บัตรทองทำยังไง ทำที่ไหน ปี 2567 พร้อมวิธีย้ายสิทธิบัตรทอง หรือบัตร 30 บาท ด้วยตนเอง

          บัตรทอง หรือบัตร 30 บาท จริง ๆ แล้วมีชื่อเต็มว่า บัตรประกันสุขภาพถ้วนหน้า ที่ทางสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือ สปสช. ออกให้คนไทยทุกคนได้ใช้รักษาพยาบาลฟรี ยกเว้นในคนที่มีสิทธิรักษาพยาบาลอื่นอย่างสิทธิประกันสังคม หรือสิทธิข้าราชการ ก็จะไม่ได้ถือบัตรทอง อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันสามารถใช้บัตรประจำตัวประชาชนใบเดียวในการเข้ารักษาที่สถานพยาบาลได้ทันที

คนที่จะมีบัตรทองต้องมีคุณสมบัติดังนี้

• บุคคลสัญชาติไทยตั้งแต่แรกเกิด ที่มีเลขบัตรประจำตัวประชาชน 13 หลัก

• บุคคลที่ไม่มีสวัสดิการด้านการรักษาพยาบาลอื่นใดที่รัฐจัดให้ เช่น

          ◦ บุตรข้าราชการที่บรรลุนิติภาวะ (อายุ 20 ปีขึ้นไป หรือสมรส) และไม่มีสิทธิประกันสุขภาพจากหน่วยงานรัฐ

          ◦ บุตรข้าราชการคนที่ 4 ขึ้นไป และไม่มีสิทธิประกันสุขภาพจากหน่วยงานรัฐ เช่น สิทธิข้าราชการคุ้มครองบุตรเพียง 3 คน

          ◦ ผู้ประกันตนที่ขาดการส่งเงินสมทบกองทุนประกันสังคม (หมดสิทธิประกันสังคม)

          ◦ ข้าราชการที่เกษียณอายุหรือออกจากราชการโดยมิได้รับบำนาญ

          ผู้ที่ถือบัตรทองสามารถเข้ารับบริการทันตกรรมได้ค่ะ ไม่ว่าจะเป็นการถอนฟัน อุดฟัน ขูดหินปูน การให้ฟลูออไรด์เสริมในกลุ่มเสี่ยงต่อโรคฟันผุ การรักษาโพรงประสาทฟันน้ำนม การเคลือบหลุมร่องฟัน การผ่าฟันคุด ใส่เพดานเทียมเด็กปากแหว่งเพดานโหว่ และการทำฟันปลอมฐานพลาสติก ก็สามารถทำได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายเลย

          นอกจากเรื่องการรักษาโรคแล้ว ผู้ใช้บัตรทองยังมีสิทธิประโยชน์อื่น ๆ อีก อาทิ

•  การสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค เช่น 

          ◦ การตรวจคัดกรองเพื่อหาภาวะเสี่ยง เช่น คัดกรองมะเร็งปากมดลูก เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมัน 

          ◦ การให้คำปรึกษาและแนะนำการดูแลสุขภาพ เช่น การวางแผนครอบครัวเรื่องการคุมกำเนิด รับยาคุมและถุงยางอนามัยฟรี การเลิกบุหรี่ 

          ◦ การสร้างภูมิคุ้มกัน เช่น การฉีดวัคซีน การให้ยาบำรุง การเคลือบฟลูออไรด์

• ค่ายา เวชภัณฑ์ อวัยวะเทียม และอุปกรณ์ทางการแพทย์ ตามกรอบบัญชียาหลัก และยาที่มีค่าใช้จ่ายสูง

• ค่าอาหารและค่าห้องสามัญระหว่างพักรักษาตัวในหน่วยบริการ

• บริการรถพยาบาล หรือบริการพาหนะรับ-ส่งผู้ป่วยและผู้ทุพพลภาพ

• การฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกายและจิตใจ ทั้งกายภาพบำบัด จิตบำบัด พฤติกรรมบำบัด การฟื้นฟูการได้ยิน ฟื้นฟูการมองเห็น รวมไปถึงบริการอุปกรณ์ช่วยสำหรับผู้พิการตามเกณฑ์ที่กำหนด

• บริการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ตามกฎหมายว่าด้วยการประกอบโรคทางศิลปะ

• การบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาและสารเสพติด ยกเว้นการดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยยาเสพติดที่มีกำหนดเกี่ยวกับการให้บริการบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติด

• การบริการสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุการประสบภัยจากรถ ยกเว้นการดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ

• บริการสาธารณสุขอื่นที่จำเป็นต่อสุขภาพและการดำรงชีวิต ตามที่คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติกำหนดเพิ่มเติม

• ขอรับเงินช่วยเหลือเบื้องต้นกรณีได้รับความเสียหายจากการรักษาพยาบาล

• ผู้ป่วยติดบ้านติดเตียงที่มีคะแนนความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวัน (ADL) ไม่เกิน 6 คะแนน หรือผู้ที่มีปัญหากลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่ได้ ตามผลการประเมินหรือข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ มีสิทธิขอรับผ้าอ้อมผู้ใหญ่และแผ่นรองซับการขับถ่าย

• ตรวจวินิจฉัยโรคหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น (Sleep test) และการรักษาด้วยเครื่องอัดอากาศแรงดันบวก (CPAP) 

• อุปกรณ์เท้าเทียมไดนามิก เพื่อผู้พิการขาขาด

• เจาะเลือด-ตรวจแล็บใกล้บ้าน ครอบคลุม 24 รายการ สำหรับผู้ป่วยนอกที่ป่วยโรคเรื้อรังที่มีใบสั่งการตรวจทางห้องปฏิบัติการจากหน่วยบริการที่ดูแล สามารถเข้ารับบริการตรวจ ณ คลินิกเทคนิคการแพทย์ที่ใกล้บ้านได้ 

          กรณีเจ็บป่วยทั่วไป เราสามารถใช้สิทธิรักษาในสถานพยาบาลใกล้บ้านตามสิทธิที่ระบุไว้บนบัตรทอง หากเจ็บป่วยขณะอยู่ต่างพื้นที่สามารถรักษาที่สถานพยาบาลปฐมภูมิได้ทุกแห่ง แต่หากเป็นการเจ็บป่วยฉุกเฉินสามารถเข้ารับบริการที่ใดก็ได้ที่อยู่ใกล้ที่สุด

          อย่างไรก็ตาม ในปี 2567 ทางสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) มีนโยบายเพิ่มความสะดวกในการรับบริการมากขึ้นในโครงการ “30 บาท รักษาทุกที่ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว” หรือ 30 บาท Pro ซึ่งจะสามารถใช้บัตรประชาชนใบเดียวไปรับบริการได้ทุกที่ในเครือข่ายหน่วยบริการของ สปสช. โดยปัจจุบัน (เดือนสิงหาคม 2567) สามารถใช้ได้ในจังหวัดต่อไปนี้

• จังหวัดนครราชสีมา

• จังหวัดนครสวรรค์

• จังหวัดพังงา

• จังหวัดเพชรบูรณ์

• จังหวัดสระแก้ว

• จังหวัดสิงห์บุรี

• จังหวัดหนองบัวลำภู

• จังหวัดอำนาจเจริญ

• จังหวัดเชียงใหม่

• จังหวัดเชียงราย

• จังหวัดน่าน

• จังหวัดพะเยา

• จังหวัดลำปาง

• จังหวัดลำพูน

• จังหวัดแม่ฮ่องสอน

• จังหวัดกำแพงเพชร

• จังหวัดพิจิตร

• จังหวัดชัยนาท

• จังหวัดอุทัยธานี

• จังหวัดสระบุรี

• จังหวัดนนทบุรี

• จังหวัดลพบุรี

• จังหวัดอ่างทอง

• จังหวัดนครนายก

• จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

• จังหวัดปทุมธานี

• จังหวัดอุดรธานี

• จังหวัดสกลนคร

• จังหวัดนครพนม

• จังหวัดเลย

• จังหวัดหนองคาย

• จังหวัดบึงกาฬ

• จังหวัดชัยภูมิ

• จังหวัดบุรีรัมย์

• จังหวัดสุรินทร์

• จังหวัดสงขลา

• จังหวัดสตูล

• จังหวัดตรัง

• จังหวัดพัทลุง

• จังหวัดปัตตานี

• จังหวัดยะลา

• กรุงเทพมหานคร 

• จังหวัดร้อยเอ็ด

• จังหวัดแพร่

• จังหวัดเพชรบุรี

• จังหวัดนราธิวาส  

          รวมทั้งหมดมี 46 จังหวัด ส่วนจังหวัดอื่น ๆ จะดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในปี 2567

