี้วัคซีนป้องกันโรคไอกรนจัดเป็นวัคซีนพื้นฐานที่เด็กทารกทุกคนควรได้รับ ซึ่งโดยส่วนมากวัคซีนไอกรนจะมาในรูปของวัคซีนรวม คือ วัคซีนโรคคอตีบ โรคบาดทะยัก และโรคไอกรน
ส่วนในเด็กโต (อายุ 10-12 ปี ขึ้นไป) หรือผู้ใหญ่ที่ยังไม่เคยรับวัคซีนไอกรน สามารถรับวัคซีนชนิดนี้ได้เช่นกัน โดยจะได้รับการฉีดวัคซีนไอกรน 1 ครั้ง หลังจากนั้นก็ควรกลับไปฉีดวัคซีนคอตีบและบาดทะยักกระตุ้นซ้ำทุก ๆ 10 ปี ซึ่งการฉีดวัคซีนจะเป็นการป้องกันอาการไอ 100 วันหรืออาการไอกรนที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด
อย่างไรก็ตาม หากมีอาการไอเรื้อรัง ไม่ว่าจะไอแห้ง ๆ ไอมีเสมหะ หรือไอร่วมกับมีไข้ หากไอเกิน 7 วัน ต่อเนื่อง ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างถูกวิธีนะคะ เพราะการซื้อยาแก้ไอมารับประทานเองในบางเคสอาจไม่ส่งผลต่อการรักษา อธิบายง่าย ๆ คือกินยาแก้ไอก็ยังไอไม่หาย ดังนั้นไปพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ได้ทำการตรวจและรักษาอย่างตรงจุดจะดีกว่า
- ไอแบบนี้ป่วยเป็นอะไร 7 อาการไอที่มีนัยของโรคต่างกัน
- 15 วิธีแก้ไอตอนกลางคืน ฟื้นอาการให้หาย บอกได้ว่าป่วยอะไรอยู่ !
ขอบคุณข้อมูลจาก
หมอชาวบ้าน
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา สภากาชาดไทย
อาการไอเมื่อเกิดขึ้นกับใครก็คงไม่สบายทั้งกายและใจ
เพราะไอแต่ละทีก็เสียงดัง แถมยังเจ็บไปทั้งคอ อก
บางคนไอมากจนเจ็บท้องเลยก็มี โดยเฉพาะคนที่ไอเรื้อรัง ไอแห้ง ๆ
มายาวนานหลายวัน หลายเดือนติดกันจนเกือบเรียกได้ว่า ไอ 100 วันเคสนี้คงรู้สึกรำคาญตัวเองอยู่ไม่น้อยใช่ไหมคะ ดังนั้นเรามารู้จักโรคไอ 100 วัน และหาวิธีรักษาอาการไอเรื้อรังกันเถอะ !
ไอ 100 วัน คืออาการอะไร
ไอ 100 วันจริง ๆ เป็นคำกล่าวสมัยโบราณ ที่เมื่อใครเกิดอาการไอเรื้อรังนาน ๆ ไอไม่เลิก ไอไม่หายสักที จนผ่านไปเป็นเดือน ๆ แล้วก็ยังมีอาการไออยู่ โดยไม่มีไข้ ไม่ได้ป่วย ร่างกายก็สบายดี เสียแต่ว่าไอไม่หยุดเท่านั้น นี่จึงเป็นที่มาของคำว่า ไอ 100 วัน และยังคงได้ยินชื่อโรคนี้กันจนถึงปัจจุบัน
ทว่าอาการไอเรื้อรังต่อเนื่องนานเป็นเดือน ทางการแพทย์จะเรียกว่าอาการหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน ซึ่งเกิดได้จากสาเหตุเลยล่ะค่ะ
ไอ 100 วันจริง ๆ เป็นคำกล่าวสมัยโบราณ ที่เมื่อใครเกิดอาการไอเรื้อรังนาน ๆ ไอไม่เลิก ไอไม่หายสักที จนผ่านไปเป็นเดือน ๆ แล้วก็ยังมีอาการไออยู่ โดยไม่มีไข้ ไม่ได้ป่วย ร่างกายก็สบายดี เสียแต่ว่าไอไม่หยุดเท่านั้น นี่จึงเป็นที่มาของคำว่า ไอ 100 วัน และยังคงได้ยินชื่อโรคนี้กันจนถึงปัจจุบัน
