เม็ดฟู่ละลายเสมหะ ตัวช่วยกำจัดเสมหะที่เหนียวข้น กินยังไง มียี่ห้อไหนบ้าง

          เมื่อป่วยเป็นหวัด เป็นโควิด หรือโรคระบบทางเดินหายใจ แล้วมีอาการไอ สิ่งที่มักจะตามมาก็คือ เสมหะเหนียว ๆ ข้น ๆ ที่ติดอยู่ภายในลำคอ ไอยังไงก็ไม่หลุดออกมาสักที บางคนไปรับประทานยาแก้ไอ โดยหารู้ไม่ว่าจะยิ่งทำให้เสมหะออกยากขึ้น เพราะยาไปออกฤทธิ์ลดอาการไอ เป็นเหตุให้เสมหะเหนียวและติดอยู่ในลำคอมากกว่าเดิม

          ยาละลายเสมหะเม็ดฟู่ กับ ยาละลายเสมหะชนิดเม็ด ต่างก็มีสรรพคุณช่วยลดความเหนียวข้นของเสมหะทั้งคู่ แต่ก็มีข้อแตกต่างอยู่บ้าง เช่น

• เม็ดฟู่ละลายเสมหะส่วนใหญ่จะใช้ตัวยาอะเซทิลซิสเทอีน (Acetylcysteine) หรือที่รู้จักในชื่อเอ็น-อะเซทิลซิสเทอีน (N-Acetylcysteine : NAC) ขณะที่ยาละลายเสมหะแบบเม็ดจะมีทั้งตัวยาคาร์โบซิสเทอีน (Carbocysteine), บรอมเฮกซีน (Bromhexine), แอมบรอกซอล (Ambroxol) เป็นต้น  

• เม็ดฟู่ละลายเสมหะมีปริมาณตัวยาต่อเม็ดสูงกว่า โดยมีตัวยาอะเซทิลซิสเทอีน 600 มิลลิกรัมต่อเม็ด เป็นขนาดมาตรฐาน ส่วนยาละลายเสมหะทั่วไปมักมีปริมาณยาไม่เกิน 500 มิลลิกรัมต่อเม็ด

• เม็ดฟู่ละลายเสมหะใช้รับประทานเพียงวันละ 1 เม็ด เนื่องจากมีปริมาณตัวยาสูง แต่ยาละลายเสมหะแบบเม็ดจะต้องรับประทานวันละ 2-3 ครั้ง 

• เม็ดฟู่ละลายเสมหะรับประทานง่ายกว่า เพียงแค่ชงยากับน้ำก็สามารถดื่มได้เลย เหมาะกับคนที่ไม่ถนัดกลืนยาเม็ด

• เม็ดฟู่ละลายเสมหะดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายกว่ายาเม็ดละลายเสมหะทั่วไป เพราะอยู่ในรูปสารละลายที่ดูดซึมได้ทันที ไม่ตกค้างในกระเพาะอาหาร และไม่ถูกกรดในกระเพาะทำลายได้ง่าย ทำให้ดูดซึมตัวยาได้มากขึ้น

• เม็ดฟู่ละลายเสมหะมีกระบวนการผลิตที่ซับซ้อนกว่า และต้องออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้ป้องกันแสงและความชื้นได้ จึงมีราคาสูงกว่ายาเม็ดทั่วไป

          วิธีกินยาเม็ดฟู่ละลายเสมหะ ให้เตรียมน้ำสะอาดครึ่งแก้ว แล้วนำยา 1 เม็ดใส่ลงไปในน้ำ รอจนยาละลายหมดฟองฟู่จึงรับประทาน โดยส่วนใหญ่กินวันละ 1 เม็ดก็เพียงพอต่อการขับเสมหะ

          ทั้งนี้ บางยี่ห้อแนะนำให้รับประทานก่อนอาหาร แต่บางยี่ห้อแนะนำให้รับประทานหลังอาหาร ดังนั้น ควรอ่านวิธีใช้บนฉลากให้ชัดเจนอีกครั้งทั้งเรื่องขนาดยาและวิธีรับประทาน เนื่องจากข้อบ่งใช้ของผู้ป่วยแต่ละวัย แต่ละโรค มีความแตกต่างกัน

          ข้อควรระวังที่สำคัญก็คือ ต้องรอให้ยาหมดฟองฟู่ก่อนค่อยรับประทาน ไม่เช่นนั้นอาจมีอาการท้องอืด แน่นท้องได้