สำหรับสิทธิประโยชน์ที่จะได้รับก็คือ

• นัดคิวแพทย์ออนไลน์ผ่านแอปฯ หรือไลน์ หมอพร้อม
• รักษาได้ทุกโรงพยาบาล รวมถึงคลินิกพยาบาลชุมชนอบอุ่น คลินิกเทคนิคการแพทย์ชุมชนอบอุ่น คลินิกกายภาพบำบัดชุมชนอบอุ่น คลินิกทันตกรรมชุมชนอบอุ่น คลินิกเวชกรรมชุมชนอบอุ่น คลินิกแพทย์แผนไทยชุมชนอบอุ่น
• รับยาใกล้บ้าน
• ตรวจเลือดใกล้บ้าน  
• ตรวจรักษากับแพทย์บนมือถือ (Telemedicine)

• อุบัติเหตุหรือเจ็บป่วยฉุกเฉินที่ไม่ถึงขั้นวิกฤต สามารถรักษาได้ที่โรงพยาบาลรัฐทุกแห่ง หรือโรงพยาบาลเอกชนที่เข้าร่วมกับ สปสช.
• เจ็บป่วยฉุกเฉินวิกฤตถึงแก่ชีวิต เช่น หมดสติ หายใจไม่ออก เจ็บหน้าอกรุนแรง สามารถรักษาได้ที่โรงพยาบาลรัฐและเอกชนที่ใกล้ที่สุด (ใช้สิทธิ UCEP)

          ตั้งแต่วันที่ 15 มกราคม 2567 เป็นต้นไป คนไทยที่อาศัยในต่างประเทศหรือต้องเดินทางไปต่างประเทศ หากเป็นผู้มีสิทธิบัตรทองและมีอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย (Common Illness) สามารถใช้บริการการแพทย์ทางไกลด้วยการปรึกษาแพทย์ผ่านแอปพลิเคชันด้านสุขภาพของผู้ให้บริการการแพทย์ทางไกล 4 แห่ง ที่เป็นหน่วยบริการในระบบของ สปสช. คือ

          1. แอปพลิเคชัน Saluber MD (ซาลูเบอร์ เอ็ม ดี) โดยสุขสบายคลินิกเวชกรรม Line @Sooksabaiclinic 
          2. แอปพลิเคชัน Clicknic (คลิกนิก) โดยคลิกนิกเฮลท์คลินิกเวชกรรม Line @clicknic
          3. แอปพลิเคชัน Mordee (หมอดี) โดยชีวีบริรักษ์ คลินิกเวชกรรม Line @mordeeapp 
          4. โททอลเล่เทเลเมด (Totale Telemed) โดยเดอะโททอลเล่คลินิก Line @totale

          ทั้งนี้ จะเป็นการปรึกษาแพทย์เท่านั้น ซึ่งแพทย์จะออกใบสรุปอาการและยาที่จำเป็นต้องใช้ เพื่อให้ผู้ป่วยไปพบแพทย์ในประเทศนั้น ๆ แต่จะไม่สามารถส่งยาจากประเทศไทยไปได้ เพราะติดขัดในเรื่องกฎหมาย

          เอกสารที่ใช้ในการสมัครบัตรทอง ได้แก่

• บัตรประจำตัวประชาชน/สูติบัตร (ในกรณีอายุต่ำกว่า 7 ขวบ)

          แต่ในกรณีที่พักไม่ตรงตามที่อยู่หน้าบัตรประชาชนหรือสูติบัตร ให้เตรียมเอกสารดังต่อไปนี้ (อย่างใดอย่างหนึ่ง) เพิ่มเติม เพื่อแสดงว่าตนเองมีถิ่นที่อยู่หรือพักอาศัยในพื้นที่นั้น ๆ 

• ทะเบียนบ้านเจ้าบ้านและหนังสือรับรองของเจ้าบ้าน 

• หนังสือรับรองผู้นำชุมชนและบัตรประจำตัวผู้นำชุมชน

• หนังสือรับรองผู้ว่าจ้างและบัตรประจำตัวประชาชนของผู้ว่าจ้าง

• ใบเสร็จค่าสาธารณูปโภค (หากเป็นชื่อผู้ขอลงทะเบียนใช้รับรองได้)  

