ไซโคพาธ (Psychopaths) โรคขาดความสำนึกผิด เอาตัวเองเป็นจุดศูนย์กลาง ผู้ป่วยมักจะมีพฤติกรรมมุ่งเน้นแต่เป้าหมายของตนเอง โดยไม่สนใจความรู้สึกนึกคิดของผู้อื่น สามารถทำทุกอย่างได้เพื่อตอบสนองความต้องการของตัวเอง ไม่ว่าจะทำร้ายใครไปบ้างก็ไม่สนใจ
ถ้าเคยสงสัยในตัวคนคนหนึ่งว่าทำไมใจร้าย ไม่มีความเห็นอกเห็นใจ หรือแม้แต่จะรู้สึกผิดในสิ่งที่ตัวเองได้ทำลงไป นั่นอาจเป็นเพราะเขามีปัญหาทางสุขภาพจิตอยู่ก็เป็นได้ โดยจัดเป็นหนึ่งในกลุ่มของโรคบุคลิกภาพผิดปกติแบบต่อต้านสังคม หรือที่ทางการแพทย์เรียกว่า โรคไซโคพาธ (Psychopaths) และวันนี้เราจะลองมาทำความรู้จักโรคขาดความสำนึกผิดนี้กัน
ไซโคพาธ คืออะไร
ไซโคพาธ (Psychopaths) จัดเป็นหนึ่งในกลุ่มของโรคบุคลิกภาพผิดปกติแบบต่อต้านสังคม (Antisocial Personality Disorder) ผู้ป่วยจะมีลักษณะขาดความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น ขาดความสำนึกผิด ไม่มีความยับยั้งชั่งใจ ดูคล้าย ๆ คนที่มีนิสัยแข็งกระด้าง ไร้ความเมตตาปรานี
ไซโคพาธ เกิดจากอะไร
ในทางการแพทย์จะแยกสาเหตุของโรคไซโคพาธออกเป็น 2 ด้าน คือ
1. ด้านทางกาย
จากความผิดปกติของสมองส่วนหน้า และสมองส่วนอะมิกดาลา รวมไปถึงความผิดปกติของสารเคมีในสมอง อันเนื่องมาจากอุบัติเหตุทางสมองหรือได้รับการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
2. ด้านจิตใจและสังคม
การถูกทารุณกรรมในวัยเด็ก ต้องเผชิญกับอาชญากรรมในครอบครัว ความแตกแยกในครอบครัว หรือการอยู่ในสภาพสังคมที่โหดร้ายมาตั้งแต่วัยเยาว์ หรือแม้แต่การเลี้ยงดูแบบละเลยเพิกเฉยก็นับเป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดโรคไซโคพาธได้เช่นกัน
ไซโคพาธ อาการเป็นอย่างไร
สังคมสมัยนี้เราอาจจะพบเจอกับคนเห็นแก่ตัว คนที่สนใจแต่ความรู้สึกนึกคิดของตัวเอง และทำตัวใจร้ายกับคนอื่นอยู่บ่อย ๆ แต่ขนาดไหนจะถึงขั้นเป็นไซโคพาธ ลองพิจารณาจากอาการเหล่านี้ดู
1. มีจิตใจที่แข็งกระด้าง โดยมักจะแสดงออกทางการกระทำให้เห็นอยู่บ่อย ๆ
2. มีพฤติกรรมตอบสนองความต้องการของตัวเองโดยไม่สนใจวาจะส่งผลกระทบต่อผู้อื่นยังไงบ้าง
3. มีพฤติกรรมไม่รับผิดชอบต่อสังคม
4. มีพฤติกรรมโกหกและบิดเบือนข้อเท็จจริง เพื่อให้ได้สิ่งที่ตัวเองต้องการ
5. มีอารมณ์และความคิดที่ผิดปกติ โดยเฉพาะเมื่อต้องเข้าสังคม
6. ขาดมาตรฐานในการแยกสิ่งถูก สิ่งผิด กล่าวคือจะตัดสินถูกหรือผิดโดยอิงจากผลประโยชน์ที่ตัวเองจะได้
7. มีความรู้สึกด้านชา ไม่เกรงกลัว ต่อให้ตัวเองทำในสิ่งที่ผิดกฎหมายและกำลังจะได้รับโทษก็ตาม
8. อาจมีพฤติกรรมก้าวร้าว รุนแรง หรือมีสิทธิ์ก่ออาชญากรรมได้
ไซโคพาธ รักษาได้ไหม