          ยาแก้ไอละลายเสมหะยี่ห้อเฟลมเม็กซ์ นอกจากจะมีแบบเม็ดและแบบน้ำแล้ว ยังมียาละลายเสมหะแบบเม็ดฟู่เป็นทางเลือกด้วย โดยมีตัวยาอะเซทิลซิสเทอีน 600 มิลลิกรัม เช่นเดียวกับแบรนด์อื่นเป็นตัวช่วยละลายเสมหะ บรรเทาอาการไอ แต่ละเม็ดบรรจุมาในแผงปิดสนิท ป้องกันยาสัมผัสกับอากาศและความชื้น เพื่อคงคุณภาพของยาเม็ดต่อเม็ด ใช้สำหรับผู้ใหญ่และเด็กอายุ 6 ขวบขึ้นไป

• เลขทะเบียนตำรับยา : 1C 6/55 

• วิธีใช้ยา : ละลายยา 1 เม็ดในน้ำครึ่งแก้ว รับประทานวันละ 1 ครั้ง

• ขนาดบรรจุ : 1 กล่อง มี 10 เม็ดฟู่

• ราคาประมาณ : 200 บาท

          ซิสทาลีน เม็ดฟู่ละลายเสมหะจาก Millimed ใน 1 เม็ด ประกอบด้วยตัวยาอะเซทิลซิสเทอีน 600 มิลลิกรัม ใช้สำหรับละลายเสมหะในโรคทางเดินหายใจที่มีเสมหะเหนียวข้น รวมทั้งบรรเทาอาการไอในผู้ที่เป็นโรคหลอดลมอักเสบ ถุงลมโป่งพอง วัณโรค ปอดบวม เป็นต้น

• เลขทะเบียนตำรับยา : 1A 15199/65

• วิธีใช้ยา : ละลายยา 1 เม็ดในน้ำครึ่งแก้ว รับประทานก่อนอาหาร 30 นาที

• ขนาดบรรจุ : 1 หลอด มี 10 เม็ดฟู่

• ราคาประมาณ : 150 บาท

          ยาละลายเสมหะเม็ดฟู่แนค ลอง (NAC Long) จากประเทศเยอรมนี ประกอบด้วยตัวยาอะเซทิลซิสเทอีน (Acetylcysteine) 600 มิลลิกรัม ที่ออกฤทธิ์ลดความหนืดของเสมหะ จึงช่วยละลายเสมหะได้ พร้อมบรรเทาอาการไอไปในตัว ตัวยาเป็นเม็ดกลม แบน มีกลิ่นมะนาว รับประทานง่าย ใช้สำหรับผู้ใหญ่และเด็กอายุ 6 ขวบขึ้นไป ที่มีอาการโรคทางเดินหายใจที่เกี่ยวข้องกับภาวะที่มีการขับของเสมหะ ได้แก่ โรคปอดและทางเดินหายใจ โรคของระบบทางเดินหายใจทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง โดยเฉพาะหลอดลมอักเสบทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง รวมทั้งหลอดลมโป่งพอง

• เลขทะเบียนตำรับยา : 1C 57/49 

• วิธีใช้ยา : ผู้ใหญ่ รับประทาน 1 เม็ด วันละครั้ง โดยละลายในน้ำครึ่งแก้วก่อนรับประทาน ทั้งนี้ ระยะเวลาการให้ยาขึ้นอยู่กับอาการของโรค

• ขนาดบรรจุ : 1 หลอด มี 10 เม็ดฟู่

• ราคาประมาณ : 200 บาท

          เม็ดฟู่ละลายเสมหะจากแบรนด์ MEGA We care ในยา 1 เม็ด ประกอบด้วยตัวยาอะเซทิลซิสเทอีน 600 มิลลิกรัม ใช้เสริมในการรักษาภาวะเสมหะข้นเหนียวมากผิดปกติทั้งระยะเฉียบพลันและเรื้อรังในโรคหลอดลมและปอด เช่น ปอดบวม หลอดลมอักเสบ ถุงลมโป่งพอง หลอดลมคอและหลอดลมอักเสบ หลอดลมอักเสบเรื้อรังในโรคหอบหืด วัณโรค หลอดลมโป่งพอง และภาวะอะมัยโลซิสของปอด นอกจากนี้ยังเป็นยาที่ช่วยลดความเป็นพิษต่อตับจากการได้รับยาพาราเซตามอลเกินขนาด