ทว่าอาการไอเรื้อรังต่อเนื่องนานเป็นเดือน ทางการแพทย์จะเรียกว่าอาการหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน ซึ่งเกิดได้จากสาเหตุเลยล่ะค่ะ
ไอเรื้อรัง เกิดจากอะไรได้บ้าง
1. อาการไอจากการติดเชื้อ
โดยอาการไอที่บ่งบอกว่ามีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ นอกเหนือจากอาการไอเรื้อรังแล้ว อาจจะมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ ไอแบบมีเสมหะ เบื่ออาหาร ผอมลง น้ำหนักลด เป็นต้น
2. อาการไอจากอาการแพ้
เมื่อร่างกายเจอสิ่งเร้าอย่างฝุ่น ควัน หรือแม้แต่อากาศที่ชื้นและอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน ในบางคนอาจเกิดอาการภูมิแพ้และแสดงอาการไอถี่ ๆ ร่วมกับคัดจมูก มีน้ำมูก มีเสมหะขึ้นมาได้ แต่ข้อสังเกตอาการไอจากภูมิแพ้จะไอแบบไม่มีไข้ร่วมด้วย
สำหรับอาการไอ 100 วัน ทางการแพทย์ได้สันนิษฐานเบื้องต้นไว้ว่า อาการไอร้อยวันเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียชนิด Hemophilus pertussis หรือชื่อไทยคือ เชื้อไอกรน ซึ่งจะก่อให้เกิดอาการหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน โดยอาจมีต้นสายปลายเหตุมาจากการติดเชื้อบริเวณทางเดินหายใจส่วนต้น ก่อให้เกิดโรคหวัด เจ็บคอ ไอ หรือเสียงแหบมาก่อน กระทั่งเชื้อลามมาก่อให้เกิดอาการอักเสบในหลอดลมดังกล่าว
ไอ 100 วัน อาการเป็นอย่างไร
อาการสำคัญของโรคไอ 100 วัน สามารถแบ่งออกได้ 3 ระยะ ดังนี้
1. ระยะต้น
ผู้ป่วยจะอาการน้ำมูกไหล แน่นจมูก ร่วมกับอาการไอเล็กน้อยคล้ายเป็นหวัด ระยะนี้อาการจะเป็นอยู่นานประมาณ 1-2 สัปดาห์
2. ระยะรุนแรง
ผู้ป่วยจะมีอาการไอรุนแรงติดกันเป็นชุดยาว ๆ ไม่มีจังหวะพัก โดยอาการไอจะถี่ตั้งแต่ 5 ครั้งขึ้นไป กระทั่งไอจนจบชุดผู้ป่วยจะพยายามหายใจเข้าอย่างแรง หรือในบางรายอาการไอเป็นมากถึงขั้นไอจนอาเจียนออกมา หรือในรายที่เป็นรุนแรง อาการไอแบบติด ๆ กัน อาจส่งผลให้เส้นเลือดฝอยในตาขาวแตก กลายเป็นจุดแดง ๆ กระจายอยู่ในตาขาว ใบหน้า และลำตัวท่อนบน โดยอาการไอระยะนี้จะเป็นนานประมาณ 10 วัน-2 สัปดาห์ หรือบางรายเป็นนาน 2-6 สัปดาห์ก็มี
3. ระยะฟื้นตัว
อาการไอจะค่อย ๆ ทุเลาและหายไปในเวลา 6-10 สัปดาห์ หรือยังคงมีอาการไอเบา ๆ ไอแห้ง ๆ อยู่เป็นเวลานานหลายสัปดาห์ แต่หากมีอาการแทรกซ้อนในระบบทางเดินหายใจ เช่น หลอดลมอักเสบ หรือปอดอักเสบ อาการไอจะเป็นต่อไปอีก 1-2 เดือน