• สัญญาเช่าที่พัก (สัญญาเช่าเป็นชื่อผู้ขอลงทะเบียน/ชื่อญาติ สามารถใช้รับรองได้)

          ช่องทางลงทะเบียนสมัครบัตรทอง สามารถเลือกช่องทางใดช่องทางหนึ่ง ดังนี้

1. โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบล (รพ.สต.) ในวัน-เวลาราชการ
2. โรงพยาบาลของรัฐที่อยู่ใกล้บ้าน ในวัน-เวลาราชการ
3. ศูนย์บริการสาธารณสุข คลินิกชุมชนอบอุ่น ศูนย์สุขภาพชุมชนเมือง ในวัน-เวลาราชการ
4. สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต 1-13 ตามพื้นที่ที่อยู่อาศัย ในวัน-เวลาราชการ
5. ลงทะเบียนผ่าน Line @nhso โดยเพิ่มเพื่อนแล้วคลิกเลือกเมนู สิทธิบัตรทอง จากนั้นทำตามขั้นตอนที่กำหนด หรือคลิกดูวิธี ที่นี่
6. แอปพลิเคชัน สปสช. โดยมีขั้นตอนดังนี้

          • ติดตั้งแอปพลิเคชัน พิมพ์คำว่า “สปสช” ใน Google Play หรือ App Store

          • เปิดหน้าแอปพลิเคชัน “สปสช”

          • กดปุ่ม “ลงทะเบียน”

          • กดอ่านเงื่อนไขข้อตกลง และกด “ยอมรับ”

          • กรอกเลขบัตรประชาชน

          • สแกนลายนิ้วมือหรือตั้งรหัสผ่านสำหรับเข้าสู่แอปฯ

          • เมื่อเข้าสู่หน้าหลักของแอปพลิเคชัน ให้กด “ลงทะเบียนสิทธิหลักประกัน”

          ช่องทางการตรวจสอบสิทธิบัตรทองของตนเองสามารถทำได้ง่าย ๆ ผ่าน 4 ช่องทาง ดังนี้

1. โทร. สายด่วน สปสช. 1330 กด 2
2. เว็บไซต์ สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ใส่เลขบัตรประชาชน, วัน-เดือน-ปี-เกิด และระบุตัวอักษรในภาพ จากนั้นกด “ตกลง”
3. แอปพลิเคชัน สปสช. ทั้งระบบ Android และ iOS ที่เมนู “ตรวจสอบสิทธิตนเอง”
4. ตรวจสอบสิทธิผ่าน Line สปสช. เพิ่มเพื่อนไลน์กับ สปสช. เลือกเมนู “ตรวจสอบสิทธิ”

          ผู้มีสิทธิบัตรทองสามารถเปลี่ยนสถานพยาบาลหรือหน่วยบริการประจำตัวได้ 4 ครั้งต่อปีงบประมาณ ผ่าน 3 ช่องทาง ดังนี้

1. แอปพลิเคชัน สปสช.
2. Line @nhso
3. นำเอกสารที่ใช้ในการสมัครบัตรทองไปติดต่อขอย้ายสถานพยาบาลด้วยตนเองได้ที่

           • ต่างจังหวัด ได้แก่ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.), สถานีอนามัย, ศูนย์สุขภาพชุมชนเมือง, โรงพยาบาลของรัฐ

• เปิดเงื่อนไข 30 บาทรักษาทุกที่ ใช้ได้ที่ไหน - มีเอกสารอะไรบ้าง ดูคำตอบที่นี่
• มีประกันสังคมใช้บัตรทองได้ไหม อยากเปลี่ยนมาใช้สิทธิบัตรทองต้องทำยังไง ?
• สิทธิบัตรทองต้องรู้ ! เช็ก 16 อาการป่วย รับยาฟรีที่ร้านยาชุมชนอบอุ่นทั่วประเทศ
• เปิด 3 ตำรับยาแผนไทยผสมกัญชา ที่คนมีสิทธิบัตรทองก็เบิกได้
   

ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก : สำนักงานประกันสุขภาพแห่งชาติ (1), (2), (3), (4), เฟซบุ๊ก สำนักงานประกันสุขภาพแห่งชาติ (1), (2), (3), (4), (5), portal.info.go.th, ราชกิจจานุเบกษา