รามาฯคิดชุดตรวจยีนดื้อยาต้านไวรัสเอดส์ (ไทยโพสต์)
จำนวนผู้ป่วยเอดส์ดื้อยาต้านไวรัสพุ่ง รัฐแบกรับค่าใช้จ่ายอื้อ รามาธิบดีร่วมกับ TCELS คิดค้นชุดตรวจยีนดื้อยาต้านไวรัสเอชไอวีความไวสูงสำเร็จ เป็นเข็มทิศให้แพทย์เลือกให้ยาต้านไวรัสตรงยีนกับผู้ป่วยได้ จากรายงานของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ระบุว่า จำนวนผู้ติดเชื้อเอชไอวีทั้งประเทศที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้กับ สปสช. จำนวน 1.8 - 2 แสนคน มีผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่เข้ารับการรักษาด้วยยาต้านไวรัสโดยใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติจำนวน 1.4 แสนราย ในจำนวนนี้มีผู้ป่วยที่ไม่สามารถใช้ยาต้านไวรัสในสูตรแรกได้จำนวน 10,000 คน เนื่องจากมีภาวะดื้อยาสูตรแรก ทั้งยาซิโดวูดีน (Zidovudine) ลามิวูดีน (lamivudine) สตาวูดีน (stavudine) เอฟาไวเรนซ์ (Efavirenz) หรือเนวิราพีน (Nevirapine) จึงต้องหันมาใช้ยาสูตรสำรอง หรือยาสูตร 2 ซึ่งมีราคาแพงขึ้นเป็นเดือนละ 5,000 บาท แต่ที่เป็นปัญหาคือ ผู้ติดเชื้อจำนวนหนึ่งมีภาวะแพ้ยาสูตรสำรองในกลุ่มนี้ ทำให้ต้องหันมาใช้ยาสูตร 3 ซึ่งมีราคาแพงอย่างมาก ตกเดือนละ 7,000 - 8,000 บาท และไม่อยู่ในบัญชียาหลัก ผู้ป่วยในกลุ่มนี้ต้องออกเงินรักษาตัวเอง
ปัญหาสำคัญของการตรวจไวรัสเอชไอวีที่ดื้อต่อยาต้านไวรัสทางห้องปฏิบัติการคือชุดตรวจในปัจจุบันไม่สามารถตรวจพบเชื้อดื้อยา (drug-resistant virus) จำนวนน้อยกว่าร้อยละ 20 ที่อยู่ปะปนกับไวรัสที่ไวต่อยาต้านไวรัส (drug-sensitive virus) ทำให้ออกเป็นผลลบผิดพลาด (False negative) ทำให้แพทย์หลงให้ยาต้านไวรัสชุดเดิมที่รักษาไม่ได้ผลต่อเนื่อง ส่งผลให้เชื้อไวรัสดื้อยาเพิ่มจำนวนขึ้น และการดื้อต่อยาลุกลามไปยังยาต้านไวรัสสูตรแรกทั้งกลุ่ม
จากปัญหาข้างต้น รศ.ดร.วสันต์ จันทราทิตย์ หัวหน้าหน่วยไวรัส รพ.รามาธิบดี โดยการสนับสนุนจากศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์ของประเทศไทย (TCELS) ได้พัฒนา "ชุดตรวจไวรัสเอชไอวีดื้อต่อยาต้านไวรัสความไวสูง (Deep sequencing)" โดยตรวจวิเคราะห์บนเครื่อง Next Generation Sequencer ซึ่งสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการตรวจจับไวรัสดื้อยาสูงกว่าวิธีการเดิม (Sanger sequencing) ถึง 100-200 เท่า สามารถตรวจจับเชื้อไวรัสดื้อยาที่ปะปนอยู่กับไวรัสไวต่อยาต้านไวรัสในสัดส่วน 1 ต่อ 500 หรือ 1 ต่อ 1,000 ได้
"การที่เราสามารถตรวจพบเชื้อดื้อยาปริมาณเล็กน้อยได้ จะเป็นประโยชน์อย่างมากต่อผู้ติดเชื้อ เพราะแพทย์ผู้รักษาจะทราบได้ล่วงหน้าหรือทราบเร็วขึ้นกว่าเดิมว่าได้เกิดเชื้อดื้อยาขึ้นกับร่างกายผู้ติดเชื้อแล้ว มีเวลาปรับเปลี่ยนยาต้านไวรัสได้ทันท่วงที ตรงกันข้ามหากการตรวจเชื้อดื้อยาล่าช้าจะส่งผลให้ไวรัสเอชไอวีดื้อต่อยาต้านไวรัสสูตรแรกทั้งกลุ่ม ทำให้ต้องหันไปใช้ยาต้านไวรัสสูตรที่สองหรือสูตรที่สามที่ผู้ติดเชื้อต้องออกค่าใช้จ่ายเอง" รศ.ดร.วสันต์กล่าว และว่า ชุดตรวจไวรัสเอชไอวีดื้อต่อยาต้านไวรัสดังกล่าวสามารถตรวจสิ่งส่งตรวจได้หลายตัวอย่างพร้อมกัน เช่น หากตรวจ 12 ตัวอย่างพร้อมกันจะทำให้ราคาค่าตรวจแต่ละตัวอย่างลดต่ำลงกว่าครึ่งหนึ่ง
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ภาพประกอบไม่เกี่ยวข้องกับข้อมูล