- ไอนานเกิน 2 สัปดาห์ สาเหตุมาจากหลายโรค
โดยปกติแล้วอาการไอที่เกิดจากการติดเชื้อที่ไม่รุนแรงมาก ไม่มีโรคแทรกซ้อนอย่างเชื้อลามไปก่อให้เกิดอาการอักเสบในระบบทางเดินหายใจ เคสนี้อาการไอจะค่อย ๆ ทุเลาไปเองภายใน 2-6 สัปดาห์ เนื่องจากร่างกายเรามีกลไกการรักษาตัวเองด้วยการขับเอาเชื้อโรคออกมากับการไอและเสมหะ
ทว่าวิธีรักษาโรคไอ 100 วันก็สามารถรับประทานยาปฎิชีวนะ ซึ่งจะช่วยบรรเทาความรุนแรงของโรคได้ โดยเฉพาะหากได้รับการรักษาตั้งแต่ระยะต้น ๆ แต่หากอาการไอเป็นมาสักระยะแล้ว การรักษาโรคไอร้อยวันด้วยยาปฏิชีวนะอาจไม่ช่วยบรรเทาอาการไอสักเท่าไร ซึ่งในเคสนี้แพทย์อาจรักษาอาการไอ 100 วันด้วยยา Erythromycin, Azithromycin หรือยา Clarithromycin โดยยาเหล่านี้สามารถใช้รักษาและป้องกันในผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยโรคไอ 100 วันหรือไอกรนได้ด้วยนะคะ
โรคไอ 100 วันสามารถป้องกันด้วยการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรน ซึ่งวัคซีนนี้จะให้ประสิทธิภาพได้ดีหากฉีดในเด็กตั้งแต่ 2 เดือนขึ้นไป และต้องฉีดกระตุ้นอีกครั้งเมื่ออายุ 4-6 ขวบ ทั้งนี้วัคซีนป้องกันโรคไอกรนจัดเป็นวัคซีนพื้นฐานที่เด็กทารกทุกคนควรได้รับ ซึ่งโดยส่วนมากวัคซีนไอกรนจะมาในรูปของวัคซีนรวม คือ วัคซีนโรคคอตีบ โรคบาดทะยัก และโรคไอกรน
ส่วนในเด็กโต (อายุ 10-12 ปี ขึ้นไป) หรือผู้ใหญ่ที่ยังไม่เคยรับวัคซีนไอกรน สามารถรับวัคซีนชนิดนี้ได้เช่นกัน โดยจะได้รับการฉีดวัคซีนไอกรน 1 ครั้ง หลังจากนั้นก็ควรกลับไปฉีดวัคซีนคอตีบและบาดทะยักกระตุ้นซ้ำทุก ๆ 10 ปี ซึ่งการฉีดวัคซีนจะเป็นการป้องกันอาการไอ 100 วันหรืออาการไอกรนที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด
อย่างไรก็ตาม หากมีอาการไอเรื้อรัง ไม่ว่าจะไอแห้ง ๆ ไอมีเสมหะ หรือไอร่วมกับมีไข้ หากไอเกิน 7 วัน ต่อเนื่อง ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างถูกวิธีนะคะ เพราะการซื้อยาแก้ไอมารับประทานเองในบางเคสอาจไม่ส่งผลต่อการรักษา อธิบายง่าย ๆ คือกินยาแก้ไอก็ยังไอไม่หาย ดังนั้นไปพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ได้ทำการตรวจและรักษาอย่างตรงจุดจะดีกว่า
- ไอแบบนี้ป่วยเป็นอะไร 7 อาการไอที่มีนัยของโรคต่างกัน
- 15 วิธีแก้ไอตอนกลางคืน ฟื้นอาการให้หาย บอกได้ว่าป่วยอะไรอยู่ !
ขอบคุณข้อมูลจาก
หมอชาวบ้าน
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา สภากาชาดไทย