การรักษาโรคไซโคพาธก็พอมีอยู่บ้าง ทั้งการรักษาด้วยยา โดยเฉพาะในคนที่มีโรคจิตเวชเกิดร่วมกับโรคไซโคพาธ หรือการรักษาด้วยการปรับพฤติกรรมโดยใช้หลักเกณฑ์ทางจิตวิทยา แต่โดยส่วนมากแล้วผู้ป่วยไซโคพาธมักจะไม่ให้ความร่วมมือในการรักษา เพราะไม่รู้สึกว่าสิ่งที่ตัวเองเป็นจะใช่อาการป่วย หรือเป็นสิ่งที่ผิด ที่ควรต้องรีบรักษาให้หาย
นอกจากนี้การพยากรณ์ของโรคยังทำได้ยาก เนื่องจากผู้ป่วยจะใช้ชีวิตตามปกติทั่วไป โดยอาจจะถูกมองว่าเป็นแค่คนเห็นแก่ตัวคนหนึ่งเท่านั้น ซึ่งหากไม่ได้มีพฤติกรรมทำร้ายใครซ้ำ ๆ หรือก่ออาชญากรรมต่อเนื่อง ก็อาจแยกโรคนี้ได้ยาก ซึ่งก็จะทำให้ผู้ป่วยพลาดการรักษาที่ถูกต้องไปด้วย
ที่สำคัญการลงโทษผู้ป่วยไซโคพาธก็อาจไม่ได้ส่งผลใด ๆ กับผู้ป่วยเลย เนื่องจากผู้ป่วยมีความด้านชาในด้านความรู้สึกผิดชอบชั่วดี และไม่มีความเกรงกลัวต่อบทลงโทษใด ๆ
ป้องกันตัวเองอย่างไร กับโรคไซโคพาธ
การป้องกันโรคไซโคพาธอาจจะมีแนวทางไม่มากนัก โดยมีข้อแนะนำ ดังนี้
1. พยายามสร้างครอบครัวที่ดี อบอุ่น สังคมที่มีแต่การเอื้อเฟื้อดูแลกัน เพื่อลดโอกาสที่อาจทำให้เกิดโรคไซโคพาธในเด็ก
2. ควรดูแลตัวเองให้ดี พยายามอย่าให้สมองต้องกระทบกระเทือน โดยเฉพาะสมองส่วนหน้า และสมองส่วนอะมิกดาลา
3. ในกรณีที่พบเจอผู้ป่วยไซโคพาธ พยายามหลีกเลี่ยงให้ได้มากที่สุด อย่าไปยุ่งเกี่ยว
ไซโคพาธจัดเป็นโรคที่น่ากลัวโรคหนึ่ง เพราะเราไม่มีทางรู้ได้เลยว่า ผู้ป่วยจะสามารถกระทำการรุนแรงได้ถึงขนาดไหน อีกทั้งการที่ไม่รู้ว่าตัวเองป่วย และใช้ชีวิตอยู่ในสังคมร่วมกับคนอื่น ๆ ก็เป็นความเสี่ยงทางสังคมอย่างหนึ่ง ดังนั้นหากพบคนที่มีลักษณะอาการเข้าข่ายโรคนี้ ก็ควรอยู่ห่าง ๆ ไว้ก่อน หรือในกรณีที่เป็นคนใกล้ชิด เป็นคนใกล้ตัว ก็ควรรีบพาเขาไปรักษาให้ถูกต้องจะดีที่สุด
บทความที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิต
- โรคทางจิตเวช หรืออาการป่วยทางจิต มีอะไรบ้าง ทำไมคนยุคนี้ป่วยกันเยอะ ?
- รู้จัก Erotomania ภาวะหลงผิดว่าเขารัก มโนว่าเป็นแฟนกัน ทั้งที่แค่คิดไปเอง
- วิธีรับมือกับคนที่เป็นพิษ หยุดเสียสุขภาพจิตเพราะ Toxic Person
- พารานอยด์ หรือคิดมากไปเอง มาเช็กอาการที่เป็น เข้าใจตัวเองให้มากขึ้น
- เช็กสัญญาณโรคทนรอไม่ได้ (Hurry Sickness) หัวร้อนง่าย อะไรก็ไม่ทันใจ เราป่วยอยู่ไหมนะ
- ชอบเรียกร้องความสนใจ แสดงเก่ง แอ็คติ้งเว่อร์ เผลอ ๆ อาจป่วยฮิสทีเรีย
- รู้จัก Erotomania ภาวะหลงผิดว่าเขารัก มโนว่าเป็นแฟนกัน ทั้งที่แค่คิดไปเอง
- วิธีรับมือกับคนที่เป็นพิษ หยุดเสียสุขภาพจิตเพราะ Toxic Person
- พารานอยด์ หรือคิดมากไปเอง มาเช็กอาการที่เป็น เข้าใจตัวเองให้มากขึ้น
- เช็กสัญญาณโรคทนรอไม่ได้ (Hurry Sickness) หัวร้อนง่าย อะไรก็ไม่ทันใจ เราป่วยอยู่ไหมนะ
- ชอบเรียกร้องความสนใจ แสดงเก่ง แอ็คติ้งเว่อร์ เผลอ ๆ อาจป่วยฮิสทีเรีย