• เลขทะเบียนตำรับยา : 1C 29/54  

• วิธีใช้ยา : ผู้ใหญ่และเด็กอายุมากกว่า 12 ปี ให้ละลายยา 1 เม็ดลงในน้ำครึ่งแก้ว และดื่มวันละครั้งหลังอาหารเย็น

• ขนาดบรรจุ : 1 หลอด มี 10 เม็ดฟู่

• ราคาประมาณ : 200 บาท

          ยาเม็ดฟู่ละลายเสมหะที่ผลิตจากประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เป็นอีกหนึ่งแบรนด์ที่มีส่วนประกอบของอะเซทิลซิสเทอีน (Acetylcysteine) 600 มิลลิกรัม ใช้สำหรับรักษาโรคทางเดินหายใจที่มีการขับมูกที่ข้นเหนียวและมีปริมาณมาก เช่น โรคหลอดลมอักเสบเฉียบพลันและเรื้อรัง โรคถุงลมปอดโป่งพอง COPD เป็นต้น

• เลขทะเบียนตำรับยา : 1C 29/62  

• วิธีใช้ยา : ผู้ใหญ่ ละลายยา 1 เม็ดในน้ำครึ่งแก้ว รับประทานก่อนหรือหลังอาหาร

• ขนาดบรรจุ : 1 กล่อง มี 10 เม็ดฟู่

• ราคาประมาณ : 200 บาท

• อ่านคำเตือนในฉลากก่อนใช้ยา

• การใช้ยาที่มีส่วนประกอบของอะเซทิลซิสเทอีนในบางคนอาจมีอาการข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน อาหารไม่ย่อย ท้องผูก ท้องเสีย เป็นต้น

• ห้ามใช้ยาในคนที่แพ้ยาหรือส่วนประกอบของยา 

• ยาเม็ดฟู่บางยี่ห้อมีการแต่งกลิ่นและรสชาติเพื่อให้รับประทานง่าย จึงมีส่วนผสมของน้ำตาล คนที่เป็นเบาหวานหรือต้องควบคุมน้ำตาลในเลือดควรใช้อย่างระวัง

• ผู้ที่มีอาการหอบหืด หรือมีประวัติเคยเป็นโรคหอบหืด ควรระมัดระวังการใช้ยา หากใช้แล้วมีอาการหลอดลมบีบเกร็งให้หยุดใช้ยาทันที

• ผู้ที่เป็นโรคแผลในกระเพาะอาหารหรือหลอดอาหารควรระมัดระวังการใช้ยา เพราะยาอาจระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร และกระตุ้นให้เกิดการอาเจียนที่มีผลต่อแผลได้

• ห้ามใช้ยานี้ร่วมกับยาขยายหลอดเลือดกลุ่มไนเตรตและยากันชักคาร์บามาซีปีน   

• ผู้ที่มีโรคประจำตัว หรือกินยารักษาโรคอยู่ ควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง

• หากกินยาแล้วมีอาการผิดปกติรุนแรง เช่น มีผื่นลมพิษขึ้น คัน หน้าแดง ผิวแดง หลอดลมหดเกร็ง ความดันโลหิตต่ำ หายใจลำบาก วูบ ให้รีบไปโรงพยาบาลทันที

• เก็บยาให้พ้นจากความชื้น ความร้อน และแสงแดด โดยควรเก็บที่อุณหภูมิไม่เกิน 30 องศาเซลเซียส และต้องเก็บไว้ให้พ้นมือเด็ก

• ยาแก้ไอ ยาละลายเสมหะ ยาขับเสมหะ ไอแบบไหนควรใช้ยาอะไรบรรเทาอาการ

• ยาอมแก้เจ็บคอ แก้ไอ ยี่ห้อไหนดี พกติดตัวไว้บรรเทาอาการเจ็บคอ คันคอ ไอ ละลายเสมหะ 

• เจ็บคอจากโควิด 19 กินยาอะไร มีวิธีไหนช่วยบรรเทาอาการแสบคอได้บ้าง 

• มีเสมหะน่ารำคาญใจ ควรกิน-ควรเลี่ยงอะไรช่วยละลายเสมหะ 

• 8 วิธีกำจัดเสมหะ เคลียร์กันจะจะให้หายใจสะดวกขึ้น
   

ขอบคุณข้อมูลจาก : สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (1), (2), (3), (4), (5), คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, naclongthailand, smpharma.co.th (1), (2), Hiruscar Thailand, เฟซบุ๊ก Choose With Care Club, thaipick.com