สมาคมโรคติดเชื้อฯ อัปเดตวิธีรักษาโควิดปี 2568 ไม่แนะนำให้ใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจร-ฟาวิพิราเวียร์

          ฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรไทยที่มีการศึกษาทางคลินิกพบว่า มีฤทธิ์ยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อไวรัสโควิด 19 (SARS-CoV-2) ที่ผ่านมาจึงถูกนำมาใช้บรรเทาอาการโควิดเบื้องต้นกันอย่างแพร่หลายตั้งแต่ช่วงโควิดระบาดแรก ๆ ตามคำแนะนำของกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และตามแนวทางการดูแลรักษาผู้ป่วยโควิดของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ที่แนะนำให้แพทย์พิจารณาใช้ยาฟ้าทะลายโจรกับผู้ป่วยที่ไม่มีอาการหรือมีอาการน้อย ไม่มีปัจจัยเสี่ยงต่อ COVID-19 ที่รุนแรง และไม่มีข้อห้ามต่อการใช้ฟ้าทะลายโจร

          อย่างไรก็ตาม จากข้อมูลล่าสุดในเดือนมิถุนายน 2568 สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย ร่วมกับสมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย, สมาคมเวชบำบัดวิกฤตแห่งประเทศไทย, ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย และราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย ได้ออกเอกสารแนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) พ.ศ. 2568 โดยหนึ่งในประเด็นสำคัญก็คือ ไม่แนะนำให้ใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรในการรักษาผู้ป่วยโควิด 19 ด้วยเหตุผลดังนี้

          หากอ้างอิงจากรายงานฉบับดังกล่าว เหตุผลที่ไม่แนะนำให้ใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรในการรักษาผู้ป่วยโควิด 19 ที่ไม่มีอาการ มีอาการน้อย หรือมีอาการปานกลาง เนื่องจากมีข้อมูลการศึกษาในประเทศไทยพบว่า ผู้ป่วยโควิดที่ไม่มีอาการหรือมีอาการน้อย จำนวน 185 คน ที่กินสารสกัดฟ้าทะลายโจร ไม่ได้ช่วยลดอัตราการดำเนินโรคที่รุนแรงมากขึ้น และไม่ช่วยลดอาการต่าง ๆ อย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับยาหลอก

          ขณะที่อีกการศึกษาหนึ่งที่วิจัยกับผู้ป่วยโควิดที่มีความรุนแรงของโรคน้อยหรือปานกลาง จำนวน 146 คน ก็ได้ผลลัพธ์ไม่ต่างกันคือ การให้สารสกัดฟ้าทะลายโจรเพิ่มเติมจากการให้ยาฟาวิพิราเวียร์ไม่ช่วยลดอัตราการดำเนินโรคที่รุนแรงมากขึ้น และไม่ลดปริมาณเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 เมื่อเทียบกับยาหลอก โดยการศึกษานี้ดำเนินการในช่วงที่มีการระบาดของสายพันธุ์เดลตา และผู้ป่วย 10-20% มีภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ SARS-CoV-2 อยู่แล้ว

          นี่จึงเป็นเหตุผลที่สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไม่แนะนำอย่างยิ่งที่จะใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรในการรักษาผู้ป่วยโควิด

• ไม่ให้ยาต้านไวรัส
• ให้เว้นระยะห่างจากผู้อื่น ใส่หน้ากาก และล้างมือบ่อย ๆ อย่างเคร่งครัด อย่างน้อย 5 วัน

• ให้การรักษาแบบผู้ป่วยนอก
• ไม่ให้ยาต้านไวรัส
• ให้ดูแลรักษาตามอาการตามดุลยพินิจของแพทย์
• ให้เว้นระยะห่างจากผู้อื่น ใส่หน้ากาก และล้างมือบ่อย ๆ อย่างเคร่งครัด อย่างน้อย 5 วัน

          คนที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโควิด 19 รุนแรงหรือมีโรคร่วมสำคัญ หรือมีปอดอักเสบเล็กน้อยถึงปานกลางที่ยังไม่ต้องให้ออกซิเจน ใช้แนวทางรักษาคือ

• ให้กินยาต้านไวรัสโดยเร็วที่สุดภายใน 5-7 วัน นับจากวันที่เริ่มมีอาการ โดยแพทย์เลือกยาต้านไวรัส 1 ชนิด คือ Nirmatrelvir/Ritonavir หรือ Remdesivir หรือ Molnupiravir (ห้ามใช้ Molnupiravir ในหญิงตั้งครรภ์) และไม่แนะนำให้กินยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir)
• ให้เว้นระยะห่างจากผู้อื่น ใส่หน้ากาก และล้างมือบ่อย ๆ อย่างเคร่งครัด อย่างน้อย 5 วัน

1. อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป
2. โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (chronic obstructive pulmonary disease) รวมโรคปอดเรื้อรังอื่น ๆ 
3. โรคไตเรื้อรัง (chronic kidney disease) (ระยะที่ 3 ขึ้นไป) 
4. โรคหัวใจและหลอดเลือด (ไม่รวมโรคความดันโลหิตสูง) 
5. โรคหลอดเลือดสมอง 
6. โรคมะเร็ง (ไม่รวมมะเร็งที่รักษาหายแล้ว) 
7. เบาหวาน
8. ภาวะอ้วน (น้ำหนักมากกว่า 90 กก. หรือดัชนีมวลกาย ≥30 กก./ตร.ม.) 
9. ตับแข็ง (Child-Pugh class B ขึ้นไป) 
10. ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง (เป็นโรคที่อยูในระหว่างได้รับยาเคมีบำบัด ยากดภูมิ หรือยากลุ่มสเตียรอยด์ที่มีขนาดยาเทียบเท่า prednisolone 15 มก./วัน นานตั้งแต่ 15 วันขึ้นไป) 
11. ผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่มีจำนวนซีดีโฟร์ (CD4 cell count) น้อยกว่า 200 เซลล์/ลบ.มม

• เจ็บคอจากโควิด 19 กินยาอะไร มีวิธีไหนช่วยบรรเทาอาการแสบคอได้บ้าง
• ติดโควิดกินยาอะไรได้บ้าง เช็กวิธีรักษาอาการโควิด ปี 2568 สำหรับคนพักฟื้นที่บ้าน
• อาการโควิด 2568 เป็นยังไง ติดโควิดกี่วันหาย กักตัวกี่วัน เช็กข้อมูลอัปเดตล่าสุดที่นี่ !
• 7 วิตามินที่ควรกินหลังติดโควิด 19 ช่วยฟื้นฟูร่างกาย เลือกกินอะไรช่วยได้บ้าง
• ชุดตรวจโควิด ยี่ห้อไหนดี ปี 2025 มีติดบ้านไว้ตรวจโควิดเองได้ง่าย ๆ พร้อมชี้เป้าแหล่งช้อป !